დევიდ ჯულიუსი: განსხვავება გადახედვებს შორის
| [შემოწმებული ვერსია] | [შემოწმებული ვერსია] |
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
+ 6 კატეგორიები გაჯეტ HotCat-ით |
No edit summary |
||
ხაზი 1:
{{ინფოდაფა მეცნიერი}}
'''დევიდ ლეი ჯულიუსი''' ({{lang-en|David Jay Julius}}; დ. [[4 ნოემბერი]], [[1955]], [[ბრუკლინი]], [[ნიუ-იორკი]], [[ამერიკის შეერთებული შტატები|აშშ]]) — [[ამერიკელები|ამერიკელი]] [[ფიზიოლოგია|ფიზიოლოგი]]. ცნობილია თავისი შრომებით ტკივილისა და ტემპერატურის შეგრძნებების მოლეკულური მექანიზმების შესახებ. ჯულიუსის მიერ TRPV1-ის სახელწოდებით ცნობილი რეცეპტორის აღმოჩენამ, ასევე მისმა შემდგომა წვლილმა ტემპერატურის აღქმის მოლეკულური საფუძვლების შესახებ, ნათელი მოჰფინა ადამიანის [[ნერვული სისტემა|ნერვული სისტემის]] მიერ სითბოს, სიცივისა და ტკივილის შეგრძნების ბევრ ასპექტს. [[2021]] წელს, ლიბანელ-ამერიკელ მეცნიერ [[არდემ ფათაფუთიანი|არდემ ფათაფუთიანთან]] ერთად, ჯულიუსი გახდა [[ნობელის პრემია ფიზიოლოგიასა და მედიცინაში|ნობელის პრემიის ლაურეატი ფიზიოლოგიისა და მედიცინის დარგში]].<ref>[https://www.nobelprize.org/prizes/medicine/2021/julius/facts/ David Julius], Nobel Prize Outreach AB 2022. ციტირების თარიღი: 16 იანვარი, 2022.</ref>
== ბიოგრაფია==
დევიდ ჯულიუსი წარმოშობით [[რუსეთი|რუსეთიდან]] ემიგრირებული აშკენაზი [[ებრაელები|ებრაელების]] ოჯახიდანაა.<ref>{{Cite web|last=Hanau|first=Shira|url=https://www.jta.org/2021/10/04/united-states/scientist-david-julius-whose-grandparents-fled-antisemitism-in-czarist-russia-wins-nobel-prize-in-medicine|title=Scientist David Julius, whose grandparents fled antisemitism in Czarist Russia, wins Nobel Prize in medicine|work=Jewish Telegraphic Agency|date=16 იანვარი, 2022|accessdate=October 4, 2021}}</ref> ის 1955 წელს დაიბადა ბრუკლინში ([[ბრაიტონ-ბიჩი]]ს რაიონი) და 1977 წელს დაამთავრა [[მასაჩუსეტსის ტექნოლოგიის ინსტიტუტი]]. [[1984]] წელს მან დოქტორის წოდება მოიპოვა [[კალიფორნიის უნივერსიტეტი (ბერკლი)|ბერკლის კალიფორნიის უნივერსიტეტში]], სადაც ჯულიუსი [[საფუარები|საფუარის სოკოებში]] [[ცილები|ცილების]] (პეპტიდების) გამომუშავების საკითხებზე მუშაობდა. ჯულიუსმა შემდგომი სამეცნიერო მოღვაწეობა [[კოლუმბიის უნივერსიტეტი|კოლუმბიის უნივერსიტეტში]] განაგრძო. თავის კვლევებში ის იყენება [[კლონირება|გენური კლონირების]] ტექნოლოგიებს და გამოავლინა სეროტონინის რეცეპტორების ოჯახის გენები. [[1989]] წელს ჯულიუსი [[კალიფორნიის უნივერსიტეტი (სან-ფრანცისკო)|კალიფორნიის უნივერსიტეტის (სან-ფრანცისკო)]] გუნდს შეუერთდა.<ref name="ბრიტ">[https://www.britannica.com/biography/David-Julius Rogers, Kara. „David Julius“]. ''Encyclopedia Britannica''. ციტირების თარიღი: 16 იანვარი, 2022.</ref>
კალიფორნიის უნივერსიტეტში მუშაობისას ჯულიუსის ძირითადი სამეცნიერო ინტერესი იონური არხები და სომატური მგრძნობელობის, განსაკუთრებით, ტკივილის აღქმის მოლეკულური მექანიზმები იყო. ამ დროისთვის უკვე აღმოჩენილი იყო კაპსაიცინი — ნივთიერება, რომელიც წითელი წიწაკის შემადგებლობაში შედის და იწვევს დამახასიათებელ წვის შეგრძნებას, თუმცა უცნობი იყო ის ნერვული დაბოლოება (რეცეპტორი), რომელთანაც კაპსაიცინი ურთიერთქმედებს. გენური კლონირების სტრატეგიის გამოყენებით, ჯულიუსმა გამოავლინა კანის რეცეპტორი, რომელიც პასუხობს სითბურ გამღიზიანებელს. შემდეგ მან მოახერხა ამ რეცეპტორთან დაკავშირებული მოლეკულის იზოლირება; დაადასტურა, რომ ის იონურ არხს წარმოადგენდა და მას TRPV1 (ინგლ. transient receptor potential cation channel subfamily V member 1, „გარდამავალი რეცეპტორული პოტენციალის კათიონური არხი, ქვეოჯახი V, წევრი 1“) უწოდა.<ref name="ბრიტ"/>
| |||