მურთუზა მუხთაროვი: განსხვავება გადახედვებს შორის
| [შეუმოწმებელი ვერსია] | [შეუმოწმებელი ვერსია] |
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
No edit summary |
No edit summary |
||
ხაზი 1:
'''მურთუზა მუხთარ-ოღლუ მუხთაროვი''' ({{Lang-az|''Murtuza Muxtar oğlu Muxtarov''}}) (დ.[[1855]] — გ.[[1920]]) — [[ბაქო|ბაქოელი]] ნავთობის მსხვილი [[მეწარმე]] და [[ქველმოქმედი]].<ref>[https://ourbaku.com/index.php/Мухтаров%20Муртуз%20-%20миллионер,%20изобретатель,%20нефтепромышленник https://ourbaku.com]</ref>
[[ფაილი: Murtuza Mukhtarov photo.jpg|მინი|მარჯვნივ|მურთუზა მუხთაროვი]]
==
მურთუზა მუხთაროვი დაიბადა 1855 წელს ამირაჯანში. მან თავიდან დაიწყო ხელოსნის მოსწავლედ (დღეში იღებდა 10 კაპიკს), შემდეგ მუშაობდა ოსტატად, ბურღვის მემანქანედ.
[[1870|1870 წელს]], ურემის გაყიდვის შემდეგ, მუშად მოეწყო ბალახანის დასახლების სიახლოვეს — ზაბრატში. გარკვეული პერიოდის განმავლობაში ის ხელით იღებდა ნავთობს მცირე ჭაბურღილებიდან. იგი ხასიათდებოდა როგორც ძლიერი, გამძლე და მამაცი ადამიანი. ჭაბურღილები უკვე ბურღვის მექანიკურ მეთოდზე იყო გადასული და ის მაინც ზაბრატიდან ამირაჯანში მიმავალ ტალახიან გზას ტკეპნიდა უმცროს ძმასთან, ბალ-აჰმედთან ერთად. ასრულებდა ამ სფეროში ყველაზე რთულ და ბინძურ სამუშაოს. ნიჭიერი, შრომისმოყვარე ახალგაზრდა კაცი შეამჩნია წარმოების მფლობელმა, მარტოვმა. მალე მუხთაროვი ოსტატი გახდა და მის დაქვემდებარებაში შევიდა წარმოების მექანიკური სახელოსნოები. მურთუზმა გააუმჯობესა ნახევრად მექანიზებული ჩაქუჩის ჩარხი, რითაც მანქანა ბევრად უფრო გამძლე გახდა და მალე მუხთაროვს, როგორც ჭაბურღილების შეკეთებისა და პრობლემების აღმოსაფხვრელად შეუცვლელ ოსტატს, გასაქანს აღარ აძლევდნენ საწარმოების მფლობელები.
ხაზი 10:
[[XIX საუკუნე|XIX საუკუნის ბოლოს,]] მუხთაროვმა შეუკვეთა ბურღვის აღჭურვილობის მთელი ქარხანა ბიბი-ჰეიბატში. ეს იყო პირველი [[რუსეთი|სამრეწველო საწარმო რუსეთში]] ნავთობის აღჭურვილობის წარმოებისთვის. ქარხნიდან არც თუ ისე შორს, მან ააგო სამსართულიანი შენობა მუშებისა და თანამშრომლებისთვის. ამით მან მიიზიდა საუკეთესო სამუშაო ძალა და შემოუვიდა დამატებითი მოგება. მუხთაროვის ქარხანაში წარმოებული ჩარხები და აღჭურვილობა იყიდებოდა რუსეთის ბაზარზე და გაჰქონდათ ექსპორტზე საზღვარგარეთ. ის თავადაც ხშირად ყიდულობდა მანქანებს და იარაღებს საზღვარგარეთ, განსაკუთრებით ამერიკაში. რევოლუციის შემდეგაც კი მოდიოდა კონტეინერები აღჭურვილობით მურთუზა მუხთაროვის სახელზე.
[[1910|1910 წელს,]]
1908 წელს მუხთაროვის სახსრებით, ვლადიკავკაზში, მდინარე [[თერგი|თერგის]] სანაპიროზე, აშენდა უჩვეულო არქიტექტურითა და სილამაზით გამორჩეული [[სუნიზმი|სუნიტური]] მეჩეთი, რომელიც [[მუხთაროვის მეჩეთი|მუხთაროვის მეჩეთის]] სახელით არის ცნობილი.
{| class="graytable" style="text-align:center"
ხაზი 24:
|[[მუხთაროვის სასახლე]] ბაქოში (ახლანდელი საქორწინო სასახლე)
|}
[[ფაილი:Murtuza_Muxtarov_məscidi12.jpg|მინი|210პქ|მურთუზა მუხთაროვის საფლავი ამირჯანის მეჩეთში]]
[[1920]] წლის აპრილში აზერბაიჯანში [[ბაქოს ოპერაცია|საბჭოთა ხელისუფლება]] აღდგა, ქალაქი დაიკავეს წითელი არმიის დანაყოფებმა. შექმნილი ვითარების გამო მურთუზა მუხთაროვმა თავი მოიკლა. მისი საფლავი მუხთაროვის მეჩეთის ეზოშია, მის მშობლიურ ამირჯანში.
| |||