აიდაჰოს შტატის ოლქები: განსხვავება გადახედვებს შორის

[შემოწმებული ვერსია][შემოწმებული ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
გადარჩენა 9 წყაროების და მონიშვნა 0 მკვდრად.) #IABot (v2.0.7
ხაზი 1:
'''[[აიდაჰო]]ს [[აშშ-ის ადმინისტრაციული დაყოფა|შტატი]]''' მოიცავს '''44 [[ოლქი (აშშ)|ოლქს]]'''<ref>{{cite web|url=http://www.naco.org/Template.cfm?Section=Find_a_County&Template=/cffiles/counties/state.cfm&statecode=id|title=ინფორმაცია ოლქების, საოლქო ცენტრების და ტერიტორიების შესახებ|publisher=National Association of Counties|accessdate=2010-03-28|deadlink=404|archiveurl=https://web.archive.org/web/20040409092649/http://www.naco.org/Template.cfm?Section=Find_a_County&Template=/cffiles/counties/state%2Fcffiles%2Fcounties%2Fstate.cfm&statecode=id|archivedate=2004-04-09}}</ref>. [[აშშ-ის მოსახლეობის აღწერა (2010)|2010 წლის]] მონაცემებით შტატის მოსახლეობის რაოდენობა შეადგენს 1 567 582 ადამიანს,<ref name="quick">{{cite web|url=http://quickfacts.census.gov/qfd/states/16000.html|title=Idaho QuickFacts|language=en|publisher=[[აშშ-ის სტატისტიკური აღწერის ბიურო|US Census Bureau]]|accessdate=2012-01-30|archiveurl=https://www.webcitation.org/675MLZC0s?url=http://quickfacts.census.gov/qfd/states/16000.html|archivedate=2012-04-21}}</ref> რის გამოც ოლქის მოსახლეობის საშუალო რაოდენობა შეადგენს 35 627 ადამიანს. აიდაჰოს შტატის ფართობი შეადგენს 216 632 კმ²-ს, რის შედეგადაც ოლქის საშუალო ფართობი გამოდის 4923 კმ²,<ref name="quick"/> და მოსახლეობის საშუალო სიმჭიდროვე — 7,2 ად./კმ². ყველაზე უფრო მეტად დასახლებული ოლქია [[ადა (ოლქი, აიდაჰო)|ადა]], რომელშიც მდებარეობს დედაქალაქი [[ბოისე]]. ამავე ოლქშია მოსახლეობის სიმჭიდროვის ყველაზე უფრო მაღალი გადანაწილება. ყველაზე უფრო ნაკლებად დასახლებული ოლქია [[კლარკი (ოლქი, აიდაჰო)|კლარკი]], ამავე ოლქშივე შეიმჩნევა მოსახლეობის სიმჭიდროვის ყველაზე უფრო დაბალი გადანაწილება შტატის სხვა ოლქებს შორის. ფართობის მიხედვით ყველაზე უფრო დიდი ოლქია [[აიდაჰო (ოლქი, აიდაჰო|აიდაჰო]], ყველაზე უფრო პატარა — [[პაიეტი (ოლქი, აიდაჰო)|პაიეტი]].
 
