პალიმფსესტი: განსხვავება გადახედვებს შორის

[შეუმოწმებელი ვერსია][შეუმოწმებელი ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
მონაცემთა განახლება, ილუსტრაცია, საერთაშ. ბმულები
No edit summary
ხაზი 1:
[[ფაილი:Georgian paliphsest V-VI cc.jpg|thumb|250px|right|ქართული პალიმფსესტი, V-VI საუკუნეები.]]
'''პალიმფსესტი''' ([[ბერძნ.]] ''παλίμψηστον'', παλιν ისევ, ხელახლა და ψαω ვფხეკ, ვშლი), ხელმეორედხელნაწერი (ჩვეულებრივ ეტრატი), რომლის ფურცლები გადარეცხვის შენდეგ ხელახლა არის გამოყენებული ეტრატ-ხელნაწერისაწერ მასალად. ეტრატი ძვირი ჯდებოდა, რომელზედაცამიტომ ძველიგამოუსადეგარ ტექსტიტექსტს გადარეცხილიარეცხავდნენ და ახალიამასზე დაწერილი.ხელმეორედ უძველესიწერდნენ ქართულიახალს, მაგრამ მელანი ისე იყო ტყავში გამჯდარი, რომ ძველი ტექსტის კვალი მაინც არ ქრებოდა და პალიმფსესტურიქვედა ხელნაწერებიფენის თარიღდებაამოკითხვა V-VIIშესაძლებელი საუკუნეებითიყო.
 
ჩვენამდე მოღწეული ქართული პალიმფსესტების რაოდენობა 4500 ფურცელს აღწევს. პალიმფსესტების აღმოჩენა და მათი ამოკითხვა [[ივანე ჯავახიშვილი|ივანე ჯავახიშვილთანაა]] დაკავშირებული. ამოკითხული მასალის წყალობით ჩვენამდე მოაღწია V-VI საუკუნეების წერილობითმა ძეგლებმა, რომლებიც დღეს ცნობილია ხანმეტი პალიმფსესტების სახელით. გადარეცხილი მასალა შეიცავს ძველი და ახალი აღთქმის, ლექციონარის, ჰაგიოგრაფიული თხზულებების, იერუსალიმის განჩინებისა და სხვა ფრაგმენტებს. ქართული პალიმფსესტები დაცულია საზღვარგარეთაც: ოსქფორდის ბოდლის ბიბლიოთეკაში, [[კემბრიჯის უნივერსიტეტი]]სა და ვენის ეროვნულ ბიბლიოთეკებში.
== რესურსები ინტერნეტში ==
 
უძველესი ქართული პალიმფსესტებით დაინტერესდნენ [[რობერტ ბლეიკი]] და[[ იოსებ მოლიტორი]]. უკანასკნელ წლებში ვენის ეროვნულ ბიბლიოთეკაში დაცული ქართული პალიმფსესტების ამოკითხვასა და გამოცემაზე მუშაობს ბირმინგემის უნივერსიტეტის პროფ. ჯ. ბერდზოლი (ბერძოლი).
==ლიტერატურა==
*''ჯავახიშვილი ივ.,'' ისტორიის მიზანი, წყაროები და მეთოდები წინათ და ეხლა, წგნ. 3, ნაკვ. 1 — ქართული დამწერლობითი-მცოდნეობა ანუ პალეოგრაფია, თბ., 1949, გვ. 274-366;
*''ქაჯაია ლ.'', [[ქსე]], ტ. 7, გვ. 652, თბ., 1984
 
== რესურსები ინტერნეტში ==
*[http://words.interes.ge/words.php?action=view&id=9145&from=action=search|by=%E1%83%9E%7Cnr_page=3 უცხო სიტყვათა ლექსიკონი];
*[http://www.manuscript.ge/index.php?m=141 ხელნაწერთა ეროვნული ცენტრი];
მოძიებულია „https://ka.wikipedia.org/wiki/პალიმფსესტი“-დან