სეფიანთა იმპერია: განსხვავება გადახედვებს შორის

[შემოწმებული ვერსია][შემოწმებული ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
No edit summary
No edit summary
ხაზი 56:
{{ირანის ისტორია}}
 
'''სეფიანთა დინასტია''' — ფეოდალური სახელმწიფო [[ირანი]]ს ისტორიაში. სეფიანების დინასტია [[აზერბაიჯანელები|აზერბაიჯანული]] წარმომავლობის იყო, თუმცა დინასტიის წარმომადგენლები მოციქულ [[მუჰამედი]]სა და [[სასანიანები|სასანიანთა]] სპარსული დინასტიის შთამომავლობაზე აცხადებდნენაცხადებდა პრეტენზიას და ამით გამოხატავდნენგამოხატავდა საკუთარი ძალაუფლების ლეგიტიმაციის სურვილს როგორც რელიგიური (მოციქულის მემკვიდრეები), ისე პოლიტიკური (ირანში გაბატონება) თვალსაზრისით. სეფიანები ორ საუკუნეზე მეტი ხნის განმავლობაში მართავდნენ სპარსეთს.
[[ფაილი:Safavid dynasty.jpg|მინი|მარცხნივ|სეფიანთა დინასტიის თაიმლაინი.]]
 
სეფიანთა იმპერია მრავალეთნიკური სახელმწიფო იყო. [[სპარსელები]] მოსახლეობის ნახევარსაც არ შეადგენდნენ და ცხოვრობდნენ შუაგულ და სამხრეთ პროვინციებში. განაპირა პროვინციები ეკავათ ქურთებს, არაბებს, ავღანელებსა და სხვა ტომებს, რომლებიც ნაწილობრივ მომთაბარე ცხოვრებას მისდევდნენ და ძნელად დასაბეგრი და დასამორჩილებელი იყვნენ. ამას ერთვოდა რელიგიური შუღლი [[სუნიზმი|სუნიტურ]] უმცირესობასა და შიიტურ უმრავლესობას შორის.
 
==ისტორია==
დინასტიის პირველი წარმომადგენელი [[ისმაილ I|შაჰ ისმაილ I]] ხელისუფლების სათავეში მოვიდა [[აზერბაიჯანი]]ს და [[ანატოლია|ანატოლიის]] თურქული ტომების მხარდაჭერის შედეგად, რომლებიც [[ყიზილბაშები]]ს სახელით იყვნენ ცნობილნი (წითელი თავსაფრის ტარების გამო). პირველ სეფიანთა ძალაუფლება ემყარებოდა ყიზილბაშთა თურქული ტომების სამხედრო ძალას, რომლის ბალანსირება ხდებოდა სპარსული წარმომავლობის ბიუროკრატიით. დედაქალაქი იყო ჯერ [[თავრიზი]] (1502-1548), შემდეგ [[ყაზვინი]] (1548-1589). სასახლის კარზე და ჯარში გაბატონებული იყო თურქულ-აზერბაიჯანული ენა.
 
Line 85 ⟶ 88:
*''კუცია, კ.'' სეფიანთა ირანის ქალაქები და საქალაქო ცხოვრება, თბილისი, 1966
*ნარკვევები მახლობელი აღმოსავლეთის ისტორიიდან, თბილისი, 1957
*{{წიგნი |ავტორი= [[გერონტი ქიქოძე|ქიქოძე, გ.]] |ნაწილი= |სათაური=„ერეკლე II“ |ორიგინალი= |ბმული=http://dspace.nplg.gov.ge/handle/1234/316338 |გამოცემა = |პასუხისმგებელი = |ადგილი= თბილისი |გამომცემლობა = სახელგამი|წელი = 1942|ტომი= |გვერდები= 31-35 |გვერდნი = |isbn=}}
* M.I. Marcinkowski (tr.),''Persian Historiography and Geography: Bertold Spuler on Major Works Produced in Iran, the Caucasus, Central Asia, India and Early Ottoman Turkey'', M. Ismail Marcinkowski, Singapore: Pustaka Nasional, 2003, ISBN 9971-77-488-7.
* M.I. Marcinkowski (tr., ed.),''Mirza Rafi‘a's Dastur al-Muluk: A Manual of Later Safavid Administration. Annotated English Translation, Comments on the Offices and Services, and Facsimile of the Unique Persian Manuscript'', M. Ismail Marcinkowski, Kuala Lumpur, ISTAC, 2002, ISBN 983-9379-26-7.