სომხეთ-საქართველოს ომი: განსხვავება გადახედვებს შორის

[[1801]] წლისთვის საქართველოში მცხოვრები სომხების რაოდენობა რამდენიმე ათას ოჯახს არ აღემატებოდა და მათი წილი ქართული სამეფო-სამთავროების მთლიან მოსახლეობაში უმნიშვნელო იყო. სომხების ძირითადი ნაწილი საქართველოს სხვადასხვა ქალაქსა და დაბაში ცხოვრობდა. მათი საქმიანობის ძირითად სფეროს ვაჭრობა და ხელოსნობა წარმოადგენდა, ასევე იყვნენ სახელმწიფო სამსახურში და ზოგჯერ ქართველ მეფე-მთავართა დიპლომატიურ დავალებებსაც ასრულებდნენ. გვიან შუა საუკუნეებში სომხები ქართულ ფეოდალურ საზოგადოებაში კარგად იყვნენ ინტეგრირებული. XIX საუკუნიდანსაუკუნეში მდგომარეობა კარდინალურად შეიცვალა, რუსულმა ადმინისტრაციამ მიზანმიმართულად დაიწყო საქართველოში სომხების მასობრივი გადმოსახლება დაიწყო. იმპერია მათ [[კავკასია|კავკასიელთა]] შორის ყველაზე ლოიალურ ერად მიიჩნევდა.<ref>[http://old.gruni.edu.ge/uploads/content_file_1_33.pdf ქართულ-სომხური ურთიერთობები XVIII-XIX საუკუნეებში]</ref>. სომხების გადმოსახლების პროცესი 1897 წლის შემდეგაც გაგრძელდა, [[1902]] წლამდე ოსმალეთიდან საქართველოში დამატებით 55 000 სომეხი შემოვიდა.<ref>[http://old.gruni.edu.ge/uploads/content_file_1_33.pdf იქვე]</ref>, რაც იქ მიმდინარე სომხურ-მუსლიმური ხოცვა-ჟლეტით იყო განპირობებული. [[1914]] წელს [[პირველი მსოფლიო ომი|პირველი მსოფლიო ომის]] დაწყებისგაჩაღების შემდეგ, მალევე ოსმალეთში სომხურ და მუსლიმურ მოსახლეობას შორის სისხლისმღვრელი კონფლიქტი განახლდა, რაც საბოლოო ჯამში [[სომხების გენოციდი|სომხების მასობრივ ხოცვა-ჟლეტაში და დეპორტაციაში]] გადაიზარდა. სიკვდილისაგან თავის დასახსნელად ასობით ათასმა სომეხმა დევნილმა რუსეთის იმპერიას შეაფარა თავიმიაშურა. მათიმათმა ნაწილინაწილმა საქართველოშისაქართველოს შემოიხიზნაშემოაფარა თავი, ამდენად ქვეყანაში სომხების რაოდენობა კიდევ უფრო გაიზარდა<ref>[http://old.gruni.edu.ge/uploads/content_file_1_33.pdf იქვე]</ref>.