ევროპის კონსტიტუციის პროექტი: განსხვავება გადახედვებს შორის

[შეუმოწმებელი ვერსია][შეუმოწმებელი ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
შერწყმა
ხაზი 1:
'''ევროპის კონსტიტუციის პროექტი''' — განუხორციელებელი [[საერთაშორისო ხელშეკრულება]], რომლის მიზანი [[ევროპის კავშირი]]სთვის ახალი [[კონსტიტუცია|კონსტიტუციის]] შექმნა იყო. ხელშეკრულებას ხელი მოეწერა 2004 წელს კავშირის წევრი ქვეყნების წარმომადგენელთა მიერ, თუმცა ის ექვემდებარეობდა ყველა წევრი სახელმწიფოს რატიფიკაციას, რომელთა შორის ორმა ქვეყანამ რეფერენდუმით ეს პროექტი უარჰყო.
{{შერწყმა|ევროპის კონსტიტუციის პროექტი}}
[[სურათი:EU_Constitution_Ratification_Map.svg |thumb|
{{legend|#A0E200|Yes - Accession treaty}}
{{legend|#7BA800|Yes - Parliament only}}
{{legend|#617E08|Yes - Referendum}}
{{legend|#C22929|No - Referendum}}
{{legend|#FEBBBB|Referendum postponed indefinitely}}
{{legend|#00AAE2|No referendum was proposed}}
]]
 
პროექტის მთავრი მიზანი იყო არსებული ხელშეკრულებების, რომლებიც კავშირის მიმდინარე კონსტიტუციის საფუძველს წარმოადგენს, შეცვლა ახალი უნიფორმული ადამიანის უფლებების კოდიფიცირებით მთელი ევროპის მასშტაბით და გადაწყვეტილების მიღების პროცესის გამარტივება 27-წევრიანი ორგანიზაციისთვის.
'''ევრიპის კონსტიტუცია''' (მთლიანი სახელწოდება შეთანხმება ევროპაში საერთო კონსტიტუციის შექმნის თაობაზე) — საერთაშორისო ხელშეკრულება, რომელიც უნდა გამხდარიყო [[ევროკავშირი]]ს ქვეყნების საერთო [[კონსტიტუცია]]. ხელმოწერილი იქნა [[რომი|რომში]], [[2004]] წლის [[20 ოქტომბერი|20 ოქტომბერს]]. 2008 წლისთვის მისი ძალაში შესვლა შეუძლებელია, [[ლისაბონის ხელშეკრულება|ლისაბონის ხელშეკრულების]] ძალაში შესვლის გამო.
 
პროექტის ხელშეკრულებას ხელი მოეწრა [[რომი|რომში]] წევრი სახელმწიფოების მეთაურთა მიერ [[2004]] წლის [[29 ოქტომბერი|29 ოქტომბერს]]. რატიფიცირების პროცესში 2005 წელს ფრანგებმა (29 მაისი) და ჰოლანდიელებმა (1 ივნისი) უარყვეს შეთანხმება რეფერენდუმით. ამ ორ ქვეყანაში კონსტიტუციის პროექტის ჩავარდნის გამო ზოგიერთი სხვა ქვეყნის მთავრობებმაც რეფერენდუმი გადადეს ან გააუქმეს, რამაც კონსტიტუციის მომავალი სათუო გახადა. რატიფიცირების შემთხვევაში ხელშეკრულება ძალაში შევიდოდა 2006 წლის 1 ნოემბერს. საერთო ჯამში, 18 წევრმა ქვეყანამ დოკუმენტს რატიფიცირება გაუკეთა, 2-მა უარყო, ხოლო 7-მა პროცესი გადადო.
==ისტორია==
ევროკავშირის მმართველობის პრინციპების გადახედვა საჭირო გახდა [[1990]] წლებში როდესაც დაიგეგმა ევროპის ყველაზე მასშტაბური გაზრდა (15-დან 25 წევრამდე). აქამდე ევროკავშირში მოქმედებდა კონსენსუსის პრინციპი, მაგრამ 25 წევრიან სახელმწიფოში გახდა იმის საშიშროება, რომ უმთავრესი გადაწყვეტილებები დიდი ხნით დაიბლოკებოდა.
 
