მყინვარის ენა: განსხვავება გადახედვებს შორის
| [შემოწმებული ვერსია] | [შემოწმებული ვერსია] |
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
No edit summary |
No edit summary |
||
ხაზი 1:
[[ფაილი:ErebusIceTongue ASTER 30nov2001.jpg|მინი|]]
[[ფაილი:Drygalski.jpg|მინი|]]
'''მყინვარის ენა''' — [[ყინული]]ს წაგრძელებული და ვიწრო ფენა, რომელიც [[ხმელეთი]]დან [[წყალსატევი|წყალსატევში]] ეშვება. ჩვეულებრივ, წარმოადგენს სწრაფი [[მყინვარი|ხეობის მყინვარისა]] და [[მყინვარული ნაკადი]]ს გაგრძელებას.
გვხვდება [[ზღვა|ზღვებისა]] და [[ტბა|ტბების]] ნაპირებთან. მისი ფართობი მერყეობს 10–800 კმ² ფარგლებში, ხოლო სისქე კიდეებზე 400–600 მ უდრის. მყინვარის ენას რეგულარულად წყდება ფრაგმენტი. ასე, 2006 წელს [[დრიგალსკის მყინვარის ენა]]მ აისბერგთან შეჯახების გამო დაკარგა მონაკვეთი ზომებით 13×11 კმ, ხოლო 2010 წელს [[აისბერგი]]ს დარტყმამ [[მერცის მყინვარის ენა]]ს ნახევარზე მეტი მოაგლიჯა.
მყინვარის ენა ეწოდება აგრეთვე [[მყინვარი|მთის მყინვარის]] მოძრავ ნაწილს, რომელიც განლაგებულია [[თოვლი|თოვლის საზღვრის]] ქვემოთ, კერძოდ [[აბლაცია (გლაციოლოგია)|აბლაციის არეში]]. იკავებს მყინვარულ ხეობას. მისი სიგრძე რამდენიმე, ზოგჯერ ათეული კმ-ია. მყინვარისთვის, მ.შ. მისი ენისთვის დამახასიათებელია პულსაციური მოქმედება. ამის მაგალითია მყინვარ [[ტვიბერი]]ს ენა, რომელიც ინტენსიურად იხევს უკან, რასაც მოჰყვა მყინვარის დაშლა.▼
[[ანტარქტიდა]]ში ზოგიერთი მყინვარის ენა გამოშვერილია შორს [[ოკეანე|ღია ოკეანეში]]. ასეთი ენების მაგალითია [[ერებუსის მყინვარის ენა]] (სიგრძე 11–12 კმ), [[დრიგალსკის მყინვარის ენა]] (980 კმ) და [[მერცის მყინვარის ენა]] (160 კმ-ზე მეტი 2010 წლამდე). ამ უკანასკნელის ყინულის ნაკადი წელიწადში შეადგენს 10–12 მლრდ. ტონას. [[პრიუდსის ყურე]]ში არის [[ფლეტნესის მყინვარის ენა|ფლეტნესის 6 კილომეტრიანი მყინვარის ენა]], რომელიც იკვებება [[ხმელეთი]]დან ჩამოდინებული თხევადი წყლით.
[[არქტიკა]]ში მყინვარის ენა ხშირად [[ფიორდი|ფიორდებითაა]] შემოსაზღვრული. [[გრენლანდიის ყინულოვანი ფარი]]დან ჩამოედინება დაახლოებით 15 სწრაფი [[მყინვარი]], რომელიც თავიანთ გზაზე ღრმა ხეობებს გამოიმუშავებენ; [[ოკეანე]]ში მოხვედრისას, [[ფიორდი|ფიორდებში]] ისინი ქმნიან მყინვარის ენებს. ხშირად მათი სიგრძე 10 კმ-ზე ნაკლებია, თუმცა ზოგჯერ სიგრძე რამდენიმე ათეულ კმ-ს აღწევს.
▲მყინვარის ენა ეწოდება აგრეთვე [[მყინვარი|მთის მყინვარის]] მოძრავ ნაწილს, რომელიც განლაგებულია [[თოვლი|თოვლის საზღვრის]] ქვემოთ, კერძოდ [[აბლაცია (გლაციოლოგია)|აბლაციის არეში]]. იკავებს მყინვარულ ხეობას. მისი სიგრძე რამდენიმე, ზოგჯერ ათეული კმ-ია. მყინვარისთვის, მ.შ. მისი ენისთვის დამახასიათებელია პულსაციური მოქმედება. ამის მაგალითია მყინვარ [[ტვიბერი]]ს ენა, რომელიც ინტენსიურად იხევს უკან, რასაც მოჰყვა მყინვარის დაშლა. ზოგიერთი მყინვარის ენა დროთა განმავლობაში მაღლა იწევს.
| |||