მეტაფიზიკა: განსხვავება გადახედვებს შორის

'''მეტაფიზიკა''' ({{lang-el|μεταφυσικά}} < {{lang-grc|τὰ μετὰ τὰ φυσικά}}, სიტყვასიტყვით — „ის, რაც [[ფიზიკა|ფიზიკის]] შემდეგ მოდის“) — [[ფილოსოფია|ფილოსოფიის]] დარგი, რომელიც იკვლევს მხოლოდ [[გონება|გონებით]] გასაგებ უმაღლეს, გრძნობის ორგანოებისთვის მიუწვდომელ, და ყოველი არსებულისათვის უცვლელ საწყისებს.

 

# [[ონტოლოგია]] (იკვლევს ყოფიერებასა და არსებობას).

# ბუნებრივი თეოლოგია (სწავლობს [[ღმერთი|ღმერთს]], [[რელიგია|რელიგიისა]] და [[სპირიტუალური|სპირიტუალურ]] საკითხებს)

ტერმინი მეტაფიზიკა აღმოცენდა ძვ. წ. I საუკუნეში, მის მამად ითვლება [[პარმენიდე]]. [[შუა საუკუნეები|შუა საუკუნეებში]] იგი [[თეოლოგია|თეოლოგიის]] პოზიციების გასამყარებლად გამოიყენებოდა და წარმოადგენდა მისი [[თეორია|თეორიის]] დასაბუთებას. უძველეს დროსა და [[რენესანსი|აღორძინების ეპოქაში]] მეტაფიზიკა ბუნებას განიხილავდა როგორც ერთ მთლიანობას. მე-17 დან მე-18 მდე იგი მჭიდრო კავშირში იმყოფებოდა [[საბუნებისმეტყველო მეცნიერებები|საბუნებისმეტყველო მეცნიერებებთან]]. თუმცა შემდეგ მოხდა მათი დაშორება უკვე, ვოლფისა და სხვა [[ფილოსოფია|ფილოსოფოსების]] ნაშრომებში, მსგავსი სახით გვხვდება მეტაფიზიკა თანამედროვე დროშიც.

 

ახლანდელ რეალობაში მეტაფიზიკა გვევლინება ანტიდიალიქტიკური სახით, რა დროსაც საგნები და მოვლენები ერთმანეთისაგან დამოუკიდებლად და უცვლელად მიიჩნევა. ახლა [[მეცნიერება|მეცნიერული]] ცოდნის გაღრმავებისა და დიფერენციაციის გამო იგი დაიშალა მრავალ დარგებად, რომლებსაც ერთმანეთთან არანაირი კავშირი არ აქვთ. მეტაფიზიკის ცნება, ანტიდიალიქტიკურად პირველად [[გეორგ ვილჰელმ ფრიდრიხ ჰეგელი|ჰეგელმა]] გამოიყენა.

 

== ლიტერატურა ==

 

== რესურსები ინტერნეტში ==