ვიკიპედია

ნიკო სულხანიშვილი: განსხვავება გადახედვებს შორის

ისტორიის ინტერაქციულად გადახედვა
[შემოწმებული ვერსია][შეუმოწმებელი ვერსია]
← წინა ცვლილებაშემდეგი ცვლილება →
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
ვიზუალურივიკიტექსტი
No edit summary
ვარ მუსიკალური აკადემიის მოსწავლე და შევმატე ამ ინფორმაციას მასალა
ხაზი 28:
|ჯილდოები =
}}
'''ნიკო პაატას ძე სულხანიშვილი''' (დ. [[1871]], სოფ. [[აწყური]], ახლანდელი [[ახმეტის რაიონი]] — გ. [[3 დეკემბერი]], [[1919]], [[თბილისი]]) — [[ქართველები|ქართველი]] კომპოზიტორი, ლოტბარი და მომღერალი.ნიკო სულხანიშვილი ქართველ კომპოზიტორთა უფროსი თაობის შესანიშნავი წარმომაგდენელია, იგი ღირსეულად უმშვენებს გვერდს ზაქარია ფალიაშვილს, დიმიტრი არაყიშვილს და მელიტონ ბალანჩივაძეს. ეს კომპოზიტორები ეკუთვნოდნენ დამოუკიდებლად მოაზროვნე მოწინავე ქართველ ინტელიგეციას, რომელიც თავის დანიშნულებას ხალხის სამსახურში ხედავდა. ნიკო სულხანიშვილი განცალკევებით იდგა ამ სახელოვანი ადამიანების პლიადაში. მან თავის სიცოცხლეში ვერ შეძლო უკანასკნელი სიტყვის თქმა და სათანადოდ ვერ გამოამჟღავნა მაღალი პოტენციალი. ის შედის კომპოზიტორთა იმ რიცხვში რომლებიც სულ რამოდენიმე ნაწარმოებით შევიდნენ მუსიკის ისტორიაში.სულხანიშვილი იყო ერთ-ერთი კომპოზიტორი რომელმაც ქართულ-საგუნდო მრავალხმიან ნაწარმოებებს ჩაუყარა საფუძველი.
'''ნიკო პაატას ძე სულხანიშვილი''' (დ. [[1871]], სოფ. [[აწყური]], ახლანდელი [[ახმეტის რაიონი]] — გ. [[3 დეკემბერი]], [[1919]], [[თბილისი]]) — [[ქართველები|ქართველი]] კომპოზიტორი, ლოტბარი და მომღერალი.
 
