62 071
რედაქტირება
არ არის რედაქტირების რეზიუმე
| [შემოწმებული ვერსია] | [შემოწმებული ვერსია] |
No edit summary |
|||
|
|მხარის რუკა = SZSM-Tsalenjikha-ka.svg
|ადმინისტრაციული ცენტრი = [[წალენჯიხა]]
|
|ფართობი = 646,7 კმ²
|მოსახლეობის რაოდენობა = {{კლება}} 26 158 კაცი
|ეროვნება = [[ქართველები]] 99,56 %<br />[[რუსები]] 0,27 %<br />[[უკრაინელები]] 0,08 %
}}
'''წალენჯიხის მუნიციპალიტეტი''' —
== გეოგრაფია ==
წალენჯიხის მუნიციპალიტეტი მდებარეობს
===
* დოლემიტის საბადო;
* მინერალური წყალი [[სქური (მინერალური წყალი)|სქური]].
==ისტორია==
ახლანდელი წალენჯიხის მუნიციპალიტეტის ტერიტორია 1930 წლამდე შედიოდა [[ზუგდიდის მაზრა]]ში. 1930 წელს გამოიყო ცალკე რაიონად. 1963-1964 წლებში შედიოდა ზუგდიდის რაიონში. [[საქართველოს სსრ|საბჭოთა პერიოდში]] წალენჯიხის რაიონში განვითარებული იყო [[მეჩაიეობა]], [[მეცხოველეობა]] და [[მეაბრეშუმეობა]]. მოქმედებდა 19 [[კოლმეურნეობა]] და 1 [[საბჭოთა მეურნეობა]]. განვითარებული იყო კვების და ხე–ტყის მრეწველობა. გამოდიოდა გაზეთი „კომუნიზმის დროშით.“
2014 წელს განიხილებოდა წალენჯიხის მუნიციპალიტეტის გაყოფა წალენჯიხის და ჯვარის მუნიციპალიტეტებად. ჯვარის მუნიციპალიტეტში უნდა შესულიყო ქალაქი [[ჯვარი (ქალაქი)|ჯვარი]] და სოფლები [[ლია]], [[ფახულანი]], [[ჭალე]], [[მუჟავა]], [[ეწერი (ჯვრის თემი)|ეწერი]] და [[ჩქვალერი]], ხოლო ცენტრი ყოფილიყო ქალაქი ჯვარი. აღნიშნული გადაწყვეტილება არ იქნა მიღებული.<ref>[https://osgf.ge/jvaris-municipalitetis-sazogadoebrivi-iniciativa/ ჯვარის მუნიციპალიტეტის საზოგადოებრივი ინიციატივა]</ref><ref>[https://www.livepress.ge/ka/sazogadoeba/article/8575-2014-04-08-17-02-04.html წალენჯიხის საკრებულო არ დაეთანხმა ჯვარის მუნიციპალიტეტის შექმნის მოსაზრებას]</ref>
[[საქართველოს ადგილობრივი თვითმმართველობის ორგანოების არჩევნები 2021|2021 წლის]] ადგილობრივი თვითმმართველობის ორგანოების არჩევნებში [[გია ხარჩილავა]] გახდა ოპოზიციის ერთადერთი წარმომადგენელი, რომელმაც არჩევნებში გაიმარჯვა და წალენჯიხის მერი გახდა.<ref name="ntgz1">[https://netgazeti.ge/news/572908/ სისტემა პირისპირ შეეჩეხა მთისპირა კოლხ ადამიანს – წალენჯიხის არჩეული მერი]</ref> ▼
== მოსახლეობა ==
წალენჯიხის მუნიციპალიტეტის საერთო მოსახლეობა შეადგენს 26 158
{| class="wikitable"
|-
! აღწერის წელი !! მოსახლეობა !! კაცი !! ქალი
|-
| [[სსრკ მოსახლეობის საყოველთაო აღწერა 1959|1959]] || 29 019 || ||
