ასტიგმატიზმი: განსხვავება გადახედვებს შორის

[შემოწმებული ვერსია][შემოწმებული ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
No edit summary
მოძველებული პარამეტრების შეცვლა using AWB
ხაზი 1:
[[ფაილი:Astigmatism.jpg|მინი|მარჯვნივ]]
 
'''ასტიგმატიზმი''' — [[თვალი]]ს შუქმტეხი აპარატის დეფექტი, რაც გამოწვეულია რქოვანას და უფრო იშვიათად, ბროლის ზედაპირის არათანაბარი სიმრუდით. ერთ თვალში ამეტროპიის სხვადასხვა სახის, ან ერთი სახის ამეტროპიის სხვადასხვა ხარისხის შერწყმა<ref name=NIH2010>{{cite web|title=Facts About Astigmatism|url=https://nei.nih.gov/health/errors/astigmatism|website=NEI|accessdate=29 September 2016|date=October 2010|deadurlurl-status=nolive|archiveurl=https://web.archive.org/web/20161002081657/https://nei.nih.gov/health/errors/astigmatism|archivedate=2 October 2016|df=dmy-all}}</ref>.
 
ასტიგმატიზმი არის ორ მთავარ ურთიერთპერპენდიკულარულ მერიდიანზე ყველაზე ძლიერი და ყველაზე სუსტი გარდამტეხი უნარი. ამის შედეგად ბადურაზე მიიღება საგნების არამკაფიო და დამახინჯებული გამოსახულებები. ზოგჯერ ასტიგმატიზმი ვითარდება ოპერაციის, რქოვანას დაავადების, თვალების ჭრილობების შემდეგ. განასხვავებენ მის შემდეგ სახეებს: მარტივი ასტიგმატიზმი: – ერთ–ერთ მთავარ მერიდიანში ემეტროპია, მეორეში – მიოპია ან ჰიპერმეტროპია; რთული ასტიგმატიზმი – ორივე მთავარ მერიდიანში ერთნაირი სახის ამეტროპია, მაგრამ სხვადასხვა ხარისხის; შერეული ასტიგმატიზმი – ერთ–ერთ მთავარ მერიდიანში აღინიშნება მიოპია, ხოლო მეორეში – ჰიპერმეტროპია<ref name=Har2009>{{cite journal|last1=Harvey|first1=EM|title=Development and treatment of astigmatism-related amblyopia.|journal=Optometry and Vision Science|date=June 2009|volume=86|issue=6|pages=634–9|pmid=19430327|doi=10.1097/opx.0b013e3181a6165f|pmc=2706277}}</ref>.
ხაზი 19:
 
==ისტორია==
[[1793]] წელს, სტუდენტმა [[თომას იანგი|თომას იანგმა]] აღმოაჩინა, რომ მას ცალ თვალში მხედველობის პრობლემა ჰქონდა. შემდგომ წლებში ის აკვირდებოდა საკუთარ თვალს და [[1801]] წელს მისივე დასკვნები წარმოადგინა<ref>{{cite journal | url =https://books.google.de/books?id=3I9JAAAAYAAJ&pg=PA23-IA3 | title =Philosophical transactions of the Royal Society of London | author1 =Thomas Young | year =1801 | journal =Philosophical Transactions of the Royal Society of London | volume =91 | doi =10.1098/rstl.1801.0004 | pages =23–88 | deadurl url-status=nolive | archiveurl =https://web.archive.org/web/20161107011557/https://books.google.de/books?id=3I9JAAAAYAAJ&pg=PA23-IA3 | archivedate =7 November 2016 | df =dmy-all }}</ref>.
 
