არტურ ზაის-ინკვარტი: განსხვავება გადახედვებს შორის

[[სურათი:ArSay-InqInquart crop.jpg|thumb|right|200px|არტურ ზაის-ინკვარტი]]

'''არტურ ზაის-ინკვარტი, არტურ''' (''გერმ. {{lang-de|Arthur Seyß-Inquart ''}}) ( *დ. [[22 ივლისი]], [[1892]], შტანერნი, [[მორავია]] (''დღევ.'' სტონაროვი, [[ჩეხეთი]]); — †გ. [[16 ოქტომბერი]], [[1946]], [[ნიურნბერგი]], [[გერმანია]]), გერმანელი იურისტი, [[ავსტრია|ავსტრიის]] და შემგომში [[მესამე რაიხი|მესამე რაიხის]]ს პოლიტიკური და სახელმწიფო მოღვაწე.

არტურ ზაის-ინკვარტი დაიბადა [[1892]] წლის [[22 ივლისი|22 ივლისს]] შტანერნში (''დღ. [[ჩეხეთი]]''), გიმნაზიის დირექტორის ოჯახში. [[1907]] წელს ოჯახი [[ვენა|ვენაში]]ში (''[[ავსტრია]]'') გადავიდა საცხოვრებლად, სადაც მან დაამთავრა გიმნაზია და [[1910]] წელს სწავლა განაგრძო [[ვენის უნივერსიტეტი|ვენის უნივერსიტეტში]] იურიდიულ ფაკულტეტზე. [[1914]] წლის აგვისტოდან იგი მონაწილეობას იღებდა [[პირველი მსოფლიო ომი|პირველ მსოფლიო ომში]]. [[ტიროლი|ტიროლის]]ს საიმპერიო [[ეგერი|ეგერთა]] (''გერმ. {{lang-de|Kaiserjäger''}}) ბატალიონთან ერთად იბრძოდა [[რუსეთი|რუსეთში]], [[რუმინეთი|რუმინეთში]] და [[იტალია|იტალიაში]]ში. ომში იგი დაიჭრა და დაჯილდოებულ იქნა მამაცობისთვის.

[[1917]] წელს არტურ ზაის-ინკვარტმა აიღო იურისტის დიპლომი და [[1921]] წელს საკუთარი საადვოკატო კანტორა გახსნა ვენაში. [[1925]] წელს იგი სათავეში ჩაუდგა "გერმანულ„გერმანულ-ავსტრიულ სახალხო კავშირის"კავშირის“ პარტიას და დაიწყო კონტაქტის დამყარება "„[[გერმანიის ნაციონალ-სოციალისტური მუშათა პარტია|NSDAP]]"“-თან. [[1933]] წელს [[ავსტრია|ავსტრიის]] [[კანცლერი|კანცლერმა]] [[დოლფუსი, ენგელბერტ დოლფუსი|ენგელბერტ დოლფუსმა]] იგი თავისი კაბინეტის წევრი გახადა. [[1937]] წელს გერმანელ ნაცისტთა დაჟინებული ზეწოლის შემდეგ არტურ ზაის-ინკვარტი ავსტრიის სახელწიფო სათათბიროში მიიწვიეს.

[[1938]] წელს არტურ ზაის-ინკვარტი "„[[გერმანიის ნაციონალ-სოციალისტური მუშათა პარტია|NSDAP]]"“-ში შევიდა. იმავე წლის [[12 თებერვალი|12 თებერვალს]] [[ადოლფ ჰიტლერი, ადოლფ|ჰიტლერი]] ინტერვენციით დაემუქრა ავსტრიის კანცლერ [[შუშნიგი, კურტ ფონ|კურტ ფონ შუშნიგს]], თუ ეს უკანასკნელი არტურ ზაის-ინკვარტს მინისტრის პორტფელს არ მისცემდა. 4 დღის შემდეგ, [[1938]] წლის [[16 თებერვალი|16 თბერვალს]] ზაის-ინკვარტი დაინიშნა "შინაგანი„შინაგანი მმართველობის და უშიშროების მინისტრად"მინისტრად“. ამით მის განკარგულებაში მოექცა მთელი ავსტრიის პოლიცია. შუშნიგის გადადგომის შემდეგ, [[1938]] წლის [[11 მარტი|11მარტს]] არტურ ზაის-ინკვარტმა კანცლერის პოსტი დაიკავა და 2 დღის შემდეგ, [[13 მარტი|13 მარტს]], პროტესტის ნიშნად გადამდგარი პრეზიდენტის [[მიკლასი, ვილჰელმ|ვილჰელმ მიკლასისმიკლასი]]ს თანამდებობაც გადაიბარა.

