ატომური ნომერი: განსხვავება გადახედვებს შორის
| [შემოწმებული ვერსია] | [შემოწმებული ვერსია] |
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
No edit summary |
No edit summary |
||
ხაზი 1:
'''ატომური ნომერი''' ('''Z''') — [[ქიმიური ელემენტი]]ს რიგითი ნომერი [[დიმიტრი მენდელეევის ელემენტთა პერიოდული სისტემა|დ. მენდელეევის ელემენტთა პერიოდულ სისტემაში]]. ატომური ნომერი უდრის [[ატომი]]ს [[ატომის ბირთვი|ბირთვში]] [[პროტონი|პროტონების]] რაოდენობას. იგი ჩვეულებრივად აღინიშნება Z ასოთი. ბირთვის მუზტი Ze-ს ტოლია, სადაც e — დადებითი ელემენტარული ელექტრონული მუხტია, რომელიც ელექტრონის მუხტის აბსოლუტური მნიშვნელობის ტოლია.
'''ატომური ნომერი''' ('''Z''') — [[ქიმია]]სა და [[ფიზიკა]]ში გამოყენებული ცნებაა, რომელიც გამოხატავს [[ატომი]]ს [[ატომის ბირთვი|ბირთვში]] [[პროტონი|პროტონების]] რაოდენობას. სქემატურად ატომი შეიძლება მიახლოებით წარმოვიდგინოთ, როგორც [[პროტონი|პროტონებისა]] (p<sup>+</sup>) და [[ნეიტრონი|ნეიტრონების]] (n) მჭიდრო გროვა (ბირთვი), რომლის ირგვლივაც მოძრაობს [[ელექტრონი|ელექტრონები]] (e<sup>-</sup>).▼
▲
ატომის ელექტრული მუხტი ნულია, რამეთუ მასში ელექტრონთა რაოდენობაც უდრის მისსავე '''ატომური ნომერს''' ('''Z''') (+e მუხტის მქონე Z პროტონი და -e მუხტის მქონე Z ელექტრონი აბათილებენ ერთმანეთის მუხტს და ჯამში გავძლევენ 0 [[კულონი|კულონს]]).
Line 5 ⟶ 7:
== კავშირი მასასა და მუხტთან ==
ატომური მასის მიხედვით და ატომური ნომრის მიხედვით განდასებებს შორის გადახრები ახსნილ იქნა [[ჰენრი მოსლი]]ს შრომებში 1931 წელს, რომლებმაც აჩვენეს მკაცრი დამოკიდებულება ელემენტების [[რენტგენის სხივები]]ს [[დიფრაქცია]]სა და მენდელეევის ელემენტთა პერიოდულობის ცხრილში მათ მდებარეობას შორის. შემდგომში ნაჩვენები იქნა, რომ ატომური ნომერი შეესაბამება [[ბირთვი]]ს მუხტს ანუ ბირთვში [[პროტონი|პროტონების]] რაოდენობას. ამგვარად, ელემენტის თვისებებს განსაზღვრავს '''ბირთვის მუხტი''' და არა მასა.
Line 11 ⟶ 12:
ატომური მასა ხშირად მოიხსენება ელემენტის სახელის მერე, მაგ.: ხშირია საუბარი [[ნახშირბად–14|ნახშირბად–14–ზე]] (რომელიც გამოიყენება არქეოლოგიაში ორგანული წარმოშობის ნივთების [[დათარიღება|დასათარიღებლად]]), ამით ხაზი ესმება მის განსხვავებას ნახშირბად–12–ისაგან (ნახშირბადის ბუნებაში ყველაზე უფრო გავრცელებული [[იზოტოპი]]).
==ლიტერატურა==
{{ქსე|1|679}}
[[კატეგორია:ქიმია]]
| |||