მორიგე ჯარი: განსხვავება გადახედვებს შორის

'''მორიგე ჯარი''', ''მორიგე ლაშქარი'' — სახელმწიფოს [[შეიარაღებული ძალები]]ს სახეობა XVIII საუკუნის II ნახევრის [[ქართლ-კახეთის სამეფო]]ში. წარმოადგენდა რეგულარული არმიის სისტემაზე გარდამავალ საფეხურს. ჩამოყალიბდაჩამოაყალიბა XVIII საუკუნის 50-იან წლებში [[ერეკლე II]]-მ. საბოლოოდ გაფორმდა [[1774]] წელს [[მორიგის ლაშქრობის განაჩენი]]თ და მორიგე ჯარში გაუსვლელობისათვის [[1776]] წელს დამატებით გამოცემული განწესებით.

აღწერილ იქნა ქართლ-კახეთის სამეფოს მამრობითი მოსახლეობა. ქვეყანა დაიწყო 12 ერთეულად. მორიგე ჯარში უნდა ემსახურა ყველა წოდების სრულწლოვან მამაკაცს წელიწადში ერთი თვე თავისი ხარჯითა და იარაღით. მოლაშქრე გლეხი სასურსათო გადასახადისაგან თავისუფლდებოდა. ხელმოკლე გლეხი ბატონს სურსათითა და იარაღით უნდა უზრუნველყო. თავდაპირველად მორიგე ჯარშიჯარისგან 5თავისუფლდებოდნენ ათასიმხოლოდ მეომარი[[ვაჭარი|ვაჭრები]] იყოდა ზოგიერთი ხელოსნები. მორიგე ჯარი იყოფოდა ცალკე ერთეულებად, რომელთა მეთაურს მეფე ნიშნავდა. საერთო ხელმძღვანელი იყო [[ლევან ბატონიშვილი (ერეკლე II-ის ძე)|ლევან ბატონიშვილი]]. ([[ერეკლე II]]-ისმ ძე).თბილისში მორიგეგახსნა ჯარი მეფის ხელისუფლებისზარბაზნების, განმტკიცებისაყუმბარებისა და გარეშე მტრებისაგან ქვეყნის თავდასაცავად იყო შექმნილი და სოციალურტყვია-ეკონომიკურიწამლის დადასამზადებელითოფხანა, პოლიტიკურირომლის პროგრესისხელმძღვანელადაც საქმესდანიშნა ემსახურებოდა. მორიგე ჯარის შექმნის შედეგად ლეკთა შემოსევები შემცირდა, მოსახლეობა სამალავიდან გამოვიდარუსეთსა და მშვიდობიანევროპაში შრომასგანსწავლული შეუდგა, სოფლები მოშენდა, მაგრამ მორიგე ჯარის არსებობა ხელსაყრელი არ იყოარტილერისტი [[თავადი|თავადებისათვისპაატა ანდრონიკაშვილი]]., ვინაიდან გლეხი ჯამაგირზე მყოფი სამხედრო მოხელის საშუალებით უშუალოდ მეფეს დაექვემდებარა და იგი ბატონისაგან ხსნას მეფის ხელისუფლების გაძლიერებაში ეძებდა. მორიგე ჯარი ბრძანებით არ გაუქმებიათ, მაგრამ თავადებმა მოახერხეს მისი შესუსტება და ბოლოს სრული დაშლა. მორიგე ჯარმა მნიშვნელოვანი როლი შეასრულა ქართველი ხალხის ეროვნული თვითმყოფობის შენარჩუნების საქმეში.

*''[[ნიკო ბერძენიშვილი|ბერძენიშვილი ნ.]],'' საქართველოს ისტორიის საკითხები, წგნ. 6, თბ.თბილისი, 1973;