|
[[ფაილი:Violence world map - DALY - WHO2004.svg|thumb|300px|.<ref name="nplg"ჰი />
[[ფაილი:Violence world map - DALY - WHO2004.svg|thumb|300px|ფიზიკური ძალადობა სასიკვდილო შედეგით (100 ათას მოსახლეზე, 2002 წელი, [[გაერო]]ს მონაცემები)<ref>{{cite web |url=http://www.who.int/entity/healthinfo/statistics/bodgbddeathdalyestimates.xls |title=Mortality and Burden of Disease Estimates for WHO Member States in 2002 |format=xls |work= |year=2004 |accessdate= |archiveurl=https://www.webcitation.org/69X4FCtCe?url=http://www.who.int/healthinfo/statistics/bodgbddeathdalyestimates.xls |archivedate=2012-07-30 }}</ref>.<div class="references-small" style="-moz-column-count:3; column-count:3;">
{{legend|#b3b3b3|არ არის ინფორმაცია}}
{{legend|#ffff65|200-ზე ნაკლები}}
{{legend|#fff200|200-400}}
{{legend|#ffdc00|400-600}}
{{legend|#ffc600|600-800}}
{{legend|#ffb000|800-1000}}
{{legend|#ff9a00|1000-1200}}
{{legend|#ff8400|1200-1400}}
{{legend|#ff6e00|1400-1600}}
{{legend|#ff5800|1600-1800}}
{{legend|#ff4200|1800-2000}}
{{legend|#ff2c00|2000-3000}}
{{legend|#cb0000|3000-ზე მეტი}}
</div>]]
'''ძალადობა''' — ძალის აშკარა ან ფარული გამოყენება [[ადამიანი]]ს ან ადამიანთა ჯგუფისაგან ისეთი რამის მისაღწევად, რაზედაც ისინი თავისი ნებით არ თანხმდებიან. სინონიმებია: აგრესია, სასტიკი მოპყრობა, შეურაცხოფა, იძულება, ხელყოფა, წამება, მუქარა. ძალადობა არის ყოველგვარი ქმედება ან სიტყვა, რომელსაც შეუძლია ადამიანი შეურაცხჰყოს, ზიანი მოუტანოს მას ან შეულახოს კანონით მინიჭებული უფლებები. ძალადობის დროს ითრგუნება ადამიანის ნება, შელახულია მისი ხელშეუხებლობა, ღირსება, და თავისუფლება. ესენი კი ადამიანის განუყოფელი უფლებებია.<ref name="nplg">[http://www.nplg.gov.ge/gwdict/index.php?a=term&d=5&t=2353 ძალადობა — ენციკლოპედიური ლექსიკონი]</ref>
არსებობს პირდაპირი და არაპირდაპირი (ანუ სტრუქტურული) ძალადობა. პირდაპირი ძალადობა ნიშნავს ფიზიკურ ძალადობას, ფიზიკური ძალის ან ძალაუფლების წინასწარგამიზნულ გამოყენებას მიმართულს საკუთარი თავის, სხვა ადამიანის ან საზოგადოების წინააღმდეგ, რომლის შედეგადაც ადგილი აქვს (ან არსებობს ამის დიდი ალბათობა) სიკვდილს, სხეულის დაზიანებას, ფსიქოლოგიურ ტრავმას, ნორმალური განვითარებიდან გადახრას ან სხვადასხვა სახის ზარალს. არაპირდაპირი ძალადობა კი ნიშნავს სიღატაკეს, ექსპლუატაციას, სოციალურ უსამართლობას, დემოკრატიის უქონლობას და ა.შ.<ref name="nplg" />
ძალადობა შედგება სამი კომპონენტისაგან: მსხვერპლი, დამნაშავე და თვით ქმედება. თავისი ხასიათისა და შედეგების გათვალისწინებით, იგი ხშირად მოიაზრება როგორც კრიმინალი. ძალადობა მოიცავს უკანონო ქმედებათა ყველა სახეს, გამოხატულს მუქარით ან ქმედებით, რომელსაც შედეგად მოჰყვება ქონების დაზიანება ან განადგურება, ანდა პიროვნების შეურაცხყოფა ან სიკვდილი. ძალადობის ყველაზე ფართოდ გამოხატული ფორმაა ძალადობა ოჯახში. ოჯახში ძალადობის ფორმებია: ფიზიკური ძალადობა (ცემა), სექსუალური ძალადობა, მუქარა, ემოციური ძალადობა (სისტემატური ყვირილი, გინება), საზოგადოებისგან იზოლაცია, რაიმე ქმედების მუქარით აკრძალვა, დაშინება და ა.შ. ოჯახში ძალადობის მსხვერპლი შეიძლება იყოს ქალი, ბავშვი, შშმ პირი, მოხუცი და, იშვიათად, მამაკაცი. ყველაზე გავრცელებული ფორმაა ქმრის ძალადობა ცოლზე და მშობლების — შვილებზე.<ref name="nplg" />
==სქოლიო==
| 