|
548 წელს, ეგრისის მეფე გუბაზმა, რომელიც სპარსელთაგან მომავალ საფრთხეს ხედავდა, იუსტინიანეს მიმართა დახმარებისთვის. ამ შანსით ისარგებლა იუსტინიანემ და 548-549 წლებში, გაერთიანებულმა, ბიზანტიურ-ლაზურმა ძალებმა [[დაგისთე|დაგისთეს]] მეთაურობით ზედიზედ რამდენიმე გამარჯვება მოიპოვეს სპარსულ არმიაზე, მაგრამ მათ ვეღარ მოახერხეს პეტრას აღება. ქალაქი საბოლოოდ 551 წელს დაიმორჩილეს, თუმცა იმავე წელს სპარსელებმა [[მერმეროე|მერმეროს]] სარდლობით დაიკავა აღმოსავლეთ ეგრისი. ზავი რომელიც 545 წელს დამყარდა განახლდა ხუთი წლით, რომელიც არ ეხებოდა ეგრისს, იმ პირობით თუ რომაელები ყოველწლიურად 2.000 ლბ ოქროს გადაიხდიდნენ. წლების განმავლობაში ეგრისისთვის ომი არცერთი მხარის უპირატესობით არ მიმდინარეობდა. ხოსრო, რომელიც ამავდროულად თეთრი ჰუნების შემოსევას უმკლავდებოდა, 557 წელს ანახლებს ზავს, მაგრამ ამჯერად ზავის პირობები ეგრისსაც მოიცავდა; სამშვიდობო ხელშეკრულებისთვის მოლაპარაკებები შემდეგშიც გაგრძელდა. 562 წელს ხოსროსა და იუსტინიანეს შორის [[დარას ზავი|ორმოცდაათწლიანი სამშვიდობო ხელშეკრულება]] გაფორმდა. ხელშეკრულების თანახმად სპარსელები ეგრისიდან გამოსვლას დათანხმდნენ, რისთვისაც მათ სუბსიდიის სახით 30.000 ნომისმატა (სოლიდი) მიიღეს. ორივე მხარე შეთანხმდა, რომ სასაზღვრო ზოლში არ ააგებდნენ საფორტიფიკაციო ნაგებობებს და შეზღუდვებს მოუხსნიდნენ დიპლომატიასა და ვაჭრობას.
=== ომებიომი კავკასიისთვის ===
571 წელს ომი განახლდა, როდესაც სასანიდებს სომხეთი და იბერია აუჯანყდა სასანიდებს, მასიმის შემდეგ, რაც რომაული და სპარსული მარიონეტები იემენში ([[აქსუმის სამეფო|აქსუმი]] და [[ჰიმიარიტების სამეფო|ჰიმიარიტები]]) და სირიის უდაბნოში, რიმისა და სპარსეთის მარიონეტებს შორის დაიწყო დაპირისპირება და რომის მიერ დასავლურსპარსელების თურქულწინააღმდეგ [[თურქთა სახაკანო|დასავლეთ თურქა სახაკანოსთან]] მოკავშირეებისსამხედრო პოვნითკავშირზე სპარსეთისმოლაპარაკებები წინააღმდეგწარიმართა. [[იუსტინე II (ბიზანტია)|იუსტინე II]]-მ სომხეთი მისსაკუთარი პროტექციაშიგავლენის ქვეშ მოაქცია, ხოლოიმ რომაულიდროს ძალებიროდესაც, რომაული ძალებით, იუსტინეს ნათესავისნათესავმა, მარკიანემ დალაშქრა არზანენე და თავს დაესხვადაესხა სპარსულ მესოპოტამიას, სადაც მათ დაამარცხეს ადგილობრივი ძალები. მარკიანეს უეცარი დაქვეითებადათხოვნა და ხოსროს ძალების გამოჩენამ გამოიწვია სირიის აოხრება, ნისიბინისთვის რომაული ალყის წარუმატებლობა ნისიბინში და დარას დაცემა გამოიწვია. 45.000 სოლიდუსის საფასურად, მესოპოტამიაში შედგა ერთწლიანი ზავი მესოპოტამიაში (რომელიც მალევე გაგრძელდა ხუთი წლით) შეთანხმდნენგაგრძელდა), მაგრამ კავკასიაშკავკასიაში და სხვა უდაბნოს სასაზღვროსაზღვრისპირა ზოლში ომი გრძელდებოდაგაგრძელდა. 575 წელს, ხოსრო I-მა სცადა, სამუდამო ომისთვისმშვიდობის მოლაპარაკებებიხელშეკრულებისთვის შეეთავსებინამოლაპარაკების პროცესისა და სომხეთში აგრესიითაგრესიულად შეჭრის შეთავსება სცადა. ის თავს დაესხა ანატოლიას და გაძარცვა სებასტეია, დაიკავადაიკვა თეოდოსიპოლისი,თეოდოსიოპოლი და მელითენესთან შეტაკებებისშეტაკების შემდეგ მისმაშედეგად, არმიამ განიცადა დიდი დანაკარგები იხილა, როდესაც ისინი ევფრატს გადადიოდნენ რომაული შეტაკებებისთავდასხმის ქვეშ,პირობებში დაევფრატის სპარსული სამეფოგადალახვას ბარგი??ცდილობდა.
