კონსერვატიზმი საქართველოში: განსხვავება გადახედვებს შორის

[შემოწმებული ვერსია][შემოწმებული ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
გადარჩენა 1 წყაროების და მონიშვნა 0 მკვდრად.) #IABot (v2.0.8
ხაზი 16:
ზოგიერთი ავტორის მოსაზრებით XIX საუკუნის „[[მამებისა და შვილების ბრძოლა]]“ შეიძლება შეფასდეს როგორც ქართული კონსერვატიზმის გამოვლენის პირველი მაგალითი, თუმცა ამ პროცესის მონაწილე [[გრიგოლ ორბელიანი|გრიგოლ ორბელიანს]] და „მამების“ არც სხვა წარმომადგენელს ქართული კონსერვატიზმის იდეოლოგიური სისტემატიზაცია არ მოუხდენიათ.<ref name="Geworld">{{Cite web|last=Geworld|date=2019-01-31|title=რატომ უჭირთ ქართველ კონსერვატორებს?|url=http://geworld.ge/ge/%e1%83%a0%e1%83%90%e1%83%a2%e1%83%9d%e1%83%9b-%e1%83%a3%e1%83%ad%e1%83%98%e1%83%a0%e1%83%97-%e1%83%a5%e1%83%90%e1%83%a0%e1%83%97%e1%83%95%e1%83%94%e1%83%9a-%e1%83%99%e1%83%9d%e1%83%9c%e1%83%a1/|access-date=2021-02-08|website=საქართველო და მსოფლიო}}</ref> მათი რეაქცია მხოლოდ ცვლილებების უარყოფა იყო. ქართული კონსერვატიზმის იდეური ქვაკუთხედი [[ქართული ლიტერატურა|ლიტერატურის]] სახით გვევლინებოდ, რამაც მოგვიანებით გავლენა იქონია [[ქართული ნაციონალიზმი|ქართული ნაციონალიზმის]] ჩამოყალიბებაზე, რომლის ფუძემდებელად „შვილთა“ თაობის წარმომადგენელი [[ილია ჭავჭავაძე]] ითვლება. ახალგაზრდობის ადრეულ პერიოდში ილია ნაციონალისტია, შემდგომ ხდება ლიბერალი, ბოლოს კი კონსერვატორულ პოზიციას იკავებს მთელი რიგი საკითხების მიმართ.<ref>{{Cite web|last=ჯავახიშვილი|first=გიორგი|date=2020-12-07|title=ლიბერალიზმი საქართველოში|url=https://egi.ge/ka/archives/6495|access-date=2021-02-08|website=ევროპულ-ქართული ინსტიტუტი|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210208030814/https://egi.ge/ka/archives/6495|archivedate=2021-02-08}}</ref> კონსერვატიზმის იდეურ საფუძვლად ილიას მიაჩნდა „ის წყობა, რომელიც ცხოვრებას უკვე აღმოუჩენია, დაუდგენია და დღეს მოქმედებს“, [[ლიბერალიზმი|ლიბერალიზმისა]] კი „ის — რასაც დღევანდელი დღე თხოულობს“.<ref name="კუპრაშვილი">კუპრაშვილი, Ჰ. (2016). ''ძირითადი პოლიტიკური მიმდინარეობები თანამედროვე ევროპაში''. „ტექნიკური უნივერსიტეტი“.</ref> ილია თვლიდა, რომ ყველა ერი, რომელიც ისტორიის ღირსია, ამ „ორნაირ აზრთა წყობის“ ძირითად პრინციპებზე უნდა აგებდეს თავის ცხოვრებას — ე.ი. [[სახელმწიფო|სახელმწიფოებრიობას]] — [[პოლიტიკური სისტემა|პოლიტიკური სისტემის]], [[ეკონომიკური პოლიტიკა|ეკონომიკისა]] და [[სოციალური პოლიტიკა|სოციალური პოლიტიკის]] პრიორიტეტებს.<ref name="კუპრაშვილი" />
 
კონსერვატიული იდეოლოგია არ სარგებლობდა პოპულარობით [[საქართველოს დემოკრატიული რესპუბლიკის ისტორია|საქართველოს დემოკრატიული რესპუბლიკის]] ფარგლებში და არც [[რუსეთ-საქართველოს ომი (1921)|საქართველოს გასაბჭოების]] შემდეგაც.<ref name="Geworld" /> 1990-იან წლებში მომძლავრმა რელიგიურობამ საქართველოში ხელი შეუწყო კონსერვატიული ღირებულებების ჩამოყალიბებას და შეაფერხა დემოკრატიის გაღრმავების პროცესი — ხელის შეშლით ისეთი ლიბერალური ღირებულებების დამკვიდრებისთვის, როგორიცაა [[სექსუალური უმცირესობები|სექსუალურ უმცირესობათა]] გამოხატვის თავისუფლება.
 
