ვიკიპედია

ფრიდრიხ II დიდი: განსხვავება გადახედვებს შორის

ისტორიის ინტერაქციულად გადახედვა
[შემოწმებული ვერსია][შემოწმებული ვერსია]
← წინა ცვლილება
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
ვიზუალურივიკიტექსტი
No edit summary
No edit summary
 
ხაზი 30:
[[პრუსიის სამეფო|პრუსიის]] მეფე [[1740|1740 წლიდან]] [[1786|1786 წლამდე]]. ფრიდრიხის მეფობის 46 წელი იყო [[ჰოენცოლერნები]]ს დინასტიის წარმომადგენლის ყველაზე ხანგრძლივი მმართველობა. ფრიდრიხ დიდის ყველაზე დიდი მიღწევები იყო [[პრუსიის ჯარი]]ს რეორგანიზაცია, სამხედრო წარმატებები [[სილზეიის ომები|სილეზიის ომებსა]] და [[პოლონეთის პირველი დანაწილება|პოლონეთის დანაწილების დროს]], ხელოვნების პატრონაჟი და [[განმანათლებლობა|განმანათლებლობის]] მხარდაჭერა. იგი იყო უკანასკნელი [[ჰოენცოლერნები|ჰოენცოლერნი]], რომელიც ატარებდა ტიტულს ''მეფე პრუსიაში'', რომელიც მან [[პოლონეთ-ლიტვის თანამეგობრობა|პოლონეთ-ლიტვის თანამეგობრობის]] ნაწილის ანექსიის შემდეგ შეცვალა ''პრუსიის მეფის'' ტიტულით. ფრიდრიხის მეფობის პერიოდში პრუსიამ გაზარდა საკუთარი ტერიტორია და ევროპის წამყვანი სამხედრო ძალა გახდა. მოგვიანებით [[გერმანელები|გერმანელმა ერმა]] მას '''ფრიდრიხ დიდი''' ({{lang-de|Friedrich der Große}}) და ზედმეტსახელად {{lang-de|"Der Alte [[Fritz]]"}} („ბებერი [[ფრიცი]]“) შეარქვეს.{{sfn|Richard|1913|p=383}}
 
ფრიდრიხი საკუთარ თავს „სახელმწიფოს პირველ მსახურად“ მიიჩნევდა <ref>იხ. {{lang-fr|Antimachiavel}} და "{{lang-fr|Œuvres}}". Vol. 8, p. 66, და "{{lang-fr|Mémoires pour servir à l'histoire de la maison de Brandenbourg}}". In: "{{lang|fr|Œuvres}}", Vol. 1, p. 123.</ref> და არის [[განათლებული აბსოლუტიზმი]]ს თვალსაჩინო წარმომადგენელი. მან სრულიად განაახლა და გაათანამედროვა პრუსიის ბიუროკრატიული და საჯარო სამსახურები.,<ref>{{cite journal|author=Stanislaw Salmonowicz|title=Was Frederick the Great an Enlightened Absolute Ruler?|journal=Polish Western Affairs|year=1981|volume= 22|issue=1|pages= 56–69}}</ref> ხოლო იურიდიული სისტემის რეფორმის მთავარი გამოხატულება კი გახდა არა-არისტოკრატიული წარმომავლობის ადამიანების დაშვება მოსამართლეთა და სხვა მაღალ თანამდებობებზე. გამოირჩეოდა მიგრანტებისადმი კეთილგაწნყობით და რელიგიური შემწყნარებლობით, თუმცა, ამავე დროს, უშვებდა მკაცრ რეპრესიულ ზომებს, რომლებიც მიმართული იყო პოლონელი კათოლიკეების წინააღმდეგ. ფრიდრიხი პატრონაჟს უწევდა ხელოვნებასა და ფილოსოფოსებს, ასევე უშვებდა [[პრესის თავისუფლება]]ს.{{sfn|Mitford|2013|p=59}}
 
ითვლება გერმანული კულტურის დამახასიათებელი ფრაზის ''{{lang-de|[[Ordnung muß sein]]}}'' ავტორად.<ref>{{cite book|last=Dodd|first=William J.|title=Jedes Wort wandelt die Welt: Dolf Sternbergers politische Sprachkritik|url=https://books.google.com/books?id=J0_PqTRgZOoC&pg=PA143|year=2007|publisher=Wallstein|isbn=978-3-8353-0230-3|page=143|language=de}}</ref>
მოძიებულია „https://ka.wikipedia.org/wiki/ფრიდრიხ_II_დიდი“-დან