|-
| [[სსრკ მოსახლეობის საყოველთაო აღწერა 1970|1970]] || 37 813{{ზრდა}} || ||
|-
| [[სსრკ მოსახლეობის საყოველთაო აღწერა 1979|1979]] || 39 477 {{ზრდა}} || ||
|-
| [[სსრკ მოსახლეობის საყოველთაო აღწერა 1989|1989]] || 38 643 {{კლება}} || ||
|-
| [[საქართველოს მოსახლეობის საყოველთაო აღწერა 2002|2002]] ||40 133 {{ზრდა}} || ||
|-
| [[საქართველოს მოსახლეობის საყოველთაო აღწერა 2014|2014]] || 26 158 {{კლება}} || ||
|-
| 2021<ref>{{cite web|url=https://www.geostat.ge/ka/modules/categories/41/mosakhleoba |title=მოსახლეობის რიცხოვნობა რეგიონების და თვითმმართველი ერთეულების მიხედვით|publisher= [[საქართველოს სტატისტიკის ეროვნული სამსახური]]|format=XLS|accessdate=2021-01-29|date=1 იანვარი, 2020}}</ref> || 23 300 {{კლება}}
|}
==ეკონომიკა==
წალენჯიხის მუნიციპალიტეტის ტერიტორიაზე, ქალაქ ჯვართან მოქმედებს საქართველოში უდიდესი სიმძლავრის ჰიდროელექტროსადგური [[ენგურჰესი]]. მუნიციპალიტეტის ტერიტორიაზე გადის ზუგდიდი-მესტიისა და ზუგდიდი-წალენჯიხა-ჩხოროწყუს საავტომობილო გზები. ადგილობრივი მნიშვნელობის გზების სიგრძეა 204 კმ.
წალენჯიხის მუნიციპალიტეტის ტერიტორიაზე მდებარეობს [[ეროვნული მნიშვნელობის კატეგორიის კულტურის უძრავი ძეგლების სია|ეროვნული მნიშვნელობის]] კულტურის სამი ძეგლი: [[წალენჯიხის საკათედრო ტაძარი]], [[სქურის ეკლესია]] და ენგურის თაღოვანი კაშხალი. მნიშვნელოვანი ისტორიული ძეგლია ასევე ობუჯის მონასტრის ნანგრევები.
▲== ღირსშესანიშნაობები ==
<div>
* წალენჯიხის მაცხოვრის ფერიცვალების ტაძარი
* [[წალენჯიხის ისტორიულ-ეთნოგრაფიული მუზეუმი]]
* [[ტერენტი გრანელის სახლ-მუზეუმი]]
* [[ტარას კვარაცხელიას სახლ–მუზეუმი]]▼
* [[ლეო ქიაჩელის სახლ–მუზეუმი]]
*
▲[[საქართველოს ადგილობრივი თვითმმართველობის ორგანოების არჩევნები 2021|2021 წლის]] ადგილობრივი თვითმმართველობის ორგანოების არჩევნებში [[გია ხარჩილავა]] გახდა ოპოზიციის ერთადერთი წარმომადგენელი, რომელმაც არჩევნებში გაიმარჯვა და წალენჯიხის მერი გახდა.<ref name="ntgz1">[https://netgazeti.ge/news/572908/ სისტემა პირისპირ შეეჩეხა მთისპირა კოლხ ადამიანს – წალენჯიხის არჩეული მერი]</ref>
== გალერეა ==
<gallery>
სურათი:Squri5.jpg|
სურათი:ჯგალი. წალენჯიხის მუნიციპალიტეტი.jpg
</gallery>
==ლიტერატურა==
{{ქსე|11|286-287|ჯაყელი ქ., მიქავა ა.}}
== რესურსები ინტერნეტში ==
{{ოფიციალური|http://tsalenjikha.gov.ge/}}
== სქოლიო ==
| |||