ხეთური ენა: განსხვავება გადახედვებს შორის
| [შეუმოწმებელი ვერსია] | [შეუმოწმებელი ვერსია] |
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
ახალი გვერდი: ხეთური ან ნესილური არის გადაშენებული ენა, რომელზედაც ოდესღა… |
No edit summary |
||
ხაზი 1:
{{ვიკი}}
ხეთური ან ნესილური არის გადაშენებული ენა, რომელზედაც ოდესღაც ლაპარაკობდნენ ხეთები, ხალხი, რომელთაც შექმნეს იმპერია, რომლის ცენტრი იყო უძველესი ქალაქი ხათუსა (თანამედროვე ბოღაზქალე) ჩრდილო-ცენტრალურ ანატოლიაში (თანამედროვე თურქეთის ტერიტორიაზე). ეს ენა გამოიყენებოდა ჩვენს წელთაღრიცხვამდე დაახლოებით 1800 წლიდან (1800 BC) 1100 BC წლამდე. არსებობს გარკვეული საბუთები იმის სასარგებლოდ, რომ ხეთური და მისი მონათესავე ენები ილაპარაკებოდა ანატოლიასა და ჩრდილოეთ სირიაში კიდევ რამდენიმე ასეული წლის განმავლობაში, მას შემდეგ რაც დაინგრა ხეთების იმპერია და დაიწერა ბოლო ხეთური ლურსმული ტექსტი, კიდევ 400 წლის განმავლობაში, დაახლოებით 700 BC წლამდე.
ხეთური ენა არის ყველაზე ადრინდელი დოკუმენტირებული ინდო-ევროპული ენა, რომელიც ხელახლა აღმოჩენილი იქნა საუკუნეზე ცოტა მეტი ხნის გასვლის შემდეგ იმ მომენტიდან, როცა ფორმულირებული იქნა პროტო-ინდო-ევროპული ჰიპოთეზა. სტრუქტურასა და ფონოლოგიაში გამოკვეთილი განსხვავებების გამო ზოგიერთი თანამედროვე ლინგვისტი, განსაკუთრებით, ედგარ ჰ. სტურტევანტი და უორენ კაუგილი, გვარწმუნებს, რომ იგი კლასიფიცირებული უნდა იქნას, როგორც ინდო-ევროპული ენების და-ძმური ენა და არა როგორც მათი შთამომავალი ენა, რითაც, ფაქტიურად, აყალიბებენ ინდო-ხეთურ ჰიპოთეზას. მრავალი მეცნიერი, მიუხედავად ამისა, აგრძელებს პროტო-ინდო-ევროპული ენის პირველადობის ტრადიციული მე-19 საუკუნის შეხედულებების ლობირებას და მიაჩნიათ, რომ ხეთურის უჩვეულო თვისებები ძირითადად მისი გვიანდელი ინოვაციების შედეგია.
[[an:Idioma itita]]
[[bg:Хетски език]]
[[br:Hittiteg]]
[[ca:Llengua hitita]]
[[cs:Chetitština]]
[[de:Hethitische Sprache]]
[[el:Χεττιτική γλώσσα]]
[[en:Hittite language]]
[[eo:Hitita lingvo]]
[[es:Idioma hitita]]
[[fa:زبان هیتی]]
[[fi:Heetin kieli]]
[[fr:Hittite (langue)]]
[[gl:Lingua hitita]]
[[he:חתית]]
[[hi:हत्ती]]
[[hr:Hetitski jezik]]
[[hu:Hettita nyelv]]
[[id:Bahasa Hitit]]
[[it:Lingua ittita]]
[[ja:ヒッタイト語]]
[[ko:히타이트어]]
[[ku:Zimanî Hîtî]]
[[la:Lingua Hetthaea]]
[[mk:Хетски јазик]]
[[nl:Hettitisch]]
[[no:Hettittisk]]
[[pl:Język hetycki]]
[[pt:Língua hitita]]
[[ro:Limba hitită]]
[[sk:Chetitčina]]
[[sv:Hettitiska]]
[[th:ภาษาฮิตไตต์]]
[[tr:Hitit dili]]
[[uk:Хеттська мова]]
[[zh:赫梯語]]
| |||