ადამიანისა და მოქალაქის უფლებათა დეკლარაცია: განსხვავება გადახედვებს შორის

'''ადამიანისა და მოქალაქის უფლებათა დეკლარაცია''' ([[ფრანგ.]] Déclaration des Droits de l'Homme et du Citoyen) პოლიტიკური მანიფესტი მიღებულ იქნა ეროვნული წარმომადგენლობითი ასამბლეის შეკრებაზე [[1789]] წლის [[26 აგვისტო]]ს [[ვერსალი|ვერსალში]] [[საფრანგეთის რევოლუცია|საფრანგეთის რევოლუციის]] დროს, ხოლო [[1958]] წლის 4 ოქტომბერს დამტკიცდა [[საფრანგეთის კონსტიტუცია|საფრანგეთის კონსტიტუციით]]. დეკლარაცია რევოლუციის უმთავრეს დოკუმენტს წარმოადგენდა, რომელმაც ადამიანის ინდივიდუალური და კოლექტიური უფლებები განსაზღვრა, და რაც დღემდე რჩება საფრანგეთის კონსტიტუციური სამართლის საფუძვლად.

მანიფესტის იდეური წყარო ფრანგი განმანათლებლების [[ფილოსოფია]] გახდა. დოკუმენტი შედგებოდა მოკლე შესავალი ნაწილისა და 17 პუნქტისაგან. დეკლარაციის მიხედვით ადამიანები იბადებიან და რცებიანრჩებიან თავისუფალნი და თანასწორუფლებიანნი; აღიარა სახალხო სუვერენიტეტის პრინციპი, ადამიანისა და მოქალაქის ბუნებრივ, შეუვალ უფლებად თავისუფლების, საკუტრებისსაკუთრების, დესპოტიზმის წინააღმდეგობისა და უსაფრთხოების პრობლემები გამოაცხადა. დეკლარაციამ წმინდად და ხელშეუხებლად გამოაცხადა კერძო საკუთრება. დეკლარაცია ადგენდა კანონს, როგორც საყოველთაო ნების გამოხატულებას და ყველა მოქალაქეს უფლება ეძლეოდა პირადად ან წარმომადგენლის მეშვეობით მონაწილეობა მიეღო მის გამოცემაში. მიუხედავად ამისა, დამფუძნებელმა კრებამ მიიღო [[კონსტიტუცია]], რომელმაც მოქალაქეები ქონებრივი ცენზის მიხედვით, საარჩევნო უფლების მქონე და არმქონე პირებად დაყო. დეკლარაცია ახალი კლასის - ბურჟუაზიის ინტერესების გამომხატველი იყო და იგი [[XVIII საუკუნე|XVIII]]-[[XIX საუკუნე]]ების მიჯნის [[საფრანგეთი]]სა და ევროპის სხვა ქვეყნებში ფეოდალიზმთან ბრძოლის საპროგრამო დოკუმენტად იქცა.