ვიკიპედია

გერდ ფონ რუნდშტეტი: განსხვავება გადახედვებს შორის

ისტორიის ინტერაქციულად გადახედვა
[შეუმოწმებელი ვერსია][შეუმოწმებელი ვერსია]
← წინა ცვლილებაშემდეგი ცვლილება →
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
ვიზუალურივიკიტექსტი
No edit summary
No edit summary
ხაზი 1:
[[ფაილი:Bundesarchiv Bild 183-S37772, Gerd v. Rundstedt.jpg|მინი|170px|კარლ რუდოლფ გერდ ფონ რუნდშტეტი, 1932]]
'''კარლ რუდოლფ გერდ ფონ რუნდშტეტი''' ([[გერმ.]]: Karl Rudolf Gerd von Rundstedt) — (დ. [[12 დეკემბერი]], [[1875]], [[აშერსლებენი]], [[გერმანია]] — გ. [[24 თებერვალი]], [[1953]], [[ჰანოვერი]], [[გერმანია]]) – [[გერმანელები|გერმანელი]] სამხედრო მოღვაწე, „[[ვერმახტი]]ს“ [[გენერალ-ფელდმარშალი]].
(დ. [[12 დეკემბერი]], [[1875]], [[აშერსლებენი]], [[გერმანია]] — გ. [[24 თებერვალი]], [[1953]], [[ჰანოვერი]], [[გერმანია]]) – [[გერმანელები|გერმანელი]] სამხედრო მოღვაწე, „<nowiki/>[[ვერმახტი|ვერმახტის]]<nowiki/>“ [[გენერალ-ფელდმარშალი]].
 
[[მმო|მეორე მსოფლიო ომისომი]]ს დროს რუნდშტეტი იყო დიდი სამხედრო შენაერთების მთავარსარდალი [[პოლონეთი|პოლონეთში]], დასავლეთ და აღმოსავლეთ ფრონტებზე. იგი იყო „ვერმახტის“ დასავლეთ ფრონტის მთავარსარდალი და ევალებოდა ხელი შეეშალა დასავლეთ ევროპაში [[მოკავშირეები|მოკავშირეთა]] ძალების გადმოსხმისათვის.
 
== სამხედრო კარიერა 1939 წლამდე ==
Line 10 ⟶ 9:
[[1893]] წლის [[17 ივნისი|17 ივნისს]] მიენიჭა [[ლეიტენანტი]]ს სამხედრო წოდება. [[1902]] წელს მან იქორწინა პრუსიელი მაიორის ქალიშვილზე და გახდა [[ობერლეიტენანტი]]. [[1904]]-[[1907]] წლებში იგი გენშტაბის ოფიცრის სასწავლო კურსებს გადიოდა სამხედრო აკადემიაში, რომლის დასრულების შემდეგაც გადაყვანილ იქნა გენერალ შტაბში სამუშაოდ. [[1909]] წლის [[24 მარტი|24 მარტს]] მიენიჭა [[კაპიტანი|კაპიტნის]] წოდება. [[1912]] წელს გადაყვანილ იქნა საველე სამსახურში და დაინიშნა ასმეთაურად.
 
[[პმო|პირველი მსოფლიო ომისომი]]ს დროს იგი გენშტაბის ოფიცრად მსახურობდა [[თურქეთი|თურქეთში]] და [[საფრანგეთი|საფრანგეთში]] და [[1914]] წლის [[28 ნოემბერი|24 ნოემბერს]] მიენიჭა [[მაიორი]]ს წოდება. [[1919]] წლიდან იგი რაიხსვერში მსახურობდა. [[1920]] წლის [[1 ოქტომბერი|1 ოქტომბერს]] [[ვიცეპოლკოვნიკი]]ს სამხედრო წოდება მიენიჭა და [[1923]] წლის [[1 თებერვალი|1 თებერვალს]] [[პოლოკოვნიკი]] გახდა. [[1925]] წლის [[1 მაისი|1 მაისს]] იგი დაინიშნა 18-ე ინფანტერიის პოლკის სარდლად ქალაქ [[პადერბორნი|პადერბორნში]].
 
