ტყვეთა სყიდვა: განსხვავება გადახედვებს შორის
[შემოწმებული ვერსია] | [შეუმოწმებელი ვერსია] |
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
No edit summary |
No edit summary იარლიყები: გაუქმებულია ვიზუალური რედაქტირება |
||
ხაზი 1:
'''ტყვის სყიდვა''' — ფეოდალურ საქართველოში ეს ტერმინი რამდენიმე მნიშვნელობით იხმარებოდა:
* ყმა გლეხის კომლის წევრების ცალ-ცალკე და უმიწოდ გაყიდვას „ტყვედ გასყიდვა“ ერქვა. განსაკუთრებულად მძიმე დანაშაულის შემთხვევაში ბატონი გლეხის კომლს შლიდა და მის წევრებს „ტყვეებად“ ჰყიდდა. ამ შემთხვევაში სამართალი ბატონს ყმის უცხოეთში გაყიდვის უფლებას არ აძლევდა, დანაშაულის გამო „ტყვედ“ გაყიდვა უკვე [[XIII საუკუნე]]შია დადასტურებული. „ტყვედ“ გაყიდვა გლეხს ფაქტობრივად მონის მდგომარეობაში აყენებდა. ასე გაყიდული გლეხი „ნასყიდის“ სტატუსს იძენდა. ჩვეულებრივ ფეოდალური ქართული სამართლის მიხედვით, ბატონს უფლება ჰქონდა ყმა-გლეხი მთლიან კომლად, საკომლოსთან ერთად გაეყიდა, რაც ამ გლეხის იურიდიულ და ეკონომიკურ სტატუსს არ ცვლიდა და მეურნეობას ზიანს არ აყენებდა.
*ტყვის სყიდვის ყველაზე მძიმე, მახინჯი ფორმა, რომელიც საქართველოში გვიანდელი შუა საუკუნეებში გავრცელდა და ფეოდალური სამართლის უხეშ დარღვევას
*საქართველოში უძველესი დროიდან არსებობდა ტყვის სყიდვის სხვა სახეც: უცხოელი თუ ადგილობრივი მეკობრეები ადამიანებს იტაცებდმემ და უცხოეთში ყიდდნენ. ბერძენთა, რომაელთა, ბიზანტიელთა და სხვების ბატონობის დროს არსებული მონათვაჭრობა განსაკუთრებით გაძლიერდა შავი ზღვის ნაპირებზე გენუელთა კოლონიზაციის დროს (XIV—XV საუკუნეები). მონათვაჭრობის ცენტრი იმ დროს აქ ცხუმი (ახლანდელი [[სოხუმი]]) იყო. XVI საუკუნიდან გენუელი მონათვაჭრები თურქებმა შეცვალეს.
*XVII—XVIII საუკუნეებში ირანი და ოსმალეთი ხელქვეითი ქართული სახელმწიფოების მიერ შაჰისა და სულთნისთვის გასაგზავნი ხარკი და მისართმეველი („[[ძღვენი]]“, „[[ფეშქაში]]“) ტყვეებსაც გულისხმობდა. XVII საუკუნეში სულთნის ყოველწლირად იმერეთის მეფე 80, დადიანი 40, გუერიელი კი 46 ქალ-ვაჟს უგზავნიდა. ქართლის მეფე [[სიმონ I]] შაჰს ნაყიდ არაქართველ ტყვეებს უგზავნიდა. სპარსეთში ქართველი ტყვეების გაგზავნა მეფე [[როსტომი (ქართლის მეფე)|როსტომმა]] დააწესა. ვახტანგ VI კვლავ ირანში არაქართველ ნაყიდ ტყვეებს აგზავნიდა. შემდეგში [[ქართლ-კახეთის სამეფო]] შაჰს ორ წელიწადში ერთხელ 9 ტყვეს უგზავნიდა. ტყვეთა გაგზავნა მორჩილების ერთ-ერთი ძიერითადი ნიშანი იყო და მასზე უარის თქმა აჯანყებას ნიშნავდა. სპარსეთისა და ოსმალეთისათვის ტყვეების გაგზავნა [[რუსეთ-ოსმალეთის ომი (1768-1774)|რუსეთ-ოსმალეთის 1768—1974 წლების ომის]] შემდეგ შეწყდა.
|