რომაელებმა გამოიყენეს სპარსულსპარსელთა რიგებში არეულობაარეულობით ისარგებლეს, როგორცრის იუსტინიანემშემდეგაც იუსტინიანე შეიჭრა სპარსეთის ტერიტორიის სიღრმეებშისიღრმმეებში და მოარბია ატროპატანე. ხოსრომ მშვიდობასამშვიდობო მოლაპარაკებები მოითხოვა, დამაგრამ მიატოვა ეს ინიციატივა,გადაიფიქრა მას შემდეგ, რაც სპარსელებმა თავდაჯერებულობა აღიდგინეს ტამხუსროს გამარჯვებითტამბუხოსროს სომხეთში გამარჯვებით, სადაც რომაულებმარომაელებმა ადგილობრივი მოსახლეობა (გაანაწყენეს)გაიუცხოვეს. 578 წლის გაზაფხულსგაზაფხულში, მესოპოტამიაშისპარსელთა ინიციატივით ლაშქრობა განახლდა,მესოპოტამიაში სპარსელებისისევ მიერ რომაული ტერიტორიების დარბევითგანახლდა. რომაელირის გენერალესაპასუხოდაც მავრიკანემრომაელმა სამაგიეროგენერალმა გადაიხადამავრიკანე სპარსულისპარსეთოს მესოპოტამიისმესოპოტამია დარბევითმოარბია, დაიკავა ციხე აფუმონი, და გაძარცვა სინგარა. ხოსრომ ისევ ითხოვა სამშვიდობო მოლაპარაკებები, მაგრამ ის ადრეულ 579 წელს გარდაიცვალა და ჩანაცვლდამისი მემკვიდრე [[ჰორმიზდ მე4ისIV]] მიერ,ომის რომელმაცგაგრძელება ამჯობინა ომის გაგრძელება.
580 წელს ჰორმიზდმა გააუქმა იბერიის სამეფო და იბერია სპარსულ[[სასანური ქართლი|სპარსეთის პროვინციად]] გადააქციააქცია, რომელსაც [[მარზპანი]] დაუნიშნაგანაგებდა. 580-იან წლებში ომი გრძელდებოდა ორივე მხარის წარმატებით. 582 წელს, მავრიკანემ[[მავრიკიოსი გაიმარჯვა(ბიზანტია)|მავრიკიოსმა]] კონსტანტიას ბრძოლაში გაიმარჯვა ადარმაჰანის და ტამხუსროს წინააღმდეგ, რომელიც მოკლეს, მაგრამ რომაელბმარომაელმა გენერალმა არ გაყვაგამოიყენა მისეს გამარჯვევბსგამარჯვება; მას ეჩქარებოდა [[კონსტანტინოპოლი|კონსტანტინოპოლში]], რათა საკუთარი იმპერიული ამბიციები დაეკმაყოფილებინა. კიდევ ერთი რომაული გამარჯბვება 586 წელს რომის სოლახონთან, კიდევგამარჯვებამ არასევე გახდავერ შეძლო ჩიხიდან გამოსვლისგამოსვლა ..ეზრუნველყო.
589 წელს სპარსელებმა ღალატის მეშვეობით დაიკავეს მარტიროპოლისი,. მაგრამგადამწყვეტი ამავეაღმოჩნდა წელსსპარსელი ჩიხიგენერალის გაირღვა,ბაჰრამ როდესაცჩობანის სპარსელმააჯანყება, გენერალმარომელიც ბაჰრამჰორომიზდმა ჩობინმა,თანამდებობიდან რომელიც დააქვეითადაითხოვა და დაამცირა. ხოსრომ,590 აჯანყება წამოიწყო. ჰორმოზდიწელს სასახლის გადატრიალების შედეგად ჰორომიზდი დაამხეს 590 წელს და ის მისი ვაჟით ხოსრო მე2II-მ ჩანაცვლდაჩაანაცვლა, მაგრამმიუხედავად ბაჰრამამისა, მე6ბაჰრამი არ შეწყვიტააპირებდა აჯანყებააჯანყების შეწყვეტას და დამარცხებული ხოსრო იძულებული გახდა იძულებულიბიზანტიისთვის გახდაშეეფარა მშვიდადთავი. რომისსპარსეთის ტერიტორიაზეტახტი გადასულიყო, ხოლო ბაჰრამმაბაგრამმა დაიკავა, ტახტირომელიც ბაჰრამ მე6ისVI-ის სახელით გახდა ცნობილი. მავრიკანესმავრიკიოსის დახმარებით, ხოსრომ ახალიბაჰრამის წინააღმდეგ აჯანყება წამოიწყო ბაჰრამის წინააღმდეგმოაწყო და 591 წელს, ბიზანტიისა და ხოსროს გაერთიანებულმა ძალებმა დაამარცხეს ბაჰრამი ბლარათონის ბრძოლაში დადაამარცხა, რის ტახტზეშემდეგაც ხოსრომ მე2სპარსეთის მოვიდატახტი აღიდგინა. დახმარების სანაცვლოდ, ხოსრომ ბიზანტიას არა მხოლოდ დარა და მარტიროპოლისიმარტიროპლისი დააბრუნადაუბრუნა, არამედ დათანხმდა იბერიის დასავლეთ ნაწილის რომისთვის გადაცემას და [[პერსარმენია|პერსარმენიის]] ნახევარზეუდიდესი მეტისნაწილი რომაელთათვისბიზანტიისთვის დათმობასგადაცემას.
|
