მწიგნობართუხუცეს-ჭყონდიდელი: განსხვავება გადახედვებს შორის

'''მწიგნობართუხუცესი–ჭყონდიდელი''', პირველი [[ვეზირი]] ფეოდალურ საქართველოში. [[საქართველო]]ს სახელმწიფოს ძლიერების განმტკიცების მიზნით [[1103]]-[[1104]] წლებში [[დავით აღმაშენებელი|დავით აღმაშენებელმა]] გაააერთიანა [[მწიგბართუხუცესიმწიგნობართუხუცესი]]სა და [[ჭყონდიდელი]]ს თანამდებობა. მწიგნობართუხუცესობა არსებითად განსხვავდებოდა ყველა სხვა სადარბაზისკარო თანამდებობებისაგან (ყველა სხვა „ჴელი“ მიწისმფლობელობასთან იყო დაკავშირებული). მწიგნობართუხუცესი მონაზონი იყო და არ იჩენდა თანამდებობის სამემკვიდრეოდ გადაქცევის მიდრეკილებას. იგი მთლიანად მეფის ცენტრალურ ხელისუფლებაზე იყო დამოკიდებული და ამიტომ თავგამოდებით უჭერდა მხარს მის გაძლიერებას. ამ „ჴელს“ დიდი მნიშვნელობა ენიჭებოდა გადამწყვეტ ბრძოლაში დიდგვარიან აზნაურებსა და მეფის ხელისუფლებას შორის. სამეფო კარი დაინტერესებული იყო, რომ მისი ერთგული მოხელე „ვაზირთა ყოველთა უპირველესიი“ გამხდარიყო.

მწიგნობართუხუცეს-ჭყონდიდელის ინსტიტუტი თავის არსით რტულირთული და თავისებური იყო. იგი ჩამოყალიბდა ფეოდალური საქართველოს განვითარების გარკვეულ საფეხურზე, როგორც შედეგი იმ მწვავე პროცესებისა, რომლებიც თან ახლდა ხელისუფლების ცენტრალიზაციისათვის ბრძოლას. ქრონოლოგიურად დაემთხვა ფეოდალური საქართველოს ძლიერების ხანას და მისი სახელმწიფოებრივი მშენებლობის ისტორიული განვითარებასთან ღრმა ორგანულ კავშირში იყო.