ვიკიპედია

დათვისსოკო: განსხვავება გადახედვებს შორის

ისტორიის ინტერაქციულად გადახედვა
[შემოწმებული ვერსია][შემოწმებული ვერსია]
← წინა ცვლილებაშემდეგი ცვლილება →
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
ვიზუალურივიკიტექსტი
No edit summary
ხაზი 10:
| ოჯახი = [[ბოლეტუსისებრნი]]
| გვარი = [[ბებერასოკოები]]
| სახეობა = '''დათვის სოკოდათვისსოკო'''
| ლათ = Boletus edulis [[Bull.]], 1782
| ვიკისახეობები =Boletus edulis
ხაზი 17:
'''დათვისსოკო''', ''ძირბუკა'' ({{lang-la|Boletus edulis}}) — [[ბებერასოკოები]]ს გვარის სოკო [[ბოლეტუსისებრნი|ბოლეტუსისებრთა]] ოჯახისა.<ref>{{cite web|url=http://www.nplg.gov.ge/gwdict/index.php?a=term&d=14&t=47600|title=დათვისსოკო|publisher=უნივერსალური ენციკლოპედიური ლექსიკონი|accessdate=7 ნოემბერი, 2020}}</ref>
 
დათვის სოკოდათვისსოკო ფართოდაა გავრცელებული [[ჩრდილოეთ ნახევარსფერო]]ს ყველა კონტინენტზე, გარდა [[ავსტრალია|ავსტრალიისა]]. იგი პირველად აღწერა [[პიერ ბიულიარი|პიერ ბიულიარმა]] [[1782]] წელს
როგორც ''Boletus edulis''.<ref>{{cite book |title=Herbier de la France. Vol 2|author=Bulliard JBF.|year=1782|publisher=P.F. Didot|location=Paris, France|pages=49–96, plate 60|url=https://archive.org/stream/herbierdelafranc4996bull#page/22/mode/2up|accessdate=2009-11-24|language=French}}</ref>
 
ხაზი 49:
 
==კვებითი ღირებულება==
დათვის სოკოდათვისსოკო ჯერ კიდევ ანტიკურ დროში, [[ძველი რომი|ძველი რომში]] გამოიყენებდნენ. [[იტალია]]ში დღემდე მეტად დაფასებულია, თუმცა ქვეყანაში ყველას არ აქვს სოკოებისა და [[კენკრა|კენკრის]] დაკრეფვის უფლება. ([[რუსეთი]]სა და [[ფინეთი]]სგან განსხვავებით) არსებობს შეზღუდვები სოკოს მოკრეფაზე, რასაც სპეციალური ტყის პოლიცია აკონტროლებს ({{lang-it|polizia forestale}}). იტალიელებისთვის ფინეთში ტარდება ტურები სოკოს დასაკრეფად.
 
ევროპაში დათვის სოკოსდათვისსოკოს გაყიდვების შეფასება მეტად რთულია, ოფიციალურად [[1987]] წელს [[საფრანგეთი|საფრანგეთში]] და [[გერმანია]]ში ათას ტონაზე მეტი გაიყიდა, [[იტალია]]ში [[1988]] წელს — 2300 ტონაზე მეტი.<ref>Hall, I. & al.: Ectomycorrhizal fungi with edible fruiting bodies 2. Boletus edulis. Economic Botany, 1998, 52. vsk, № 1.</ref>
 
სოკოს, ხორცისგან განსხვავებით, მარხვის დროსაც მიირთმევენ. გამომდინარე აქედან, სოკოებს [[კათოლიციზმი|კათოლიკურ]] ქვეყნებში უფრო მეტს მიირთმევდნენ, ვიდრე [[პროტესტანტიზმი|პროტესტანტულში]]. მაგალითად, ფინეთში სოკოს მოხმარება კათოლიციზმის ეპოქაში გავრცელდა.
 
დათვის სოკოდათვისსოკო კარგ და ძვირფას საჭმელ სოკოდ ითვლება, საკვებად გამოიყენება როგორც ახალი, ასევე, გამშრალი, დამუჟუჟებული და დამწნილებული.{{Sfn-2|ნახუცრიშვილი|2006|გვ=67}}
 
==სამკურნალო თვისებები==
ხაზი 69:
 
==ადგილობრივი სახელწოდებები==
საქართველოში დათვის სოკოსდათვისსოკოს სხვადასხვა სახელებით მოიხსენიებენ:<ref>{{cite web|url=http://fungi.biodiversity-georgia.net/boletus-edulis-bull|title=''Boletus edulis''|publisher=Fungi.Biodiversity-Georgia.net|accessdate=14 ნოემბერი, 2020}}</ref><ref>{{cite web|url=http://fungi.biodiversity-georgia.net/boletus-edulis-bull|title=Boletus edulis|publisher=საქართველოს სოკოებისა და ლიქენების ეთნობიოლოგია |accessdate=7 ნოემბერი, 2020}}</ref>
* [[კახეთი]]''' — ბებერა-სოკო''', '''ბებრის სოკო'''
* [[რაჭა]] — '''კრიანტელი'''
მოძიებულია „https://ka.wikipedia.org/wiki/დათვისსოკო“-დან