აფხაზური დამწერლობა: განსხვავება გადახედვებს შორის

[შემოწმებული ვერსია][შემოწმებული ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
ხაზი 20:
 
===აფხაზური ანბანი===
აფხაზური ანბანის წარმოშობა უკავშირდება [[კავკასიაში მართლმადიდებელი ქრისტიანობის აღდგენის საზოგადოება|კავკასიაში მართლმადიდებელი ქრისტიანობის აღდგენის საზოგადოების]] სასულიერო საქმიანობას, კერძოდ კი მის მიერ [[1860]] წელს წამოყენებულ პირობას, გადათარგმნილიყო [[წმინდა წერილი]] ყველა კავკასიურ ენაზე, მათ შორის, [[აფხაზური ენა|აფხაზურ]], [[სვანური ენა|სვანურ]] და [[ჩეჩნური ენა|ჩეჩნურ]] ენებზე. იქედან გამომდინარე რომ, აღნიშნულის ხორცშესხმა წარმოუდგენელი იყო ანბანის არარსებობის გამო, გადაწყდა აფხაზებისთვის შექმნილიყო აფხაზური ანბანი. შეიქმნა ჯგუფი, ქართველი, აფხაზი და რუსი მოღვაწეებით, რომელსაც ხელმძღვანელობდა გენერალი [[ივანე ბარტოლომეიბართოლომეი]].
 
'''[[1862]]''' წელს პირველი მკვლევარი, რომელმაც შექმნა აფხაზური დამწერლობა, იყო ქუთაისის გუბერნიის შტაბის მეთაური გენერალ-მაიორი [[პეტრე უსლარი]]. მის მიერ შედგენილი აფხაზური ანბანი 55 გრაფემისაგან შედგებოდა. თავდაპირველ ორიგინალში მხოლოდ 37 კირილური ასო-ნიშანი იყო, სპეციფიური აფხაზური ბგერების გამოსახატავად კი გამოიყენებოდა ქართული, ლათინური და ბერძნული ასოები. [[1888]] წლიდან აფხაზური ენის ჩაწერა 55 კირილური ასო-ნიშნით ხდებოდა.
ხაზი 28:
</gallery>
 
'''[[1865]]''' წელს გენერალ-მაიორის [[ივანე ბართლომეიბართოლომეი]]ს რედაქციით ტფილისში გამოიცა 52 გრაფემიანი ახალი აფხაზური ანბანი. უსლარისეულის მსგავსად კირილური ასოების გვერდით გამოყენებული იყო ლათინური და ქართული ასო ნიშნები. ცნობილია, რომ ანბანში შეტანილი იყო რიგი ცვლილებები და დამატებები კონსტანტინე და გრიგოლ შერვაშიძეების მიერ. მიუხედავად ბარტოლომეის მცდელობისა, დამწერლობამ მაინც ვერ მოიკიდა ფეხი, შედეგად უპირატესობა მიენიჭა უსლარისეულ ანბანს.
 
გაზეთ კავკაზსში„კავკაზ“-ში უსლარი/ბარტოლომეი იუწყებოდა რომ აფხაზური დამწერლობის შესაქმნელად იგი 1861 წელს 7 დღის მანძილზე იმყოფებოდა ქალაქ სოხუმში.
<gallery>
Image:Bartolomey Abkhazskiy bukvar -1865.jpg|ბართლომეის აფხაზური ანბანი, 1865 წ.