==ბიოგრაფია==
ნიკო სულხანიშვილი დაიბადა 1871 წელს კახეთში, სოფელ აწყურში და ამ პროვინციაში იგი ძალიან დიდხანს ცხოვრობდა. ბავშვობის პირველი წლები მშობლების მზრუნველობის ქვეშ გაატარა. მისი მამა პაატა და ოჯახის წევრები განთქმული მომღერლები იყვნენ მთელ კახეთში. პაატას სახლი შესანიშნავი კერა იყო ხალხური მუზიცირებისა,რომელშიც მთელი ოჯახი იღებდა მონაწილეობას. ნიკოს დედა კარგად იცნობდა ქართველ მწრლებსა და ხალხურ ზეპირსიტყვიერებას ნიკომ შეიყვარა ხალხური პოეზიაც, "ვეფხისტყაოსანიც" და გახდა საოჯახო კონცერტების მხურვალე მონაწილე.
ტრადიციულად სულხანიშვილების ოჯახში ქართული ხალხური სიმღერა დიდ პატივში იყო — მღეროდნენ ნმშობლები, ბავშვები, თავად ნიკოც. მისი ოჯახის წევრები განთქმული იყვნენ თავიანთი სიმღერით მთელს კახეთში. დედა კარგად იცნობდა ზეპირსიტყვიერებას და მწერლობას. იგი ნიკოს უკითხავდა ქართულ ნაწარმოებს და ასწავლიდა წერა-კითხვას. მან შვილს შეაყვარა ხალხური პოეზია და „ვეფხისტყაოსანი“. შვიდი წლის ნიკო თელავის სასულიერო სასწავლებელში მიაბარეს. მშვენიერი ხმის წყალობით იგი სასწავლებლის გუნდში გალობდა. აქ მას ასწავლიდნენ [[დავით ელიოზიშვილი]] და [[ზაქარია ჩხიკვაძე]]. სწორედ ამავე ხანებში შექმნა მომღერალთა გუნდი ცნობილმა ლოტბარმა ლადო აღნიაშვილმა. [[1884]] წლიდან ნიკო თბილისის სემინარის მოსწავლე იყო. მაგრამ იგი ვერ შეეგუა სემინარიის მკაცრ რეჟიმს და 2 წლის შემდეგ მიატოვა და გუნდში ჩაირიცხა, ამასთანავე ნიკომ გადაწყვიტა საფუძვლიანი მუსიკალური განათლება მიეღო. მას ერთხანს ამეცადინებდა თბილისში მცხოვრები მოსკოვის დიდი თეატრის მომღერალი დ. უსატოვი, მაგრამ სწავლას მოწყურებული ახალგაზრდა იძულებული შეიქმნა თელავში დაბრუნებულიყო. აქ იგი გალობას ასწავლიდა სასულიერო სემინარიაში.▼
 
▲ტრადიციულად1878 სულხანიშვილების ოჯახში ქართული ხალხური სიმღერა დიდ პატივში იყო — მღეროდნენ ნმშობლებიწელს, ბავშვები, თავად ნიკოც. მისი ოჯახის წევრები განთქმული იყვნენ თავიანთი სიმღერით მთელს კახეთში. დედა კარგად იცნობდა ზეპირსიტყვიერებას და მწერლობას. იგი ნიკოს უკითხავდა ქართულ ნაწარმოებს და ასწავლიდა წერა-კითხვას. მან შვილს შეაყვარა ხალხური პოეზია და „ვეფხისტყაოსანი“. შვიდი წლის ნიკო თელავის სასულიერო სასწავლებელში მიაბარეს, სადაც უფრო ადრე ვაჟა-ფშაველა სწავლობდა. მშვენიერი ხმის წყალობით იგი სასწავლებლის გუნდში გალობდა. აქ მას ასწავლიდნენ [[დავით ელიოზიშვილი]] და [[ზაქარია ჩხიკვაძე]]. სწორედ ამავე ხანებში შექმნა მომღერალთა გუნდი ცნობილმა ლოტბარმა ლადო აღნიაშვილმა. [[1884]] წლიდან ნიკო თბილისის სემინარის მოსწავლე იყო. მაგრამ იგი ვერ შეეგუა სემინარიის მკაცრ რეჟიმს და 2 წლის შემდეგ მიატოვა და გუნდში ჩაირიცხა, ამასთანავე ნიკომ გადაწყვიტა საფუძვლიანი მუსიკალური განათლება მიეღო. მას ერთხანს ამეცადინებდა თბილისში მცხოვრები მოსკოვის დიდი თეატრის მომღერალი დ. უსატოვი(იგი იყო მოსკოვის დიდი თეატრის ყოფილი სოლისტი, განათლებული პედაგოგი და შალიაპინის პირველი მასწავლებელი), მაგრამ სწავლას მოწყურებული ახალგაზრდა იძულებული შეიქმნა თელავში დაბრუნებულიყო. აქ იგი გალობას ასწავლიდა სასულიერო სემინარიაში.
ათი წლის შემდეგ ნ. სულხანიშვილი კვლავ თბილისშია, ამჯერად თეორიულ დისციპლინებს ეუფლება ადგილობრივ სამუსიკო სასწავლებელში და კერძო გაკვეთილებს იღებს კომპოზიციაში. ნიჭიერი მუსიკოსის შემოქმედებითი ცდები დაიწყო 80-იან წლებში. მისი საგუნდო ნაწარმოებები ერთ-ერთი პირველი კლასიკური ნიმუშებია ქართული მუსიკის ამ ჟანრში. ამას ისიც ადასტურებს, რომ დღესაც პოპულარობით და სიყვარულით სარგებლობს კომპოზიტორის მთელი რიგი ნაწარმოებები: „ტურფავ, მოდი ნუ ხაარ მტრულად“, „გუთნური“, „სამშობლო ხევსურისა“, „მესტვირული“, „ჩონგურს სიმები გავუბი“, „ღმერთო, ღმერთო“ და სხვანი. ნიკო სულხანიშვილი ავტორია აგრეთვე შესანიშნავი არიებისა „დაიგვიანეს“ და „ძლივს მარტო დავრჩი“ დაუმთავრებელი ოპერიდან „პატარა კახი“. მასვე ეკუთვნის „მო, ზუალო“.
 