[[1938]] წლის მარტის დასაწყისში [[ვერმახტი|ვერმახტის]]ს დივიზიებმა გადალახეს ავსტრიის საზღვარი და დაიწყო "„[[ავსტრიის ანშლუსი|ანშლუსის]]"“ პროცესი, რომელიც [[13მარტი|13 მარტს]] ზაის-ინკვარტის ხელმოწერით დასრულდა. ავსრტიამ, როგორც დამოუკუდებელმა რესპუბლიკამ არსებობა შეწყვიტა. [[16 მარტი|16 მარტს]] ჰიტლერის ბრძანებით არტურ ზაის-ინკვარტი დაინიშნა ახლადშექმნილი "„[[ოსტმარკი|ოსტმარკის]]"ს“ რაიხსშტატჰალტერად და მიენიჭა "„[[SS]]"“-ის [[ობერგრუპენფიურერი|ობერგრუპენფიურერის]]ს წოდება.

[[1939]] წლის [[12 ოქტომბერი|12 ოქტომბერს]] ზაის-ინკვარტი დაინიშნა დაპყრობილი [[პოლონეთი|პოლონური]] ტერიტორიის [[გენერალ-გუბერნატორისგუბერნატორი]]ს [[ფრანკი, ჰანს|ჰანს ფრანკისფრანკი]]ს მოადგილედ და ხელმძღვანელობდა პოლონეთის მთავრობის წევრების და ინტელექტუალთა დეპორტაციას [[საკონცენტრაციო ბანაკი|საკონცენტრაციო ბანაკებში]] და მათ ფიზიკურ განადგურებას.

[[1940]] წლის [[29 მაისი|29 მაისს]] ჰიტლერის ბრძანებით იგი გადაყვანილ იქნა ოკუპირებული [[ნიდერლანდი|ნიდერლანდების]]ს [[რაიხსკომისარი|რაიხსკომისრისრაიხსკომისრი]]ს თანამდებობაზე. [[1940]] - —[[1945]] წლებში იგი ხელმძღვანელობდა ნიდერლანდებში "იძულებითი„იძულებითი მუშაობის კანონის"კანონის“ გატარებას, ებრაელთა დეპორტაციას საკონცენტრაციო ბანაკებში, იატაკქვეშა მოძრაობის წევრების ფიზიკურ განადგურებას, მშვიდობიანი მოსახლეობის ტერორიზირებას...

[[1945]] წლის [[1 მაისი|1 მაისს]] ჰიტლერის სიკვდილის შემდეგ საგარეო საქმეთა მინისტრი [[რიბენტროპი, იოახიმ ფონ|იოახიმ ფონ რიბენტროპი]] თანამდებობიდან გადაყენებულ იქნა და ფიურერის ანდერძის თანახმად ეს თანამდებობა ზეის-ინკვარტმა დაიკავა, რომელიც მას სულ რამდენიმე დღით ეკავა. ზაის-ინკვარტი მაისის პირველ რიცხვებში დაპატიმრებულ იქნა [[კანადა|კანადელი]] ჯარისკაცების მიერ ნიდერლანდებში და გადაცემულ იქნა [[ნიურნბერგის პროცესი|სამხედრო დამნაშავეთა ტრიბუნალს]].

[[1946]] წლის [[1 ოქტომბერი|1 ოქტომბერს]] [[ნიურნბერგის პროცესი|ნიურნბერგის მთავარ სამხედრო დამნაშავეთა პროცესზე]] მოკავშირეთა სამხედრო ტრიბუნალმა იგი დამნაშავედ ცნო პოლონეთსა და ნიდერლანდებში ჩადენილ მრავალრიცხოვან დანაშაულში და სიკვდილით დასჯა ჩამოხრჩობით მიუსაჯა. განაჩენი სისრულეში იქნა მოყვანილი [[1946]] წლის [[16 ოქტომბერი|16 ოქტომბერს]] ღამის 2 საათსა და 50 წუთზე [[ნიურნბერგი|ნიურნბერგის]]ს ციხეში.

ზაის-ინკვარტის ბოლო სიტყვები იყო: "მე„მე მჯერა გერმანიის!"“ (''გერმ. "Ich{{lang-de|„Ich glaube an Deutschland!"''“}})