საადეთ I გირეი: განსხვავება გადახედვებს შორის

საადეთ გირეი იყო ყირიმის ხან, [[მენლი I გირეი]]ს 8 ვაჟიდან, ერთერთი. მამამისის მმართველობის დროს საადეთმა მონაწილეობა მიიღო [[ოსმალეთის იმპერია|ოსმალეთის იმპერიის]] შიდა ომში, რომლის დროსაც სულთანი, [[ბაიაზიდ II]] ტახტიდან გადააყენა საკუთარმა ვაჟმა, [[სელიმ I|სელიმმა]]. ამ უკანასკნელს [[მენლი I გირეი|მენლი გირეის]] ქალიშვილი ჰყავდა ცოლად შერთული. ამიტომაც ყირიმელები მის მხარეს იდგნენ ამ დაპირისპირებაში. საადეთ გირეიმ თავი გამოიჩინა [[ანატოლია|ანატოლიის]] აჯანყების ჩახშობაში, სახელი გაითქვა [[ოსმალეთის იმპერია|ოსმალეთში]] და სულთნის კარზე დიდი პრივილეგიებით სარგებლობდა. მისი უფროსი ძმის, [[მეჰმედ I გირეი|მეჰემდმეჰმედ I-ის]] [[ასტრახანი|ასტრახანში]] მკვლელობის შემდეგ, [[ყირიმის სახანო|ყირიმის]] ტახტს დაეუფლა მისი ვაჟი, [[გაზი I გირეი|გაზი]]. გაზი ვერ სარგებლობდა კარგი რეპუტაციით ყირიმელ დიდებულებში, მისმა მმართველობამ მხოლოდ 6 თვეს გასტანა. [[1524]] წელს საადეთ გირეიმ შემოიკრიბა თავის მომხრეთა მრავალრიცხოვანი არმია, შეიჭრა [[ბახჩისარაი|ბახჩისარაიში]], ტახტიდან ჩამოაგდო საკუთარი ძმისშვილი და ციხეში დაამწყვდია, [[ხანი (ტიტული)|ხანის]] ტიტული კი თავად მიიღო. რამდენიმე ხნის შემდეგ მან [[გაზი I გირეი|გაზი]] [[კალგა]]დ დანიშნა, თუმცა მისი მხრიდან ამბოხების შიშის გამო მალევე სიკვდილით დასაჯა.