თხილი: განსხვავება გადახედვებს შორის

| სახელი =თხილი

| სურათის ფაილი =Illustration Corylus avellana0.jpg

}}

'''თხილი''' (Corylus), ფოთოლმცვივანი ბუჩქების, იშვიათად ხეების გვარი [[თხილისებრნი|თხილისებრთა]] ან ფართო გაგებით, [[არყისებრნი|არყისებრთა]] ოჯახისა. მტვრიანებიანი ყვავილები უყვავილსაფროა და მჭადა ყვავილედადაა შეკრებილი, ბუტკოიანი ყვავილები კვირტშია ჩამალული და გარეთ მხოლოდ დინგები აქვს გამოყოფილი. თითოეული ყვავილის ირგვლივ ვითარდება სამ-სამი ურთიერთშეზრდილი თანაყვავილედი, ტომელიც ნაყოფის მომწიფებისას დიდდება და სხვადასხვა ფორმის ნაყოფსაფარს ([[ბუდე]]ს) ქმნის. ნაყოფი ერთთესლიანი კაკალია. გვარი შეიცავს 20-მდე სახეობას, რომლებიც გავრცელებულია ევროპის, აზიისა და ჩრდილოეთ ამერიკის ფოთლოვანი ტყეების ზონაში. [[საქართველო]]ში ტყეებში ზღვის დონიდან 1500-1800 მ-მდე ბუნებრივად იზრდება თხილის 6 სახეობა: ''ჩვეულებრივი თხილი'' (Corylus avellana) ბუჩქი ან 8-მდე სიმაღლის ხეა, გავრცელებულია მთელ საქართველოში. იზრდება ქვეტყედ მუხნარებში, ფართოფოთლოვან და წიწვოვან შერეულ ტყეებში, სუბალპური მეჩხერში. ჩრდილის ამტანი და საკმაოდ ყინვაგამძლეა. ყვავილობს თებერვალ-მარტში, ნაყოფი მწიფდება სექტემბერში. ერთი ბუჩქიდან 3 კგ-ზე მეტი მოსავალი მოდის. მრავლდება თესლით, ძირკვისა და ფესვის ამონაყრით, იშვიათად გადაწიდენით. ცოცხლობს 70-80 წელს. დეკორატიულია. იყენებენ დერდობების გასატყიანებლად. ერთ-ორწლიან ღეროს - წნელად, კალათების, [[გოდორი|გოდრების]], ლახტების დასაწნავად. [[დათვისთხილა]] და ''პონტოური თხილი'' (Corylus pontica) იზრდება [[გურია]]სა და [[აჭარა]]ში; ''იმერული თხილი'' (Corylus imeretina), [[კოლხური თხილი]] და ''კახური თხილი'' (Corylus cachetica) საქართველოს [[ენდემები|ენდემებია]].

==ლიტერატურა==

*''ლორია მ.'', [[ქსე]], ტ. 5, გვ. 33, თბ., 1980