მაზჰაბი: განსხვავება გადახედვებს შორის
| [შემოწმებული ვერსია] | [შემოწმებული ვერსია] |
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
GiorgiXIII (განხილვა | წვლილი) No edit summary |
გადარჩენა 3 წყაროების და მონიშვნა 2 მკვდრად.) #IABot (v2.0.8 |
||
ხაზი 16:
* '[[ადათი]] – გადაწყვეტილების მიღება ტრადიციული სამართლით, თუ ის არ ეწინააღმდეგება ზემოთ ჩამოთვლილ წყაროებს.
მაზჰაბის საფუძვლები აბუ ჰანიფადან ზეპირადაა გადმოცემული, რომლის კოდიფიკაცია მისმა მოწაფეებმა, აბუ იუსუფ ია'ყუბ იბნ იბრაჰიმ ალ–ქუფიმ და 'აბუ აბდულლაჰ მუჰამმად იბნ ალ–ჰასან აშ–შაიბანიმ მოახდინეს. აბუ იუსუფი [[ჰარუნ არ-რაშიდი|ჰარუნ არ–რაშიდმა]] სახალიფოს მთავარ [[ყადი]]დ დანიშნა, რამაც ასევე ხელი შეუწყო ამ მაზჰაბის გავრცელებას, ხოლო მოგვიანებით [[ოსმალეთი]]სა და [[დიდ_მოგოლთა_იმპერია|დიდ მოგოლთა იმპერიებში]] ეს მაზჰაბი სახელმწიფო სამართლის დონეზე იქნა აყვანილი. გავრცელებულია [[თურქეთი|თურქეთში]], [[სირია]]ში, [[ერაყი|ერაყში]], [[ქვემო ეგვიპტე]]ში, [[შუა აზია]]სა და [[ინდოეთის სუბკონტინენტი|ინდოეთის სუბკონტინენტზე]].<ref>[http://islamicencyclopedia.narod.ru/articles/847.html Ханафитский мазхаб]{{Dead link|date=იანვარი 2021 |bot=InternetArchiveBot }} Али-заде, Айдын Ариф оглы; 2007.</ref>
=== მალიქი ===
ხაზი 27:
* სადდ აზ–ზარაი – ცოდვისკენ მიმავალი გზა. ქმედება, რომლის ამკრძალავი პირდაპირი მტკიცებულებები არ არსებობს, მაგრამ დიდი ალბათობით ცოდვის მომტანია, ასეთი ქმედებებიც ცოდვის ტოლფასია ამ მაზჰაბის მიხედვით.
მალიქის მოწაფეებმა მაზჰაბის სწავლება მთელ სახალიფოში გაავრცელეს, მაგრამ განსაკუთრებით მან გავრცელება [[ანდალუსია]]სა და ჩრდილო აფრიკაში ჰპოვა. დღესაც [[ჩრდილოეთ აფრიკა|ჩრდილო აფრიკის]] ქვეყნების მოსახლეობის დიდი ნაწილი მისდევს ამ მაზჰაბს.<ref>[http://islamicencyclopedia.narod.ru/articles/483.html Маликитский мазхаб] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20140813045546/http://islamicencyclopedia.narod.ru/articles/483.html |date=2014-08-13 }} Али-заде, Айдын Ариф оглы; 2007.</ref>
=== შაფი'ი ===
ხაზი 37:
* ყიასი
შაფი'ი [[ღაზა]]ში დაიბადა, თუმცა სიცოცხლის ბოლო წლები [[ეგვიპტე]]ში გაატარა. მან დატოვა ორი წიგნი სამართლებრივი საკითხების შესახებ, რომლებიც მისი მაზჰაბის საფუძველია. ეგვიპტეში მას საკმაოდ ბევრი მომხრეები ჰყავდა და მათი პოზიცია მაშინაც კი არ შესუსტებულა, როდესაც ეგვიპტის სათავეში [[შიიზმი|ში'იტი]]–[[ისმაილიზმი|ისმა'ილიტი]] [[ფატიმიდები]] დინასტია მოვიდა. [[მამლუქები|მამლუქთა]] მიერ ფატიმიდების დამხობის შემდეგ მამლუქი სულტნები მფარველობდნენ შაფი'ი მაზჰაბს, რამაც მისი ფართო გავრცელება გამოიწვია, დღევანდელი ირანიც [[სეფიანები|სეფიანთა]] მიერ ში'იზმის გავრცელებამდე შაფი'იტური იყო. დღეს შაფი'ი მაზჰაბი გავრცელებულია [[ქურთები|ქურთებს]] შორის, [[ზემო ეგვიპტე]]ში, [[იემენი|იემენში]], აღმოსავლეთ აფრიკაში, [[ბრუნეი]]ში, [[მალაიზია]]სა და [[ინდონეზია]]ში.<ref>[http://islamicencyclopedia.narod.ru/articles/897.html Шафиитский мазхаб] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150402112338/http://islamicencyclopedia.narod.ru/articles/897.html |date=2015-04-02 }} Али-заде, Айдын Ариф оглы; 2007.</ref>
=== ჰანბალი ===
ხაზი 50:
მაზჰაბს საფუძველი ჩაეყარა იმამ აჰმადის ნაშრომებიდან, მათ შორის მისი ჰადისთა კრებულიდან [[მუსნადი]]. იმამ აჰმადის გარდაცვალების შემდეგ მისი მოსწავლეები, მათ შორის მისი ვაჟები სალიჰი და 'აბდულლაჰი, ასევე ჰანბალ იბნ ისჰაყი, აბუ ბაქრ ალ–მარუზი, იბნ ჰანი, აბუ დავუდ ას–საჯისთანი, აბუ ზურ'ა არ–რაზი, 'აბდულ–ვაჰჰაბ ალ–ვარრაყი, მუჰამმად ათ–თირმიზი და სხვები, მოგზაურობდნენ [[აბასიანთა სახალიფო|სახალიფო]]ს ტერიტორიაზე და თან ავრცელებდნენ იმამ აჰმადის მასა'ილს, ანუ რელიგიურ პასუხებს თეოლოგიურ, სამართლებრივ და ყოფით საკითხებზე.
სახალიფო მფარველობდა ჰანბალიტებს [[მუთაზილიტები|ი'თიზალის იდეის]] დამარცხების შემდეგ. დღეს ჰანბალი მაზჰაბი გავრცელებულია ძირითადად [[არაბეთის ნახევარკუნძული|არაბეთის ნახევარკუნძულზე]].<ref>[http://islamicencyclopedia.narod.ru/articles/848.html Ханбалитский мазхаб]{{Dead link|date=იანვარი 2021 |bot=InternetArchiveBot }} Али-заде, Айдын Ариф оглы; 2007.</ref>
=== ზაჰირი ===
ხაზი 58:
* იჯმა'ი – პირველი თაობის მუსლიმებს შორის.
სხვა ყველანაირ სამართლებრივ წყაროს ეს მაზჰაბი უარყოფს და მათ შორის ყიასსაც. ამ მაზჰაბის წარმომადგენელი იყო [[იბნ ჰაზმ ალ-ანდალუსი]]. მაზჰაბს ინდივიდუალური მიმდევრები ჰყავდა და ჰყავს, მაგრამ მასობრივ გავრცელებას მან ვერ მიაღწია.<ref>[http://islamicencyclopedia.narod.ru/articles/274.html Захиритский мазхаб] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20140813045156/http://islamicencyclopedia.narod.ru/articles/274.html |date=2014-08-13 }} Али-заде, Айдын Ариф оглы; 2007.</ref>
=== ისტორიული მაზჰაბები ===
| |||