РБМК: განსხვავება გადახედვებს შორის
| [შემოწმებული ვერსია] | [შემოწმებული ვერსია] |
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
No edit summary |
|||
ხაზი 3:
რუს.: Реактор большой мощности канальный (РБМК) დიდი სიმძლავრის არხებიანი რეაქტორი — ენერგეტიკული ბირთვული რეაქტორების სერია, შემუშავებული [[სსრკ]]-ში. რეაქტორი РБМК არის არხებიანი, ჰეტეროგენური, გრაფიტ-წყლიანი, დუღილის ტიპის, სითბურ ნეიტრონებზე. თბოგამტარი — მდუღარე წყალი.
==შექმნის ისტორია და ექსპლუატაცია==
მსოფლიოში პირველი [[ატომური ელექტროსადგური|ატომური ელექტროსადგურის]] რეაქტორი (АМ-1 («Атом Мирный»), [[ობნინსკის ატომური ელექტროსადგური]], 1954 წ) იყო ურან-გრაფიტული, არხებიანი, წყლის თბოგამტარით. ურან-გრაფიტული რეაქტორების ტექნოლოგიის შექმნა-განვითარება წარმოებდა სამხედრო-სამრეწველო და საცდელ-სამრეწველო რეაქტორებზე, რომლებსაც სამხედრო დანიშნულებასთან ერთად ჰქონდათ სამეურნეო: ელექტრო ენერგიისა და სითბოს წარმოების დანიშნულება.
1960-იანი წლების დასაწყისში დაიწყო მუშაობა რეაქტორების შექმნაზე, რომლებიც შემდეგ საფუძვლად დაედო РБМК-ს. ზოგიერთი კონსტრუქციული გადაწყვეტა მუშავდებოდა ბელოიარსკის ატომური ელექტროსადგურის საცდელ ენერგეტიკულ რეაქტორებზე „მშვიდობიანი ატომი, დიდი“ («Атом Мирный Большой»): АМБ-1 (1964 წ) და АМБ-2 (1967 წ).
===პირველი თაობა===
РБМК ტიპის რეაქტორები ქრონოლოგიურად და ტექნიკური ევოლუციის მიხედვით სამ თაობად იყოფა. РБМК-1000 ტიპის პირველი რეაქტორის მშენებლობა დაიწყო 1966 წელს ლენინგრადის (სანკტ-პეტერბურგის) მახლობლად; ამავე წელს გადაწყდა [[ჩერნობილის ატომური ელექტროსადგური|ჩერნობილის ატომური ელექტროსადგურის]] მშენებლობაც. 1973 წელს შევიდა ექსპლუატაციაში მსოფლიოში პირველი РБМК-1000 ტიპის ატომური რეაქტორი, ლენინგრადის ატომური ელექტროსადგურის პირველი ენერგობლოკი.
РБМК-ს პირველ თაობას განეკუთვნებიან:
* ლენინგრადის აეს-ის 1 და 2 ენერგობლოკები (1973, 1975);
ხაზი 19:
* ჩერნობილის აეს-ის მე-3 და მე-4 ენერგობლოკები,
* სმოლენსკის აეს-ის 1 და მე-2 ენერგობლოკები;
(სულ 8 ენერგობლოკი).
==მესამე თაობა: ჩერნობილის ავარიის შემდეგ==
ჩერნობილის აეს-ის ავარიამდე სსრკ-ში ასეთი რეაქტორების მშენებლობა ფართოდ იგეგმებოდა, თუმცა ავარიის შემდეგ РБМК ტიპის ახალი რეაქტორების მშენებლობა შეწყდა. 1986 წლის შემდეგ ექსპლუატაციაში შევიდა РБМК ტიპის რეაქტორები: სმოლენსკის აეს-ის მე-3 ენერგობლოკი (1990), იგნალინის აეს-ის მე-2 ენერგობლოკი (1987).
| |||