ყაფლან I გირეი: განსხვავება გადახედვებს შორის

[შემოწმებული ვერსია][შემოწმებული ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
ხაზი 52:
[[1713]] წელს ყაფლან გირეი ისევ დაბრუნდა სახანოს ხელისუფლების სათავეში. მეორე მმართველობის დროს მოუწია [[ყუბანი|ყუბანში]] მცხოვრები [[ნოღაის ურდო|ნოღაელების]] ამბოხის ჩახშობა. ამ აჯანყებას მისი ძმისშვილი, ბაჰთი გირეი მეთაურობდა. ამის შემდგომ [[ოსმალეთის იმპერია|ოსმალებმა]] ყაფლან I გაიწვიეს [[ჰაბსბურგები]] წინააღმდეგ ომში დასახმარებლად, მაგრამ ყირიმელმა ბეგებმა უარი თქვეს მისთვის სამხედრო ძალის მიწოდებაზე. მიუხედავად იმისა, რომ ხანმა მაინც მოახერხა ჯარის შეკრება და [[უნგრეთი]]ს საზღვრამდე მიყვანა, მან დააგვიანა, რადგან ოსმალები უკვე დამარცხდნენ. [[1716]] წელს [[აჰმედ III|აჰმედ III]]-ის ბრძანებით ყაფლანმა დატოვა [[ყირიმის სახანო|ყირიმის]] ტახტი მისი ნათესავის, [[დევლეთ III გირეი|დევლეთ III]]-ის სასარგებლოდ და საცხოვრებლად [[ბურსა]]ში გადავიდა.
 
[[1730]] წელს, როდესაც [[ოსმალეთის იმპერია|ოსმალეთმა]] ყაფლან I გირეი მესამედ დააბრუნა ყირიმის ტახტზე, სულთან [[მაჰმუდ I|მაჰმუდმა]] მას [[სეფიანთა იმპერაი|სეფიანთა ირანის]] წინააღმდეგ ლაშქროიბს დაწყება უბრძანა. ყაფლანმა სულთანს ურჩია, გულდასმით აწონ-დაწონილიყო და ეფიქრა ამ ომის ყველა შესაძლო შედეგზე. სპარსეთიირანი გაძლიერებული [[რუსეთის იმპერია|რუსეთის იმპერიის]] მოკავშირე იყო და ასეთმაყირიმელთაგან ლაშქრობამასეთ აგრესიას შეიძლება გამოიწვიოსგამოეწვია ახალი ომი. სულთანისულთანმა დაუჯერებელიარ დარჩა.გადაიფიქრა კაპლანთავისი Iგადაწყვეტილება, ყაფლან გირეიც დაემორჩილა მის ბრძანებას და ჩრდილოეთ კავკასიის გავლით სპარსეთის ფრონტისკენ გაემართა. შედეგი იყო ჩეჩნების სასტიკი წინააღმდეგობა მათ ტერიტორიაზე, რომელიც დასრულდა ხანის ჯარების ადგილობრივი დამარცხებით არგუნის ხეობაში (თანამედროვე სახელწოდებაა ხანკალას ხეობა, რომელსაც ხან კაპლანის სახელი ეწოდა ყირიმელებთან ჩეჩნების ბრძოლის შემდეგ).
 
გარდაიცვალა [[1738]] წელს, [[ეგეოსის ზღვა|ეგეოსის ზღვის]] პირას მდებარე ქალაქ [[ჩეშმე|ჩეშმეში]], დაკრძალეს იქვე.
მოძიებულია „https://ka.wikipedia.org/wiki/ყაფლან_I_გირეი“-დან