[[1927]] წლის [[1 ნოემბერი|1 ნოემბერს]] რუნდშტეტს მიენიჭა [[გენერალ-მაიორი]]ს წოდება და [[1928]] წელს გადაყვანილ იქნა მე-2 კავალერისტული დივიზიის მეთაურის თანამდებობაზე ქალაქ [[ბრესლაუ]]ში. აქვე [[1929]] წლის [[1 მარტი|1 მარტს]] მას მიენიჭა [[გენერალ-ლეიტენანტი]]ს სამხედრო წოდება. [[1932]] წლის [[1 იანვარი|1 იანვარს]] რუნდშტეტი დაინიშნა მე-3 დივიზიის მეთაურად და გადაყვანილ იქნა [[ბერლინი|ბერლინში]] III სამხედრო ოლქის მთავარსარდლად. იმავე წლის [[1 ოქტომბერი|1 ოქტომბერს]] იგი გადაყვანილ იქნა I სამხედრო ჯგუფის სარდლის თანამდებობზე და მიენიჭა ინფანტერიის [[გენერალი|გენერლის]] სამხედრო წოდება.
Line 18 ⟶ 17:
== მეორე მსოფლიო ომი ==
=== ბლიცკრიგი საფრანგეთის და პოლონეთის წინააღმდეგ ===
[[1939]] წლის ზაფხულში [[პოლონეთი|პოლონეთზე]] თავდასხმის წინ გერდ ფონ რუნდშტეტი, რომელიც [[1938]] წლის [[31 ოქტომბერი|31 ოქტომბერს]] თავისი სურვილით პენსიაში გავიდა, დაბრუნებულ იქნა გენშტაბში და დაინიშნა არმიათა ჯგუფ „სამხრეთის“ უმაღლეს მთავარსარდლად. მის ხელქვეიტხელქვეით იდგა 890. 000 კაციანი არმია, რომელიც [[1939]] წლის [[1 სექტემბერი|1 სექტემბერს]] სილეზიის და სლოვაკეთის მხრიდან თავს დაესხა პოლონეთს.
 
[[ვარშავა|ვარშავის]] აღების დროს დიდი დანაკარგების თავიდან აცილების მიზნით მან უარი განაცხადა ომის წარმოების ტრადიციულ მეთოდზე. თავისი ქვეითი და სატანკო არმიებით მან ალყა შემოარტყა პოლონეთის დედაქალაქს და ნება დართო „<nowiki/>[[ლუფტვაფე|ლუფტვაფეს]]<nowiki/>“ს“ საფუძვლიანად დაებომბა ქალაქი. ვარშავა მინიმალური სისხლის ფასად იქნა აღებული.
 
პოლონეთის დაპყრობის შემდეგ რუნდშტეტის არმია გადასროლილ იქნა დასავლეთ ფრონტზე საფრანგეთის წინააღმდეგ საბრძოლველად. ოპერაცია „<nowiki/>[[ზიხელშნიტი (ოპერაცია)|ზიხელშნიტი]]<nowiki/>“, რომლის მიხედვითაც უნდა დაწყებულიყო ომი დასავლეთ ფრონტზე ძირითადად რუნდშტეტის სამხედრო კონცეპტებზე იყო აგებული, რომელიც მან ჩამოაყალიბა გენერალ [[მანშტაინი, ერიხ ფონ|ერიხ ფონ მანშტაინთან]] მუშაობის დროს.
 
[[1940]] წლის [[10 მაისი|10 მაისს]] რუნდშტეტის შენაერთები შეიჭრნენ საფრანგეთში და ბელგიაში. მთავარი ამოცანა რომელიც მის წინაშე იდგა იყო [[მაჟინოს ხაზი|მაჟინოს თავაცვითი ხაზის]] გაკვეთა და მტრის ზურგში ღრმად შეჭრა. რუნდშტეტის სატანკო შენაერთებმა ამ ამოცანას თავი დიდებულად გაართვეს და არდენების იერიშის დროს საფრანგეთის არმია კაპუტულაციამდე მიიყვანეს. ამ ოპერაციაში გამოვლენილი მხედართვთავრული და სტრატეგიული ნიჭის გამო და საფრანგეთის დამარცხების საზეიმო ცერემონიაზე გერდ ფონ რუნდშტეტს 11 სხვა გენერალთან ერთად [[1940]] წლის [[19 ივლისი|19 ივლისს]] გენერალ-ფელდმარშლის სამხედრო წოდება მიენიჭა.
Line 33 ⟶ 32:
რუნდშტეტი იმ გენერალთა რიცხვს მიეკუთვნებოდა, რომლებიც [[1941]] წლის ზამთარის კრიზისის დროს ჰიტლერთან აზრთა სხვაობის გამო აღმოსავლეთ ფრონდიდან მოხსნილ იქნენ. რამდენიმე თვის შემდეგ რუნდშტეტი დაინიშნა დასავლეთ ფრონტის უმაღლეს მთავარსარდლად [[პარიზი|პარიზში]] და პარალელურად იყო [[არმიათა ჯგუფი “დ”|არმიათა ჯგუფ „დ-ს“]] მეთაურიც.
 