ათი წლის შემდეგ ნ. სულხანიშვილი კვლავ თბილისშია, ამჯერად თეორიულ დისციპლინებს ეუფლება ადგილობრივ სამუსიკო სასწავლებელში და კერძო გაკვეთილებს იღებს კომპოზიციაში. ნიჭიერი მუსიკოსის შემოქმედებითი ცდები დაიწყო 80-იან წლებში. მისი საგუნდო ნაწარმოებები ერთ-ერთი პირველი კლასიკური ნიმუშებია ქართული მუსიკის ამ ჟანრში. ამას ისიც ადასტურებს, რომ დღესაც პოპულარობით და სიყვარულით სარგებლობს კომპოზიტორის მთელი რიგი ნაწარმოებები: „მრავალ ჟამიერი“ რომელიც არის მისი პირველი ნაწარმოები, შემდეგ გუნდი ოდა-„ვაშა აკაკის“. ფართო საზოგადოებას გააცნო თავისი საუკეთესო ნაწარმოებები, გუნდები: „მესტვირული“, „სამშობლო ხევსურისა“,„ტურფავ, მოდი ნუ ხაარ მტრულად“, „ჩონგურს სიმები გავუბი“, „გუთნური“. ნიკო სულხანიშვილმა ფართო პოპულარობას მხოლოდ სიცოცხლის ბოლო წლებში მიღწია. მისი გამოსვლებიდან აღსანიშნავია 1918 წელს თბილისის ოპერის თეატრში კონცერტი რომელსაც ნიკო ხელმძღვანელობდა. ეს შესანიშვნავი კონცერტი დიდი ტრიუმფით ჩატარდა, სადაც წარმოდგენილი იყო ნიკო სულხანიშვილის „მესტვირული“, „გუთნური“ და„სამშობლო ხევსურისა“. ბოლოს მან შექმნა ნაწარმოები „ღმერთო, ღმერთო“. თავისი ცხოვრების გზაზე მან ბევრი სირთულე მაგამოიარა, იცხოვრა სიღარიბესა და გაჭრივებაში, მაგრამ ამისდა მიუხედავად მან მისი ღირსება შეინარჩუნა და სულიერი მხნეობა არ დაუკარგავს, ეს ცხოვრების უდიდესი ბრძოლა იყო.
დაკრძალულია [[დიდუბის პანთეონი|მწერალთა და საზოგადო მოღვაწეთა დიდუბის პანთეონში]].▼
 
▲ნიკო სულხანიშვილი გარდაიცვალა 1919 წლის 3 დეკემბერს თბილისში, დაკრძალულია [[დიდუბის პანთეონი|მწერალთა და საზოგადო მოღვაწეთა დიდუბის პანთეონში]].
 
==ლიტერატურა==
მოძიებულია „https://ka.wikipedia.org/wiki/ნიკო_სულხანიშვილი“-დან