ბაქტერიები: განსხვავება გადახედვებს შორის
| [შემოწმებული ვერსია] | [შემოწმებული ვერსია] |
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
მ 212.58.120.96-ის რედაქტირებები გაუქმდა; აღდგა გიო ოქრო-ის მიერ რედაქტირებული ვერსია იარლიყი: სწრაფი გაუქმება |
No edit summary |
||
ხაზი 31:
'''ბაქტერია''' ({{lang-grc|βακτήριον}} — ჩხირი) — 0,1–10 [[მიკრონი]]ს სიგრძის, სფეროსებრი, ჩხირისებრი ან სპირალისმაგვარი [[პროკარიოტები|პროკარიოტული]] [[ერთუჯრედიანი ორგანიზმები|ერთუჯრედიანი ორგანიზმებია]], დღეისათვის აღწერილია ათი ათასამდე ბაქტერიათა სახეობა და ვარაუდობენ, რომ მათი რაოდენობა რამდენიმე მილიონს აღემატება.
ტრადიციულად ყველა პროკარიოტს ბაქტერიებს უწოდებდნენ, თუმცა 90-იან წლებში გაირკვა, რომ პროკარიოტული ორგანიზმები საერთო წინაპრიდან განვითარებული ორი დამოუკიდებელი ჯგუფისგან შედგება. ამ ჯგუფებიდან ერთს შერჩა დასახელება ''ბაქტერიები'', მეორეს კი [[არქეები]] ეწოდება.
ბაქტერიების შემსწავლელ მეცნიერებას [[ბაქტერიოლოგია]] ეწოდება. იგი [[მიკრობიოლოგია|მიკრობიოლოგიის]] განშტოებას წარმოადგენს.
Line 36 ⟶ 38:
ბაქტერიები [[დედამიწა]]ზე ყველგან არსებობს — მიწაში, მჟავე ცხელ წყაროებში, რადიოაქტიურ ნარჩენებში, ზღვის წყალში და დედამიწის წიაღში. ჩვეულებრივ, [[ნიადაგი]]ს ყოველი [[გრამი]] 40 მილიონამდე ბაქტერიას შეიცავს, მტკნარი წყლის ყოველი მილილიტრი — მილიონს. მსოფლიოში სავარაუდოდ ხუთი [[ნონილიონი]] (5x10<sup>30</sup>) ბაქტერიაა <ref>Whitman W, Coleman D, Wiebe W (1998). [http://www.pnas.org/cgi/content/full/95/12/6578 "Prokaryotes: the unseen majority"], ''Proc Natl Acad Sci USA'', v.95(12), pp 6578-83, PMID 9618454</ref>. ბაქტერიები მნიშვნელოვან როლს თამაშობენ ნივთიერებათა ცვლაში დედამიწაზე. ატმოსფერული ჰაერის აზოტის ფიქსაცია, მაგალითად, მთლიანად ბაქტერიებზეა დამოკიდებული. მრეწველობაში ბაქტერიები გამოიყენება ისეთ პროცესებში, როგორიცაა საკანალიზაციო წყლების გაწმენდა, ყველის და სხვა რძის პროდუქტების წარმოება.
ბაქტერიული უჯრედების რაოდენობა ადამიანის სხეულში 10-ჯერ აღემატება საკუთრივ ადამიანის უჯრედების რაოდენობას. განსაკუთრებით ბევრია ბაქტერიები [[კანი|კანზე]] და კუჭ-ნაწლავში. ამ ბაქტერიების დიდი უმრავლესობა ადამიანისთვის უსაფრთხოა, ზოგიერთი იმუნური სისტემისთვის სასარგებლოც კია, თუმცა არსებობს პათოგენური ბაქტერიებიც, რომლებიც იწვევენ ისეთ დაავადებებს, როგორიცაა [[ქოლერა]], [[სიფილისი]], [[კეთრი]], [[შავი ჭირი]], [[ციმბირული წყლული]]. ყველაზე მეტი ადამიანის სიცოცხლე [[რესპირატორული დაავადებები|
ტრადიციულად ყველა პროკარიოტს ბაქტერიებს უწოდებდნენ, თუმცა 90-იან წლებში გაირკვა, რომ პროკარიოტული ორგანიზმები საერთო წინაპრიდან განვითარებული ორი დამოუკიდებელი ჯგუფისგან შედგება. ამ ჯგუფებიდან ერთს შერჩა დასახელება ''ბაქტერიები'', მეორეს კი [[არქეები]] ეწოდება.
მიუხედავად იმის, რომ ბაქტერიები თავიანთი აღნაგობით მარტივები არიან, მათ შეუძლიათ საკმაოდ რთული კავშირების დამყარება სხვა ორგანიზმებთან. ეს სიმბიოზური გაერთიანება შეიძლება დაიყოს სამ მასპინძელ ორგანიზმთან
==მტაცებლები==
| |||