კონსტიტუციის ხელშეკრულების ჩავარდნის გამო [[ევროპის საბჭო]]ს სხდომაზე [[2007]] წლის ივნისში გადაწყდა დაწყებულიყო მოლაპარაკებები ძველი დოკუმენტის შემცვლელ [[რეფორმის ტრაქტატი|რეფორმის ტრაქტატზე]], რომელშიც შევიდოდა ძველი ტრაქტატის მრავალი ელემენტი, თუმცა მრავალი წინააღმდეგობრივი ელემენტის გამოკლებით (მათ შორის სიტყვა კონსტიტუციის უარყოფით).
გადაწყვეტილება კონსტიტუციის შემამუშავებელი ორგანოს შექმნის შესახებ მიღებული იქნა ევროკავშირის სამიტზე 2001 წელს. ამ კომისიას დაერქვა ''კონვენტი,'' ხლო მისი უფროსობა დაევალა საფრანგეთის ყოფილ პრეზიდენტს [[ვალერი ჟისკარ-დ’ესტენი|ვალერი ჟისკარ-დ’ესტენს.]]
ევროკონსტიტუციაზე მუშაობა გრძელდებოდა 3 წლის განმავლობაში. საბოლოო ვარიანტი მიღებული იქნა ევროპის სპეციალურ სამიტზე 2004 წლის ივნისში.
 
საბოლოოდ ევროკონსტიტუცია ძალაში არ შევიდა, რადგანაც რეფერენდუმზე გატანისას მის წინააღმდეგ ადამიანთა უფრო დიდმა რაოდეობამ გამოთქვა აზრი.
 
{{პოლიტიკა}}
[[კატეგორია:ევროპის კავშირი]]
 
[[კატეგორია:კონსტიტუციები]]
{{Link FA|it}}
[[კატეგორია:საერთაშორისო ხელშეკრულებები]]
{{Link FA|nl}}
{{Link FA|pl}}
 
[[ast:Constitución Europea]]
Line 30 ⟶ 21:
[[da:EU's forfatningstraktat]]
[[de:Vertrag über eine Verfassung für Europa]]
[[en:Treaty establishing a Constitution for Europe]]
[[es:Tratado de Roma 2004]]
[[eo:Eŭropa Konstitucio]]
[[es:Tratado por el que se establece una Constitución para Europa]]
[[fa:عهدنامهٔ تدوین قانون اساسی اتحادیهٔ اروپا]]
[[fi:Sopimus Euroopan perustuslaista]]
[[fr:Traité de Rome de 2004]]
[[gl:Constitución Europea]]
[[ko:유럽 헌법]]
[[is:Samningur um stjórnarskrá fyrir Evrópu]]
[[it:Costituzione europea]]
[[ja:欧州憲法]]
[[ka:ევროპის კონსტიტუციის პროექტი]]
[[lvko:Eiropas유럽 konstitūcija헌법]]
[[lt:Sutartis dėl Konstitucijos Europai]]
[[lv:Eiropas konstitūcija]]
[[nl:Verdrag tot vaststelling van een Grondwet voor Europa]]
[[ja:欧州憲法]]
[[no:Traktaten om en forfatning for Europa]]
[[pl:Traktat ustanawiający Konstytucję dla Europy]]
Line 49 ⟶ 41:
[[ru:Конституция ЕС]]
[[sk:Zmluva o Ústave pre Európu]]
[[fi:Sopimus Euroopan perustuslaista]]
[[sv:Europeiska konstitutionen]]
[[uk:Європейська конституція]]