არაბული ციფრები: განსხვავება გადახედვებს შორის

[შეუმოწმებელი ვერსია][შეუმოწმებელი ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
No edit summary
No edit summary
ხაზი 1:
{{მუშავდება|თემური}}
[[ფაილი:Arabic Numerals.svg|220px| thumb |არაბული ციფრები(ფონტი Sans-Serif)]]
'''არაბული ციფრები''' — ტრადიციული კრებულის სახელწოდება შემდგარი ათი ნიშნისგან :'''0''', '''1''', '''2''', '''3''', '''4''', '''5''', '''6''', '''7''', '''8''', '''9'''; ეხლა გამოიყენება მრავალ ქვეყანაში [[რიცხცირიცხვი|რიცხვების]] დასაწერად.
 
== ისტორია ==
[[ფაილი:Arabuli cifrebi.png|thumb|right|არაბული დამწერლობის ვარიანტიც არსებობს. сшакуиш 4б5 вф 6 Арабские цифры. Цифрыციფრების 4, 5 иდა 6 существуютორი вვარიანტი двухარსებობს. вариантах,მარცხინად слева- — арабскийარაბული, справа —მარჯვნიდან персидскийსპარსული.]]
 
არაბული [[ციფრები]] [[ინდოეთი|ინდოეთში]] გაჩნდა სავარაუდოდ [[V საუკუნე]]ში. იმავე დროს გაჩნდა ციფრი ”ნულის” ფორმალიზება და ახსნა.
Арабские [[цифры]] возникли в [[Индия|Индии]], не позднее [[V век]]а. Тогда же было открыто и формализовано понятие [[Ноль (число)|нуля]] (''шунья''), которое позволило перейти к позиционной записи чисел.
ტრადიციული არაბული ციფრები არის ინდური ციფრების გადაკეთებული ვარიანიტი, რომელიც [[არაბული დამწერლობა]]ში იყენება.
 
წერის ინდურ სისტემას ფართოდ პოპულარიზებდა მაჰმადიანი მეცნიერი [[მუჰამედ ბენ მუსა ალ-ხორეზმი|ალ-ხორეზმი]], მსოფლიოში ცნობილი წიგნის ”ქითაბ ალ-ჯაბრ ვალ-მუკაბარა”-ს ავტორი.
Традиционные арабские цифры (см. второй столбец таблицы, левый выбор) являются видоизменёнными начертаниями индийских цифр, приспособленными к [[арабское письмо|арабскому письму]].
 
არაბული ციფრები ევროპელებისთვის [[X საუკუნე|X]]—[[XIII სეუკუნე|XIII]] საუკუნეებში გახდა ცნობილი.
Индийскую систему записи широко популяризировал мусульманский учёный [[ал-Хорезми]], автор знаменитой работы «[[Китаб ал-джабр ва-л-мукабала]]», от названия которой произошёл термин «[[алгебра]]».
 
Арабские цифры стали известны европейцам в [[X век|X]]—[[XIII век|XIII]] вв. благодаря их изображениям на косточках [[Абак (математика)|абака]], на которых, для экономии места, они изображались боком.
{| class="wikitable" style="text-align:center;font-size:200%;"
|- style="font-size:50%"
!Арабские цифрыთანამედროვე вარაბული европейском видеციფრები!! 0 !! 1 !! 2 !! 3 !! 4 !! 5 !! 6 !! 7 !! 8 !! 9
|-
!style="font-size:50%"|ტრადიციული არაბული ციფრები, რომლებსაც იყენებენ არაბულ სამყაროში
!style="font-size:50%"|Собственно арабские цифры, используемые в арабских странах
| ٠ || ١ || ٢ || ٣ || ٤ || ٥ || ٦ || ٧ || ٨ || ٩
|-
!style="font-size:50%"|Персидскиеსპარსული цифрыციფრები
| ۰ || ۱ || ۲ || ۳ || ۴ || ۵ || ۶ || ۷ || ۸ || ۹
|-
!style="font-size:50%"|Цифры в письме [[деванагариდევანაგარი]]ს დამწერლობით
| ० || १ || २ || ३ || ४ || ५ || ६ || ७ || ८ || ९
|-
!style="font-size:50%"|[[გუჯარათული დამწერლობა|გუჯარათული დამწერლობით]]
!style="font-size:50%"|Цифры в письме [[гуджарати (письмо)|гуджарати]]
| ૦ || ૧ || ૨ || ૩ || ૪ || ૫ || ૬ || ૭ || ૮ || ૯
|-
!style="font-size:50%"|Цифры в письме [[гурмукхиგურმუქხი]]ს დამწერლობით
| ੦ || ੧ || ੨ || ੩ || ੪ || ੫ || ੬ || ੭ || ੮ || ੯
|-
!style="font-size:50%"|Цифры в письме [[лимбуლიმბუ]]ს დამწელობით ([[:en:Limbu script|Limbu]])
| ᥆ || ᥇ || ᥈ || ᥉ || ᥊ || ᥋ || ᥌ || ᥍ || ᥎ || ᥏
|-
!style="font-size:50%"|[[ბენგალური დამწერლობა| ბენგალური დამწერლობით]]
!style="font-size:50%"|Цифры в [[Бенгальское письмо|бенгальском письме]]
| ০ || ১ || ২ || ৩ || ৪ || ৫ || ৬ || ৭ || ৮ || ৯
|-
!style="font-size:50%"|Цифры в письме [[ория (письмо)|орияორია]]ს დამწერლობით
| ୦ || ୧ || ୨ || ୩ || ୪ || ୫ || ୬ || ୭ || ୮ || ୯
|-