სპინი: განსხვავება გადახედვებს შორის

[შეუმოწმებელი ვერსია][შეუმოწმებელი ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
No edit summary
No edit summary
ხაზი 55:
 
== სპინი და მაგნიტური მომენტი ==
მიუხედავად იმისა, რომ სპინი ნაწილაკის რეალურ ბრუნვასთან არაა დაკავშირებული, ის მაინც ქმნის გარკვეულ [[მაგნიტური მომენტი|მაგნიტურ მომენტს]]:;ეს იწვევს ნაწილაკის დამატებით ურთიერთქმედებას [[მაგნიტური ველი|მაგნიტურ ველთან]]. ეს მომენტი
<math>{\mu}={\gamma}j\hbar</math>.
ფორმულით გამოითვლება. <math>{\gamma}</math> კოეფიციენტს [[გირომაგნიტური ფარდობა]] ეწოდება. ელექტრონისთვის გირომაგნიტური ფარდობა, ორბიტალური მომენტისგან განსხვავებით, [[ბორის მაგნეტონი|ბორის მაგნეტონს]] არ ემთხვევა, რაც [[კლასიკური ელექტროდინამიკა|კლასიკური ელექტროდინამიკის]] ფარგლებში ახსნას არ ექვემდებარება.
ეს იწვევს ნაწილაკის დამატებით ურთიერთქმედებას [[მაგნიტური ველი|მაგნიტურ ველთან]]
 
== სპინი და სტატისტიკა ==
ნაწილაკის სპინი ცალსახად განსაზღვრავს იმ სტატისტიკის ტიპს, რომელსაც ემორჩილება ესა თუ ის ნაწილაკი. იმის გამო, რომ ერთი და იგივე ტიპის ყველა ნაწილაკი იგივურია, რამოდენიმე ერთნაირი მიკროობიექტისაგან შემდგარი სისტემის ტალღური ფუნქცია ორი ნაწილაკის ურთირთგადასმის მიმართ ან სიმეტრიული უნდა იყოს (ე. ი. არ უნდა იცვლებოდეს), ან ანტისიმეტრიული (ე. ი. უნდა მრავლდებოდეს –1 – ზე). პირველ შემთხვევაში ნაწილაკები [[ბოზონი|ბოზონებს]] წარმოადგენენ და [[ბოზე – აინშტაინის სტატისტიკა|ბოზე–აინშტაინის სტატისტიკას]] ემორჩილებიან, ხოლო მეორე შემთხვევაში ნაწილაკები [[ფერმი–დირაკის სტატისტიკა|ფერმი – დირაკის სტატისტიკას]] ემორჩილებიან და [[ფერმიონი|ფერმიონებს]] წარმოადგენდნენ. მთელი სპინის მქონე ნაწილაკები ბოზონებია, 1/2 –ის ჯერადი სპინის მქონე ნაწილაკები – ფერმიონები.
არანულოვანი [[მასა|მასის]] მქონე ნაწილაკის სპინთან დაკავშირებულია სპინური [[მაგნიტური მომენტი]]
;
<math>{\gamma}</math> კოეფიციენტს [[გირომაგნიტური ფარდობა]] ეწოდება.
რომლის საკუთარი მექანიკური მომენტი 1/2 – ის ტოლია, ხოლო საკუთარი მაგნიტური მომენტი [[ბორის მაგნეტონი|ბორის მაგნეტონს]] - <math>{\mu_B}=\frac{e\hbar}{2mc}</math> – ემთხვევა ( e = 1,6×10<sup>-19</sup> კულონი – ელექტრონის მუხტი, m - მისი მასა, ხოლო c = 3×10<sup>8<sup> მ/წმ – [[სინათლის სიჩქარე]].) ამგვარად, ელექტრონისთვის გირომაგნიტული ფარდობა <math>{\gamma}=\frac{e\hbar}{mc}</math> კლასიკური ელექტროდინამიკის თვალსაზრისით ანომალურია.
 
ნაწილაკის სპინი ცალსახად განსაზღვრავს იმ სტატისტიკის ტიპს, რომელსაც ემორჩილება ესა თუ ის ნაწილაკი. მთელი სპინის მქონე ნაწილაკები [[ბოზე – აინშტაინის სტატისტიკა|ბოზე–აინშტაინის სტატისტიკას]] ემორჩილებიან და მათ [[ბოზონი|ბოზონებს]] უწოდებენ, ხოლო 1/2 –ის ჯერადი სპინის მქონე ნაწილაკები [[ფერმი–დირაკის სტატისტიკა|ფერმი – დირაკის სტატისტიკას]] ემორჩილებიან და [[ფერმიონი|ფერმიონებს]] წარმოადგენდნენ. პაულის პრინციპი მხოლოდ ფერმიონებისთვისაა სამართლიანი. კვანტური მექანიკის მათემატიკურ აპარატში სპინი პაულიმ შემოიტანა; ამასთანავე, აღწერა ფენომენოლოგიურ ხასიათს ატარებდა. ელექტრონის სპინის და მაგნიტური მომენტის არსებობა უშუალოდ [[დირაკის განტოლება|დირაკის განტოლებიდან]] გამომდინარეობს. ეს განტოლება არარელატივისტურ ზღვარში [[პაულის განტოლება|პაულის განტოლებაში]] გარდაიქმნება.
 
{{ფიზიკა}}
[[კატეგორია:ფიზიკა]]
[[კატეგორია:კვანტური მექანიკა]]
 
[[bg:Спин (физика)]]
[[ca:Espín]]
მოძიებულია „https://ka.wikipedia.org/wiki/სპინი“-დან