ათენი: განსხვავება გადახედვებს შორის

[შეუმოწმებელი ვერსია][შეუმოწმებელი ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
No edit summary
ხაზი 17:
'''ათენი''' ({{lang-el|Αθήνα}} {{IPA|[a'θina]|Pronunciation_of_the_Athens_in_Greek_language,_2015.ogg}}, {{lang-grc|Ἀθῆναι}}) — [[საბერძნეთი]]ს [[დედაქალაქი]] და მსოფლიოს ერთ-ერთი ყველაზე განთქმული ქალაქი. თანამედროვე ათენი დიდი და კოსმოპოლიტი ქალაქია; ძველი ათენი ძლიერი დამოუკიდებელი ქალაქი და განათლების ცენტრი იყო. ქალაქს სახელი ძველი ბერძნული მითოლოგიის ქალღმერთი [[ათენა]]ს პატივსაცემად დაერქვა.
 
ათენის [[აგლომერაცია]]ში დაახლოებით 3,7 მილიონი ადამიანი სახლობს. ის საბერძნეთის წამყვანი ეკონომიკური, კულტურული და პოლიტიკური ცხოვრების ცენტრია. ძველ ათენს ხშირად დასავლეთის ცივილიზაციის აკვნად მოიხსენიებენ, მისი კულტურული და პოლიტიკური მიღწევების გამო ძვ.წ. მე-4 და მე-5 საუკუნეებში. ამ მემკვიდრეობის წყალობით მას უამრავი უძველესი ნაგებობა, მონუმენტი და ხელოვნების ნიმუში შემორჩა, რომელთა შორის ყველაზე განთქმულია [[აკროპოლისი]]ს [[პართენონი]] — დღემდე მოღწეული კლასიკური ბერძნული ხელოვნებისა და [[არქიტექტურა|არქიტექტურის]] ერთ-ერთი ყველაზე დახვეწილი ნიმუშთაგანი. ეს და სხვა მრავალიბევრი კულტურული ღირსშესანიშნაობა რესტავრირებულ იქნა 2004 წლის ოლიმპიური თამაშებისთვის.
 
== ეტიმოლოგია ==
== სახელი ==
'''ათენი''' ქალაქის სახელის ქართული ვარიანტია, მშობლიურ ენაზე კი '''''ათინა''''' (Αθήνα) ეწოდება, რაც [[ბერძნული მითოლოგია|ძველი ბერძნული მითოლოგიის]] ქალღმერთ [[ათენა]]ს (Ἀθηνᾶ) პატივსაცემად დაერქვა. [[ძველი ბერძნული ენა|ძველ ბერძნულშიბერძნულ ენაში]] ქალაქის სახელი იყო Ἀθῆναι (''ათინაი''), Ἀθηνά-ს მრავლობითი ფორმა, ვინაიდან [[ძველი საბერძნეთი|ძველ საბერძნეთში]] ქალაქები რამდენიმე ნაწილისგან შედგებოდა, დასახელების მრავლობითში გამოყენება მიღებული იყო, მაგალითად: [[თებე (საბერძნეთი)|თებე]] — Θῆβαι (''თებაი'') და [[მიკენე]] — Μυκῆναι (''მიკენაი''). მე-19 საუკუნეში ძველი სახელი ფორმალურად ისევ შემოიღეს, თუმცა 1970-იანებში კათარევუსას გაუქმების შემდეგ ქალაქს ისევ პოპულარული სახელი Αθήνα (''ათინა'') დაუბრუნდა.
 
ძველად მსჯელობა მიდიოდა იმ საკითხზე, რომ ათენს დაერქვა თავის მფარველი ქალღმერთის [[ათენა|ათენას]] სახელი, თუ თვითონ ქალღმერთმა დაირქვა ეს სახელი ქალაქის საპატივცემულოდ. <ref name=":0">ISBN 0-674-36281-0</ref> დღესდღეობით თანამედროვე სწავლულები თანხმდებიან, რომ ქალაქის სახელწოდებიდან მოდის ქალღმერთ ათენას სახელი და არა პირიქით<ref>ISBN 0-674-36281-0</ref>, ვინაიდან სიტყვის დაბოლოება -ენე ხშირია სხვადასხვა ადგილმდებარეობის აღმნიშვნელ სიტყვებში, თუმცა იშვიათია პერსონალურ სახელებში. <ref name=":0" />
მოძიებულია „https://ka.wikipedia.org/wiki/ათენი“-დან