შოტლანდიურ-გელური ენა: განსხვავება გადახედვებს შორის
[შეუმოწმებელი ვერსია] | [შეუმოწმებელი ვერსია] |
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
გადარჩენა 1 წყაროების და მონიშვნა 0 მკვდრად.) #IABot (v2.0.7 |
No edit summary |
||
ხაზი 3:
== ისტორია ==
თანამედროვე შოტლანდიის ტერიტორიაზე [[კელტური ენები|კელტურ ენებზე]] საუბრობდნენ [[ბრიტები]], რომლებიც შოტლანდიის დაბლობის სამხრეთით იყვნენ დასახლებულნი; ქალაქი [[ედინბურგი]]ც ნაწილობრივ მათი დაარსებულია. სწორედ თანამედროვე შოტლანდიის ტერიტორიაზე შეიქმნა ბრიტულ ენებზე არსებული ერთ-ერთი უძველესი ლიტერატურული ძეგლი - ანეირინის
დაახლოებით XV საუკუნის შუა წლებამდე მთიან შოტლანდიასა და ირლანდიას საერთო ლიტერატურული ტრადიცია გააჩნდათ, და შეგვიძლია ვივარაუდოთ, რომ შოტლანდიური ენაც სწორედ ამ ხანებში იწყებს გამოცალკევებას. შოტლანდიურს კი თავის მხრივ, XVII საუკუნეში გამოეყო მენის ენა.
ხაზი 11:
შოტლანდიის დაბლობში ინგლისური ენის გავლენითა და ქვეყნის მთელ ტერიტორიაზე (მათ შორის ჰებრიდებზეც) [[ვიკინგები|ვიკინგთა]] შემოსევების გამოისობით შოტლანდიური ენის პოზიცია დაქვეითდა. ენამ გარდა ინგლისურისა, [[სკანდინავიური ენები]]ს გავლენაც განიცადა. გარდა ლექსიკური ნასესხობებისა, შოტლანდიურმა ენამ სხვა სახის მსგავსებაც შეიძინა ამ ენებთან. მაგალითად, მჟღერი და ყრუ თანხმოვნების დაპირისპირების ადგილი დაიკავა სხვა არაფშვინიერთა და ყრუ ფშვინიერთა ოპოზიციამ; მსგავსი მოვლენები ფიქსირდება ირლანდიურში, ფარერებისა და კონტინენტური სკანდინავიის ენებში.
შოტლანდიურს დიდი ხნის მანძილზე, როგორც სხვა კელტურ ენებს, არავითარი სტატუსი არ გააჩნდა, პირიქით, იდევნებოდა კიდეც (
XVII საუკუნიდან შოტლანდიელთა კანადაში ემიგრაცია გაძლიერდა. მათი უმეტესობა ჰუძონის არხზე სამუშაოდ მიდიოდა. ერთი პერიოდი შოტლანდიურ ენაზე მოლაპარაკენი კანადაში ინგლისურისა და ფრანგულის შემდეგ მესამე ადგილს იკავებდნენ. დღესდღეობით კი კანადაში შოტლანდიურ ენაზე მოხუცებულები თუ საუბრობენ.
|