[[1991|1991 წლის]] [[26 მაისი|26 მაის]] ეროვნულ-განმათავისუფლებელი მოძრაობის მთავარი ლიდერი [[ზვიად გამსახურდია]] დამოუკიდებელი [[საქართველოს პრეზიდენტი]] გახდა. იგი აპელირებდა ოჯახური როლით, რელიგიით და შესაბამისად, სოციალური კონსერვატიზმის მიმდევარიც იყო.<ref>{{Cite web|title=ქართული ნაციონალური ნარატივები კონფლიქტებთან მიმართებაში: 1991-2012 წლები|url=http://regional-dialogue.com/georgian_nationalism/|access-date=2021-02-08|language=ka-GE}}</ref> დამოუკიდებლობის მიღების დღიდან საქართველოში ლიბერალურ პოლიტიკურ ძალებსა და რელიგიურ კონსერვატორებს შორის დაპირისპირება გრძელდება, რაც გამოწვეულია სოციალური და ეკონომიკური რეფორმებით, რომელიც მიზნად ისახავს ქვეყნის [[ევროკავშირი|ევროკავშირთან]] დაახლოებას.<ref>{{Cite web|title='Better Late Than Never': New Gender-Quota Bill Gives Hope To Georgia's Women|url=https://www.rferl.org/a/georgia-gender-quota-bill-beselia-womens-rights/28931912.html|access-date=2021-02-08|website=RadioFreeEurope/RadioLiberty|language=en}}</ref>
 
[[2003|2003 წლის]] [[ვარდების რევოლუცია|ვარდების რევოლუციის]] შემდეგ ქვეყანაში ფეხის მოკიდება დაიწყო ლიბერალურმა იდეოლოგიამ, განსაკუთრებით კი, [[სამოქალაქო ნაციონალიზმი|სამოქალაქო ნაციონალიზმმა]]; განმტკიცდა ლიბერალურლი ღირებულებები და გაიზარდა ეკლესიის მიმართ გამოთქმული კრიტიკა, რაზეც გავლენა ასევე [[გლობალიზაცია|გლობალიზაციამ]] და [[ინტერნეტი|ინტერნეტზე]] გაზრდილმა წვდომამ იქონია.
დამოუკიდებლობის მიღების დღიდან საქართველოში ლიბერალურ პოლიტიკურ ძალებსა და რელიგიურ კონსერვატორებს შორის დაპირისპირება გრძელდება, რაც გამოწვეულია სოციალური და ეკონომიკური რეფორმებით, რომელიც მიზნად ისახავს ქვეყნის [[ევროკავშირი|ევროკავშირთან]] დაახლოებას.<ref>{{Cite web|title='Better Late Than Never': New Gender-Quota Bill Gives Hope To Georgia's Women|url=https://www.rferl.org/a/georgia-gender-quota-bill-beselia-womens-rights/28931912.html|access-date=2021-02-08|website=RadioFreeEurope/RadioLiberty|language=en}}</ref>
 
რადიკალურად განწყობილი კონსერვატიული ჯგუფები მონაწილეობდნენ 2021 წლის [[5 ივლისის მოვლენები თბილისში (2021)|5 ივლისის ძალადობრივ ქმედებებში]].<ref>{{Cite web|title=პროექტის "საქართველოს მომავალი" ფარგლებში მომზადებული პუბლიკაცია - მართლმადიდებელი ეკლესია საქართველოს ცვალებად საზოგადოებაში, ივლისი 2021|url=https://mikeladzefoundation.org/554-proeqtis-saqarthvelos-momavali-farglebshi-momzadebuli-publikacia-marthlmadidebeli-eklesia-saqarthvelos-cvalebad-sazogadoebashi-ivlisi-2021.html|access-date=2021-11-27|website=Mikeladzefoundation|language=ka}}</ref>
 
== ჯგუფები და ორგანიზაციები ==