არფა (მუსიკალური საკრავი): განსხვავება გადახედვებს შორის

[შეუმოწმებელი ვერსია][შეუმოწმებელი ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
ბოტის დამატება: nn:Harpe
ბოტის დამატება: io:Harpo; cosmetic changes
ხაზი 1:
[[სურათიფაილი:Harp.png|thumb]]
'''არფა''' - უძველესი საკრავი, გავრცელებული იყო [[ეგვიპტე]]ში, [[ფინიკია]]ში, ასურეთ-ბაბილონში, [[იუდეა]]ში, [[საბერძნეთი|საბერძნეთში]], [[რომი|რომში]] და [[ბიზანტია]]ში. პირველად არფა, როგორც საოპერო ორკესტრის შემადგენელი საკრავი, გამოიყენა [[გეორგ ფრიდრიხ ჰენდელი|ჰენდელმა]]. მის შემდეგ ეს საკრავი მონაწილეობს საოპერო, საბალეტო, სიმფონიური და კამერული მუსიკის შესრულებაში. 45-47 სიმიანი არფა, ფორტეპიანოს მსგავსად , სრული დიაპაზონის მქონეა. მასზე მიიღწევა სხვადასხვა სახის ჟღერადობა:არპეჯიოები, გლისანდოები, ფლაჟოლეტები, აკორდული კომპლექსები და სხვ. არფის სოლოებს არაჩვეულებრივი სინატიფე და კოლორიტულობა შეაქვს ორკესტრის ჟღერადობაში. ეს საკრავი სიმფონიურ ორკესტრში პირველად შემოიღო [[ჰექტორ ბერლიოზი|ბერლიოზმა]] "ფანტასტიკური სიმფონიის" მეორე ნაწილში ("მეჯლისზე"). ცნობილია აგრეთვე არფის ბრწყინვალე სოლოები [[პეტრე ჩაიკოვსკი|ჩაიკოვსკის]] ბალეტებში: "ყვავილების ვალსი" - "[[მაკნატუნა|მაკნატუნიდან]]", "სცენა" და "ადაჟიო" - "[[გედების ტბა|გედების ტბიდან]]" და "[[მძინარე მზეთუნახავი]]დან", სოლო [[ალექსანდრე გლაზუნოვი|გლაზუნოვი]]ს ბალეტიდან "რაიმონდა", [[ნიკოლოზ რიმსკი-კორსაკოვი|რიმსკი-კორსაკოვის]] "ესპანური კაპრიჩიოდან" და სხვ. ამ საკრავს ხშირად მიმართავდნენ [[კლოდ დებიუსი|დებიუსი]], [[მორის რაველი|რაველი]], [[პოლ ჰინდემიტი|ჰინდემიტი]] და სხვ.
არფა, როგორც პოპულარული ეროვნული საკრავი, იმდენადაა გავრცელებული [[ირლანდია]]ში, რომ აღიარებულია ამ ქვეყნის ემბლემად. ამიტომაა, რომ არფის გამოსახულება, კოკარდის სახით, მოთავსებულია სახელმწიფო მოხელეთა, პოლისმენებისა და სხვათა ქუდებზე. არფას იყენებენ ერთი ან ორი საკრავის სახით. გამონაკლისია [[რიხარდ ვაგნერი|ვაგნერის]] ოპერა "[[რაინის ოქრო (ოპერა)|რაინის ოქრო]]", რომელშიც კომპოზიტორმა გამოიყენა ექვსი არფა, რათა მათი არპეჯირებული ჟღერადობით გადმოეცა ცისარტყელის გზით ღმერთების სვლა მათ სამყოფელ ვალჰალასკენ.
 
 
[[კატეგორია:მუსიკალური საკრავები]]
Line 33 ⟶ 32:
[[hu:Hárfa]]
[[id:Harpa]]
[[io:Harpo]]
[[it:Arpa (strumento)]]
[[ja:ハープ]]