ჟანგბადი: განსხვავება გადახედვებს შორის

[შემოწმებული ვერსია][შემოწმებული ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
გადარჩენა 1 წყაროების და მონიშვნა 0 მკვდრად.) #IABot (v2.0.8
No edit summary
ხაზი 1:
[[ფაილი:Oxygen molecule.png|მინი|ჟანგბადის ორ ატომიანი O<sub>2</sub> მოლეკულა]]
'''ჟანგბადი''' ({{lang-la|Oxygenium}}) — ქიმიური ელემენტი, [[ქიმიურ ელემენტთა პერიოდული სისტემა|პერიოდულ ცხრილში]] აქვს სიმბოლო O,
ატომური ნომერი 8; ფორმულა-<math>{O_2}</math>
 
მეორე ყველაზე გავრცელებული [[ელემენტი]]ა [[დედამიწა]]ზე, შეადგენს რა [[დედამიწის ქერქი]]ს მასის დაახ. 49% და სრული მასის 28%; მესამე ყველაზე გავრცელებული ელემენტია [[სამყარო]]ში. დედამიწაზე ჟანგბადი კოველანტურადკოვალენტურად ან იონურად ებმის სხვა ელემენტებს. ცალკე ჟანგბადი (მოლეკულური ორჟანგი O<sub>2</sub>, დიატომური მოლეკულა) პირველად დიდი რაოდენობით დედამიწაზე გაჩნდა პელოპროტეროზოულ ერაში (დაახ. 2,5-1,6 მილიარდი წლის წინა პერიოდში), როგორც ადრეული ანაერობების (არქეა და ბაქტერია) მეტაბოლური ურთიერთქმედების შედეგი. თავისუფალი ჟანგბადის დიდი რაოდენობით გაჩენამ იმდროინდელი ორგანიზმების უმრავლესობის გადაშენება გამოიწვია. ატმოსფერული თავისუფალი ჟანგბადის სიუხვე გვიანდელ გეოლოგიურ ეპოქებში დღემდე გამოწვეულია ფოტოსინთეზური ორგანიზმების - [[ოკეანე]]ებში ფიტოფლანქტონისა და ფოთლოვანი [[მცენარეები]]თ ხმელეთზე - არსებობით. ჩვეულებრივ პირობებში ჟანგბადის [[მოლეკულა]] ორ [[ატომი]]ანია.
 
== იხილეთ აგრეთვე ==
მოძიებულია „https://ka.wikipedia.org/wiki/ჟანგბადი“-დან