ევროპის კონსტიტუციის პროექტი: განსხვავება გადახედვებს შორის

[შეუმოწმებელი ვერსია][შეუმოწმებელი ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
ბოტის დამატება: tr:Avrupa Birliği Anayasası
Robot: Interwiki standardization
ხაზი 1:
{{შერწყმა|ევროპის კონსტიტუციის პროექტი}}
'''ევროპის კონსტიტუციის პროექტი''' — განუხორციელებელი [[საერთაშორისო ხელშეკრულება]], რომლის მიზანი [[ევროპის კავშირი]]სთვის ახალი [[კონსტიტუცია|კონსტიტუციის]] შექმნა იყო. ხელშეკრულებას ხელი მოეწერა 2004 წელს კავშირის წევრი ქვეყნების წარმომადგენელთა მიერ, თუმცა ის ექვემდებარეობდა ყველა წევრი სახელმწიფოს რატიფიკაციას, რომელთა შორის ორმა ქვეყანამ რეფერენდუმით ეს პროექტი უარჰყო.
[[სურათი:EU_Constitution_Ratification_Map.svg |thumb|
{{legend|#A0E200|Yes - Accession treaty}}
{{legend|#7BA800|Yes - Parliament only}}
{{legend|#617E08|Yes - Referendum}}
{{legend|#C22929|No - Referendum}}
{{legend|#FEBBBB|Referendum postponed indefinitely}}
{{legend|#00AAE2|No referendum was proposed}}
]]
 
'''ევრიპის კონსტიტუცია''' (მთლიანი სახელწოდება შეთანხმება ევროპაში საერთო კონსტიტუციის შექმნის თაობაზე) — საერთაშორისო ხელშეკრულება, რომელიც უნდა გამხდარიყო [[ევროკავშირი]]ს ქვეყნების საერთო [[კონსტიტუცია]]. ხელმოწერილი იქნა [[რომი|რომში]], [[2004]] წლის [[20 ოქტომბერი|20 ოქტომბერს]]. 2008 წლისთვის მისი ძალაში შესვლა შეუძლებელია, [[ლისაბონის ხელშეკრულება|ლისაბონის ხელშეკრულების]] ძალაში შესვლის გამო.
პროექტის მთავრი მიზანი იყო არსებული ხელშეკრულებების, რომლებიც კავშირის მიმდინარე კონსტიტუციის საფუძველს წარმოადგენს, შეცვლა ახალი უნიფორმული ადამიანის უფლებების კოდიფიცირებით მთელი ევროპის მასშტაბით და გადაწყვეტილების მიღების პროცესის გამარტივება 27-წევრიანი ორგანიზაციისთვის.
 
==ისტორია==
პროექტის ხელშეკრულებას ხელი მოეწრა [[რომი|რომში]] წევრი სახელმწიფოების მეთაურთა მიერ [[2004]] წლის [[29 ოქტომბერი|29 ოქტომბერს]]. რატიფიცირების პროცესში 2005 წელს ფრანგებმა (29 მაისი) და ჰოლანდიელებმა (1 ივნისი) უარყვეს შეთანხმება რეფერენდუმით. ამ ორ ქვეყანაში კონსტიტუციის პროექტის ჩავარდნის გამო ზოგიერთი სხვა ქვეყნის მთავრობებმაც რეფერენდუმი გადადეს ან გააუქმეს, რამაც კონსტიტუციის მომავალი სათუო გახადა. რატიფიცირების შემთხვევაში ხელშეკრულება ძალაში შევიდოდა 2006 წლის 1 ნოემბერს. საერთო ჯამში, 18 წევრმა ქვეყანამ დოკუმენტს რატიფიცირება გაუკეთა, 2-მა უარყო, ხოლო 7-მა პროცესი გადადო.
ევროკავშირის მმართველობის პრინციპების გადახედვა საჭირო გახდა [[1990]] წლებში როდესაც დაიგეგმა ევროპის ყველაზე მასშტაბური გაზრდა (15-დან 25 წევრამდე). აქამდე ევროკავშირში მოქმედებდა კონსენსუსის პრინციპი, მაგრამ 25 წევრიან სახელმწიფოში გახდა იმის საშიშროება, რომ უმთავრესი გადაწყვეტილებები დიდი ხნით დაიბლოკებოდა.
 
გადაწყვეტილება კონსტიტუციის შემამუშავებელი ორგანოს შექმნის შესახებ მიღებული იქნა ევროკავშირის სამიტზე 2001 წელს. ამ კომისიას დაერქვა ''კონვენტი,'' ხლო მისი უფროსობა დაევალა საფრანგეთის ყოფილ პრეზიდენტს [[ვალერი ჟისკარ-დ’ესტენი|ვალერი ჟისკარ-დ’ესტენს.]]
კონსტიტუციის ხელშეკრულების ჩავარდნის გამო [[ევროპის საბჭო]]ს სხდომაზე [[2007]] წლის ივნისში გადაწყდა დაწყებულიყო მოლაპარაკებები ძველი დოკუმენტის შემცვლელ [[რეფორმის ტრაქტატი|რეფორმის ტრაქტატზე]], რომელშიც შევიდოდა ძველი ტრაქტატის მრავალი ელემენტი, თუმცა მრავალი წინააღმდეგობრივი ელემენტის გამოკლებით (მათ შორის სიტყვა კონსტიტუციის უარყოფით).
ევროკონსტიტუციაზე მუშაობა გრძელდებოდა 3 წლის განმავლობაში. საბოლოო ვარიანტი მიღებული იქნა ევროპის სპეციალურ სამიტზე 2004 წლის ივნისში.
 
საბოლოოდ ევროკონსტიტუცია ძალაში არ შევიდა, რადგანაც რეფერენდუმზე გატანისას მის წინააღმდეგ ადამიანთა უფრო დიდმა რაოდეობამ გამოთქვა აზრი.
{{პოლიტიკა}}
[[კატეგორია:ევროპის კავშირი]]
 
[[კატეგორია:ევროპის კავშირი]]
{{Link FA|it}}
[[კატეგორია:კონსტიტუციები]]
{{Link FA|nl}}
[[კატეგორია:საერთაშორისო ხელშეკრულებები]]
{{Link FA|pl}}
 
[[ast:Constitución Europea]]
Line 21 ⟶ 30:
[[da:EU's forfatningstraktat]]
[[de:Vertrag über eine Verfassung für Europa]]
[[en:Treaty establishing a Constitution for Europe]]
[[eo:Eŭropa Konstitucio]]
[[es:Tratado porde elRoma que se establece una Constitución para Europa2004]]
[[fa:عهدنامهٔ تدوین قانون اساسی اتحادیهٔ اروپا]]
[[fi:Sopimus Euroopan perustuslaista]]
Line 31 ⟶ 39:
[[it:Costituzione europea]]
[[ja:欧州憲法]]
[[ka:ევროპის კონსტიტუციის პროექტი]]
[[ko:유럽 헌법]]
[[lt:Sutartis dėl Konstitucijos Europai]]
Line 42 ⟶ 51:
[[sk:Zmluva o Ústave pre Európu]]
[[sv:Europeiska konstitutionen]]
[[tr:Avrupa Birliği Anayasası]]
[[uk:Європейська конституція]]
[[zh:欧盟宪法]]