'''იქსოდისებრი ტკიპები''', '''საძოვრის ტკიპები''' ({{lang-la|Ixodidae}}) — [[ტკიპები]]ს ოჯახი. აქვთ 10 მმ სიგრძის სხეული. განვითარების ციკლი მოიცავს კვერცხსა და 3 აქტიურ სტადიას (ლარვა, ნიმფა და ზრდასრული ფორმა). იკვებებიან 3-10 დღე სიცოცხლეში ერთხელ. გამაძღარი ტკიპა სცილდება მასპინძელს და დებს 3-10 ათასამდე კვერცხს. იქსოდისებრი ტკიპები გავრცელებულია ყველა მატერიკზე, გარდა ანტარქტიდისა. ოჯახში 1000-მდე სახეობაა. [[საქართველო]]ში ცნობილია 29 სახეობა. იქსოდისებრი ტკიპები პარაზიტობენ გარეულ ([[ქვეწარმავლები]], [[ძუძუმწოვრები]] და [[ფრინველები]]) და [[შინაური ცხოველი|შინაურ ცხოველებზე]]. იკვებებია სისხლით, ხშირად ადამიანზეც პარაზიტობენ. გადააქვთ ადამიანის დაავადებებისა (ტკიპისმიერი ენცეფალიტი, ტკიპისმიერი ტიფი, ჰემორაგიული ცხელება, ცხელება-Q, ტულარემია) და [[პიროპლაზმოზი]]ს გამომწვევები. საქართველოში ცნობილია პათოგენური ტკიპების რამდენიმე სახეობა: Boophilus calcaratus — გადააქვს ძროხის პიროპლაზმოზი და ანაპლაზმოზი; Rhipicephalus bursa — ცნობილია როგორც [[ძროხა|ძროხის]], [[ცხენი]]სა და [[ცხვარი|ცხვრის]] რამდენიმე სახეობის სისხლის პარაზიტული დაავადებების გადამტანი.