[[ჯორჯ ბიდელ ეირი|ჯორჯ ბიდელ ეირმა]] თომას იანგისაგან დამოუკიდებლად საკუთარ თვალზე აღმოაჩინა ასტიგმატიზმის ფენომენი<ref name="Levene1966">{{cite journal | doi = 10.1098/rsnr.1966.0017 | last1 = Levene | first1 = J. R. | title = Sir George Biddell Airy, F.R.S. (1801-1892) and the Discovery and Correction of Astigmatism | journal = Notes and Records of the Royal Society of London | volume = 21 | issue = 2 | pages = 180–199 | year = 1966 | jstor=531067}}</ref> Airy presented his observations on his own eye in February 1825 at the Cambridge Philosophical Society.<ref>{{cite book | url =https://books.google.de/books?id=Zzp2ukRsvEkC&pg=PA4 | title =Irregular Astigmatism: Diagnosis and Treatment | isbn =9781556428395 | author1 =Wang, Ming | date =2007-10-22 | deadurl url-status=nolive | archiveurl =https://web.archive.org/web/20161028021612/https://books.google.de/books?id=Zzp2ukRsvEkC&pg=PA4 | archivedate =28 October 2016 | df =dmy-all }}</ref><ref>{{cite journal | url =https://books.google.de/books?id=myA8AAAAMAAJ&pg=PA267 | title =On a peculiar Defect in the Eye, and a mode of correcting it | journal =Transactions of the Cambridge Philosophical Society | author1 =George Biddell Airy | year =1827 | deadurl url-status=nolive | archiveurl =https://web.archive.org/web/20161028083723/https://books.google.de/books?id=myA8AAAAMAAJ&pg=PA267 | archivedate =28 October 2016 | df =dmy-all }}</ref>. მან საკუთარი დაკვირვებები გამოაქვეყნა [[1825]]<ref name="Levene1966"/><ref>{{cite journal|last1 =Read|first1 =Scott A|last2 =Collins|first2 =Michael J|last3 =Carney|first3 =Leo G|title =A review of astigmatism and its possible genesis|journal =Clinical and Experimental Optometry|volume =90|issue =1|pages =5–19|year =2007|pmid =17177660|doi =10.1111/j.1444-0938.2007.00112.x}}</ref> while other sources put this into 1827<ref>{{cite book | url = https://books.google.de/books?id=uhmCGrG5X88C&pg=PA4 | title = Adaptive optics for vision science: principles, practices, design, and applications | isbn = 9780471679417 | author1 = Porter, Jason | year = 2006 | deadurl url-status= nolive | archiveurl = https://web.archive.org/web/20161028021618/https://books.google.de/books?id=uhmCGrG5X88C&pg=PA4 | archivedate = 28 October 2016 | df = dmy-all }}</ref> წლის თებერვალში, [[კემბრიჯი]]ს ფილოსოფოსთა საზოგადოებაში. ეირმა მიიღო ოპტიკიდან ლინზები<ref>{{cite book | url = https://books.google.de/books?id=hHc6AAAAIAAJ&pg=PA100 | title = Thomas Young Natural Philosopher 1773-1829 | author1 = Wood, Alexander | author2 = Oldham, Frank | deadurl url-status= nolive | archiveurl = https://web.archive.org/web/20161028022116/https://books.google.de/books?id=hHc6AAAAIAAJ&pg=PA100 | archivedate = 28 October 2016 | df = dmy-all | year = 1954 }}</ref>. ამავე პერიოდში მან მიიღო ცილინდრული ლინზები და სახელი დაარქვა მას არა ჯორჯ ბიდელ ეირმა, არამედ [[უილიამ უეველი|უილიამ უეველმა]]<ref>{{cite book | url = https://books.google.de/books?id=62eCFmfb0_wC&pg=PA381 | title = Die Anomalien der Refraction und Accommodation des Auges | author1 = Donders, Franciscus Cornelis | year = 1866 | deadurl url-status= nolive | archiveurl = https://web.archive.org/web/20161028022016/https://books.google.de/books?id=62eCFmfb0_wC&pg=PA381 | archivedate = 28 October 2016 | df = dmy-all }}</ref><ref>{{cite book | url = https://books.google.com/books?id=Zzp2ukRsvEkC&pg=PA3 | title = Irregular Astigmatism: Diagnosis and Treatment | isbn = 9781556428395 | author1 = Wang, Ming | date = 2007-10-22 | deadurl url-status= nolive | archiveurl = https://web.archive.org/web/20110629012853/http://books.google.com/books?id=Zzp2ukRsvEkC&pg=PA3 | archivedate = 29 June 2011 | df = dmy-all }}</ref><ref>{{cite journal | url =http://archopht.ama-assn.org/cgi/reprint/73/4/587.pdf | title =The Rev. Mr. Goodrich and His Visual Problem | journal =Archives of Ophthalmology | volume =73 | issue =4 | pages =587–589 | deadurl url-status=nolive | archiveurl =https://web.archive.org/web/20120306080022/http://archopht.ama-assn.org/cgi/reprint/73/4/587.pdf | archivedate =6 March 2012 | df =dmy-all | doi =10.1001/archopht.1965.00970030589023 | year =1965 | last1 =Snyder | first1 =C. }}</ref>.
 
[[1860]]-იანი წლებისთის ასტიგმატიზმი უკვე იყო კარგად დადგენილი კონცეფია [[ოფთალმოლოგია|ოფთალმოლოგიაში]], ხოლო წიგნის თავები აღწერდნენ ასტიგმატიზმის დასაწყისს<ref>
{{cite journal| doi = 10.1056/NEJM186311050691404|title = A Few Remarks on Astigmatism | first =J. F. | last = Bumstead| journal = Boston Med Surg J | year = 1863 | volume = 69 | issue = 14| pages = 280–284}}</ref><ref>{{cite book | url = https://books.google.de/books?id=nBA_AAAAcAAJ&pg=PA129 | title = Astigmatismus und cylindrische Gläser | author1 = Donders, Franciscus C | year = 1862 | deadurl url-status= nolive | archiveurl = https://web.archive.org/web/20161106185405/https://books.google.de/books?id=nBA_AAAAcAAJ&pg=PA129 | archivedate = 6 November 2016 | df = dmy-all }}</ref><ref>{{cite journal|last1 = Artal|first1 = Pablo|last2 = Tabernero|first2 = Juan|title = Optics of human eye: 400 years of exploration from Galileo's time|journal = Applied Optics|volume = 49|issue = 16|pages = D123–30|year = 2010|pmid = 20517354|doi = 10.1364/AO.49.00D123|bibcode = 2010ApOpt..49G.123A}}</ref>.
 
==რესურსები ინტერნეტში==
მოძიებულია „https://ka.wikipedia.org/wiki/ასტიგმატიზმი“-დან