მას, როგორც დასავლეთ და ჩრდილოეთ საფრანგეთში სტაციონირებული არმიების სარდალს, ევალებოდა, განსხვავებით „ბლიცკრიგისაგან“, მკაცრად განსაზღვრული თავდაცვითი სამუშაო. რუნდშტეტს სამშენებლო ჯარებთან ერთად („<nowiki/>[[ორგანიზაცია ტოტი]]<nowiki/>“ („ოტ“); [[გერმ.]]: „Organisation Todt“ (OT) ) უნდა უზრუნველეყო დასავლეთ ფრონტის თავდაცვა მოკავშირეთა მოსალოდნენლი გადმოსხმის წინააღმდმეგ და უნდა აეგო ე.წ. „<nowiki/>[[ატლანტიკის კედელი]]<nowiki/>“.
 
რუნდშტეტი, როგორც გამოცდილი გენერალი, სწორად აფასებდა საკუთარ შესაძლებლობებს და ჯერ კიდევ მოკავშირეთა ჯარების გადმოსხმამდე რამდენიმე თვით ადრე ვერმახტს მარცხს უწინასწარმეტყველებდა, თუკი რა თქმა უნდა განახლდებოდა კონფლიქტი საფრანგეთის მიწაზე.
 
როცა [[1944]] წლის [[6 ივნისი|6 ივნისს]] მოკავშირეთა კარებიჯარები ნორმანდიაში გადმოსხდენენ რუნდშტეტის საპასუხო შესაძლებლობები ძალზე შეზღუდული იყო. პარიზში სტაციონირებული სარეზერვო არმიები ფიურერის უშუალო ბრძანებას ექვემდებარებოდნენ და რუნდშტეტს მათი ბრძოლაში ჩაბმა არ შეეძლო. მოკავშირეთა არმიების მიერ ნორმანდიაში პლაცდარმის მოპოვებამ, ვერმახტის არმიებს შორის დაქსაქსულმა კავშირმა და დაკარგულმა საჰაერო კონტროლმა აიძულა გერდ ფონ რუნდშტეტი თავისი ჯარებით უკანდახევაზე გადასულიყო. [[1944]] წლის [[2 ივლისი|2 ივლისს]] ჰიტლერის და მმართველი წრეების დაუფარავი კრიტიკის შემდეგ იგი გათავისფლებულ იქნა დაკავებული თანამდებობიდან და და მის ადგილზე გენერალ-ფელდმარშალი [[კლუგე, გიუნთერ ფონ|გიუნთერ ფონ კლუგე]] დაინიშნა.
 
[[1944]] წლის სექტემბერში ფონ კლუგეს დაღუპვის შემდეგ რუნდშტეტი კვლავ იქნა დასავლეთ ფრონტის სარდლად დანიშნული. ქალაქ [[კობლენცი]]დან იგი ხელმძღვანელობდა ოპერაციებს [[ბელგია]]ში და [[ელზასი|ელზას]]-[[ლოთარინგია]]ში. [[1944]] წლის დეკემბერში ჰიტლერის ბრძანების შემდეგ რუნდშტეტი მეთაურობდა ყველაზე დიდ ბოლო სამხედრო ოპერაციას არდენებში. მიუხედავად იმისა რომ ამ ოპერაციაში 250. 000 ჯარისკაცი და 600 ტანკი მონაწილეობდა, იგი მაინც წარუმატებლად დასრულდა და ამ დიდი სამხედრო შენაერთის განადგურებამ საბოლოოდ მოშალა ვერმახტის დასავლეთი ფრონტის ხაზი.
 
[[აშშ]]-ის ჯარების მიერ მდინარე რაინის [[რემაგენი|რემაგენთან]] წარმატებით გადალახვის შემდეგ [[1945]] წლის მარტში ჰიტლერმა გენერალ-ფელდმარშალი რუნდშტეტი საბოლოოდ გადააყენა თანამდებობებიდან და მის ადგილზე [[კესელრინგი, ალბერტ|ალბერტ კესელრინგი]] დანიშნა. [[1945]] წლის მაისში რუნდშტეტი ბრიტანელთა ტყვეობაში ჩავარდა და ბრალდებული იქნა სამხედრო დანაშაულში. მძიმე ავადმყოფობის გამო იგი არ გაასამართლეს. [[1949]] წლის მაისში გულის მძიმე დაავადების გამო იგი ტყვეობიდან გაათავისუფლეს.
Line 51 ⟶ 50:
* რკინის ჯვარი (1939) მე-2 და 1-ლი კლასის - Eisernes Kreuz (1939) 2. und 1. Klasse
* რკინის ჯვრის რაინდის ჯვარი მუხის ფოთოლით და ხმლებით - Ritterkreuz des Eisernen Kreuzes mit Eichenlaub und Schwertern
* რაინდის ჯვარი (30.09.1939) - Ritterkreuz
* მუხის ფოთოლი (01.07.1944) - Eichenlaub
* ხმლები (18.02.1945) - Schwerter
 
მოძიებულია „https://ka.wikipedia.org/wiki/გერდ_ფონ_რუნდშტეტი“-დან