სოციოლინგვისტიკა: განსხვავება გადახედვებს შორის
[შეუმოწმებელი ვერსია] | [შეუმოწმებელი ვერსია] |
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
მNo edit summary |
მNo edit summary |
||
ხაზი 1:
'''სოციოლინგვისტიკა''' — [[ენათმეცნიერება|ენათმეცნიერების]] ნაწილი, რომელიც სწავლობს საზოგადოების ერთი რომელიმე ან ზოგადად ყველა ასპექტის გავლენას [[მეტყველება|მეტყველების]] გამოყენებაზე. ამ მხრივ სოციოლინგვისტიკას ბევრი საერთო
სოციოლინგვისტიკის შესწავლის საგანს წარმოადგენს ის, თუ როგორ იცვლება მეტყველება გარკვეული სოციალური ცვლადების — მაგ. [[ეთნიკურობა]], [[რელიგია]], [[სტატუსი]], [[სქესი]], განათლების დონე და ა.შ. — მიხედვით განსხვავებულ ჯგუფებს შორის. მეტყველება იცვლება როგორც ადგილის ([[დიალექტი]]) ასევე [[სოციალური კლასი|სოციალური კლასების]] მიხედვით. სწორედ ამ [[სოციოლექტი|სოციოლექტებს]] სწავლობს სოციოლინგვისტიკა.
ხაზი 9:
სოციოლინგვისტიკის საშუალებით შესაძლოა განისაზღვროს სოციალური დამოკიდებულებებიდან გამომდინარე რამდენად განსხვავდება ამა თუ იმ სოციალური კლასის მეტყველება სტანდარტული მეტყველებისგან. მაგ. კონკრეტული ადგილობრივი მეტყველბა ვერ იქნება ადაპტირებული საქმიანი თუ პროფესიული წრეებისთვის. ისევე როგორც [[დიალექტოლოგია|დიალექტოლოგები]] სწავლობენ რეგიონალური დიალექტებისათვის დამახასიათებელ [[გრამატიკა]]ს, [[ლექსიკა]]ს, [[ფონეტიკა]]სა თუ სხვა ასპექტებს, ასევე სოციოლინგვსტები იკვლევენ სოციოლექტებს.
მეტყველების ვარიაციის შესწავლა დაკავშირებულია სოციალურ შეზღუდვებთან, რომლებიც განსაზღვრავს ენას მის კონტექსტუალურ გარემოში.
სოციოლინგვისტური კვლევების ფუძემდებლად უილიამ ლაბოვი ითვლება. მისი დამსახურება მეტყველების ვარიაციის რაოდენობრივი შესწავლის შემოტანა და [[მეტყველების სოციოლოგია|მეტყველების სოციოლოგიის]] მეცნიერულ დისციპლინად გარდაქმნა.
ხაზი 32:
===მაღალი და დაბალი პრეტიჟის ცვლილებები===
პრესტიჟის ცნება სოციოლინგვისტურ ანალიზში ცენტრალურია. ზოგიერთ ენობრივ ქმედებას მინიჭებული აქვს დადებითი ან უარყოფითი ღირებულება. ეს შეიძლება ხორციელდებოდეს სხვადასხვა დონეზე: ინდივიდუალური ბგერა/[[ფონემა|ფონემიდან]] დაწყებული მთლიანად მეტყველების არჩევით დამთავრებული.
===სოციალური ქსელი===
|