არგვეთი (მხარე): განსხვავება გადახედვებს შორის

'''არგვეთი''', ისტორიული პროვინცია დასავლეთ საქართველოში, ძველ ქართულ მწერლობაში მარგვეთის სახელითაც არის ცნობილი. [[ლეონტი მროველი|ლეონტი მროველის]] (XI ს.) მიხედვით, არგვეთი მოიცავდა ტერიტორიას [[ლიხის წედიდანქედი]]დან [[რიონი|რიონამდე]] და [[რაჭა|რაჭის]] მთებიდან ფერსათის[[ფერსათი]]ს მთებამდე, ე. ი. ახლანდელი [[ხარაგაულის რაიონი|ხარაგაულის]], [[საჩხერის რაიონი|საჩხერის]], [[ზესტაფონის რაიონი|ზესტაფონის]], [[თერჯოლის რაიონი|თერჯოლის]], [[ბაღდათის რაიონი|ბაღდათის]] და [[ტყიბულის რაიონი|ტყიბულის რაიონებისა]], ტყიბულისა და ჭიათურის საქალაქო საკრებულოების ტერიტორიას.

არგვეთი [[არგვეთის საერისთავო|საერისთავო]] ქვეყანა იყო. ქართული ისტორიული წყაროების მიხედვით, აქ ჯერ კიდევ ქართლის მეფეს [[ფარნავაზ I|ფარნავაზს]] დაუსვამს ერისთავი, მასვე აუგია [[შორაპნის ციხე|შორაპნისა]] და [[დიმის ციხეებიციხე]]ები. [[გორგასალი|ვახტანგ გორგასალის]] დროს არგვეთი თაკვერსაც მოიცავდა. VIII საუკუნის 30-იან წლებში არგვეთის მთავრები იყვნენ [[დავით და კონსტანტინე|დავითი და კონსტანტინე]]. IX საუკუნეში არგვეთის ერისთავად დადგენილი აფხაზთა უფლისწულის დემეტრეს რეზიდენცია ჩიხაში[[ჩიხა]]ში ყოფილა. XI საუკუნის I ნახევარში არგვეთის ერისთავებად იხსენიებიან ხურსი და გიორგი. არგვეთში იყო შუა საუკუნეების ერთ-ერთი მძლავრი ფეოდალური გვარის, [[ბაღვაშები|ბაღვაშების]] (ბაღუაშების) მამული. უკანასკნელი ბაღვაშის, რატის, სიკვდილის შემდეგ ([[1103]]) [[დავით აღმაშენებელი|დავით აღმაშენებელმა]] მათი მამული გელათის[[გელათი]]ს მონასტერს შესწირა. XII-XIII საუკუნეებში არგვეთის ერისთავებად [[ამანელისძენი]] ჩანან. გვიანდელი ფეოდალურ ხანაში არგვეთის ტერიტორიაზე ჩამოყალიბდა სათავადოები: [[წერეთლები|საწერეთლო]], [[აბაშიძეები|სააბაშიძეო]], [[ჩხეიძეები|საჩხეიძეო]] და [[მხეიძეები|სამხეიძეო]].

არგვეთში ძირითადად მევენახეობა და მესაქონლეობა იყო განვითარებული. მოიპოვებოდა და მუშავდებოდა [[სპილენძი]], [[რკინა]], [[ვერცხლი]]. არგვეთში უმნიშვნელოვანესი ციხეები იყო: [[შორაპანი]], [[აკანდა]], [[სვერი]], [[ჩიხა]], [[მუხური]] და სახვა. საეკლესიო ნაგებობათაგან აღსანიშნავია [[უბისა|უბისისა]] და [[ჯრუჭის მონასტერი|ჯრუჭის]] მონასტრები (ეს უკანასკნელი ხურსი ერისთავმა საგვარეულო სამარხად ააგო X-XI საუკუნეების მიჯნაზე), [[ტაბაკინი]] და [[კაცხის ტაძარი]], აგებული [[1010]]-[[1014]] ბაღვაშების საგვარეულო სამარხად.