ამერიგო ვესპუჩი

ამერიგო ვესპუჩი (Amerigo Vespucci; დ. 19 მარტი, 1454, ფლორენცია — გ. 22 თებერვალი, 1512) — იტალიელი ვაჭარი, მკვლევარი და კარტოგრაფი. მას მთავარი როლი ეკავა ორ რეისში, რომლებიც იკვლევდა სამხრეთ ამერიკის აღმოსავლეთ სანაპიროს 1499 –1502 წლებში. მეორე რეისის დროს აღმოაჩინა, რომ სამხრეთი ამერიკა იმაზე მეტად ფართოვდებოდა სამხრეთისკენ, ვიდრე ევროპელებმა იცოდნენ. ამ ფაქტმა დაარწმუნა, რომ ეს მიწა იყო ახალი კონტინენტის ნაწილი. მის მიხედვით სახელდებულია ამერიკის კონტინენტები.

ბიოგრაფია რედაქტირება

ვესპუჩი დაიბადა ფლორენციაში, იტალიაში, დიდგვაროვან ოჯახში. მამამისი იყო ნოტარიუსი ფულის გადამცვლელი გილდთა ფლორენციაში. ვესპუჩი მუშაობდა მედიჩის საგვარეულო სახლის მოხელედ, 1491 წელს მათ გაგზავნეს ვესპუჩი სევილიაში, ფირმის აგენტად. 1499-1500 წლებში იმყოფებოდა ესპანეთის საზღვაო სამსახურში. 1501-1504 წლებში მსახურობდა პორტუგალიის საზღვაო სამსახურში. 1499-1504 წლებში მონაწილეობდა ამერიკის ნაპირებისკენ მოწყობილ რამდნეიმე ექსპედიციაში. შემდეგ ისევ დაბრუნდა ესპანეთში და 1508-1512 წლებში ეკავა კასტილიაში მთავარი მესაჭის პოსტი. მისი წერილები ამერიკული ექსპედიციების შესახებ 1505-1510 წლებში რამდენჯერმე გამოიცა. ლოთარინგიელმა კარტოგრაფმა მარტინ ვალდზეემიულერმა 1507 წელს გამოაქვეყნა მსოფლიო რუკა, სადაც მან ახალ კონტინენტს უწოდა „ამერიკა“, ვესპუჩის პირველი სახელი. ეს სახელი თავდაპირველად სამხრეთ ამერიკას დაერქვა, თუმცა 1538 წელს მერკატორის რუკაზე იგი ჩრდილოეთ ამერიკაზეც გავრცელდა.

ლიტერატურა რედაქტირება

ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 4, თბ., 1979. — გვ. 382.
Amerigo and the New World by Arciniegas, German; Alfred A. Knopf [1955]
Amerigo: the Man Who Gave His Name to America by Fernández-Armesto, Felipe; Weidenfeld & Nicolson [2006] (hardcover, ISBN 0-297-84802-X).
Heroes of American History: Amerigo Vespucci by Ober, Frederick A.; Harper & Brothers [1907]
Amerigo Vespucci: Pilot Major by Pohl, Frederick J.; Columbia University Press [1944]
Norbert Schulz: Amerigo Vespucci, Mundus Novus (mit Zweittexten). M.M.O. VERLAG ZUR FÖRDERUNG DES MITTEL- UND NEULATEINISCHEN, Butjadingen 2007. (Neulateinische Texte für den altsprachlichen Unterricht (Vivarium (Series neolatina, Band II))) ISBN 978-3-9811144-2-3
Markham, Clements R. (1894) The Letters of Amerigo Vespucci, and Other Documents Illustrative of His Career. Hakluyt Society. (Reissued by Cambridge University Press, 2010. ISBN 9781108012867)