== ისტორია ==
[[ფაილი:1867 Mitchell Map of Oregon, Washington, Idaho and Montana - Geographicus - WAORIDMT-mitchell-1867.jpg|thumb|left|190px|აიდაჰოს შტატი გარშემორტყმული მეზობელი ტერიტორიებით და შტატებით გამოსახული იმ მომენტში არსებული ოლქებით (1867 წელი)]]
1890 წელს აშშ-ის შტატად გახდომამდე,<ref>{{cite web|url=http://gov.idaho.gov/fyi/history/history_1890-99.html|title=The State of Idaho - FYI Idaho History|language=en|publisher=Idaho.gov|accessdate=2010-03-28|deadlink=404|archiveurl=https://web.archive.org/web/20060925222028/http://gov.idaho.gov/fyi/history/history_1890-99.html|archivedate=2006-09-25}}</ref> აიდაჰომ განიცადა რამდენიმე ტერიტორიალური და ადმინისტრაციული გარდაქმნა. თანამედროვე შტატის ტერიტორია 1853 წლამდე შედიოდა [[ორეგონის ტერიტორია|ორეგონის]] [[აშშ-ის ინკორპორირებული ტერიტორია|ინკორპორირებული ტერიტორიის]] შემადგენლობაში; 1853 წლიდან აიდაჰოს მიწები გაიყვეს ორეგონის და [[ვაშინგტონის ტერიტორია|ვაშინგტონის]] ტერიტორიებმა. 1859 წელ ორეგონისთვის შტატის სტატუსის მინიჭების შემდეგ<ref>{{cite web|url=http://arcweb.sos.state.or.us/echoes/history.html|title=Oregon State Archives: Echoes of Oregon History Learning Guide - Oregon Territorial History|language=en|publisher=Oregon.gov|accessdate=2010-03-28|archiveurl=https://www.webcitation.org/67pSquvgA?url=http://arcweb.sos.state.or.us/404.html|archivedate=2012-05-21}}</ref> აიდაჰოს მთელი ტერიტორია გადავიდა ვაშინგტონის ტერიტორიის მმართველობის ქვეშ. აიდაჰოს დიდი ნაწილი იყო დაუსახლებელი უეცრად წარმოქმნილ [[ოქროს ციებ-ცხელება აიდაჰოში|ოქროს ციებ-ცხელებამდე]], რომელიც დაიწყო დღევანდელ ოლქ [[შოშონი (ოლქი, აიდაჰო)|შოშონის]] ქალაქ [[პირსი (აიდაჰო)|პირსის]] სიახლოვეს აღმოჩენილ [[ოქრო]]ს საბადოებზე. ოქროს მოპოვების სურვილმა მოიზიდა ათასობით მისი მაძიებელი, რამაც თავის მხრივ 1863 წელს გამოიწვია [[აიდაჰოს ტერიტორია|აიდაჰოს ტერიტორიის]] შექმნა. აიდაჰოს პირველი ოლქი გახდა იმავე წლის 31 დეკემბერს შექმნილი [[ოვაიჰი (ოლქი, აიდაჰო)|ოვაიჰი]]. მიუხედავად იმისა, რომ ვაშინგტონის ტერიტორიას გამოეყო და აიდაჰოს ტერიტორიას გადაეცა [[ნეზ-პერსი (ოლქი, აიდაჰო)|ნეზ-პერსის]] და [[შოშონი (ოლქი, აიდაჰო)|შოშონის]] ოლქების ტერიტორიები, რომლებიც შეიქმნა შესაბამისად 1855 და 1861 წლებში, ისინი არ შექმნილან ოლქების სახით<ref name="idahohistory">{{cite web|url=http://www.idahohistory.net/pierce.html|title=Franklin historic properties|publisher=Idaho State Historical Society|accessdate=2010-03-28|archiveurl=https://www.webcitation.org/675MM7Eax?url=http://www.idahohistory.net/pierce.html|archivedate=2012-04-21}}</ref>. მომდევნო 1864 წელს პირველი [[აიდაჰოს ლეგისლატურა|ლეგისლატურის]] გადაწყვეტილებით აიდაჰოს ტერიტორიები შეიქმნა [[ონაიდა (ოლქი, აიდაჰო)|ონაიდას]], [[ბოისე (ოლქი, აიდაჰო)|ბოისეს]], [[აიდაჰო (ოლქი, აიდაჰო|აიდაჰოს]], [[ადა (ოლქი, აიდაჰო)|ადას]], [[ალტურასი (ოლქი, აიდაჰო)|ალტურასის]] ოლქები და ჩამოყალიბდა [[ნეზ-პერსი (ოლქი, აიდაჰო)|ნეზ-პერსის]] და [[შოშონი (ოლქი, აიდაჰო)|შოშონის]] ოლქები. ამ ოლქების საზღვრები, ახალი ოლქების შექმნასთან ერთად არაერთხელ გადაისინჯა. ახალ ოლქებად დაყოფის შედეგად, ალტურასის ოლქი გაუქმდა 1895 წელს.
 
აიდაჰოსადმი შტატის სტატუსის მინიჭების შემდეგ პირველი შექმნილი ოლქი 1893 წელს გახდა [[ფრიმონტი (ოლქი, აიდაჰო)|ფრიმონტი]]<ref>{{cite web|url=http://www.co.fremont.id.us/|title=Fremont County Idaho|language=en|publisher=Fremont County|accessdate=2010-03-28|archiveurl=https://www.webcitation.org/675MMgFkg?url=http://www.co.fremont.id.us/|archivedate=2012-04-21}}</ref>. ყველაზე ბოლოს ოლქები შეიქმნა 1919 წელს — [[კლარკი (ოლქი, აიდაჰო)|კლარკი]], [[ჯერომი (ოლქი, აიდაჰო)|ჯერომი]] და [[კარიბუ (ოლქი, აიდაჰო)|კარიბუ]]<ref>{{cite web|url=http://crapo.senate.gov/idaho/idaho_counties.cfm|title=U.S. Senator Mike Crapo: Idaho Counties|language=en|publisher=Senate.gov|accessdate=2010-03-28|archiveurl=https://www.webcitation.org/675MNKm0s?url=http://www.crapo.senate.gov/idaho/idaho_counties.cfm|archivedate=2012-04-21}}</ref>.
 
== დამატებითი ცნობები ==
[[ფაილი:Idaho 1967 license plate.jpg|thumb|120px|ვაშინგტონის ოლქში გაცემული საავტომობილო ნომერი]]
[[ინფორმაციის გადამუშავების ფედერალური სტანდარტები]]ს (FIPS) მიხედვით, თითოეულ ოლქს აქვს ხუთნიშნა კოდი. ის შედგება შტატის კოდისგან (აიდაჰოსთვის 16) და ოლქის სამნიშნიანი კოდისგან. ინფორმაცია კოდიდან ცხრილში მიგვანიშნებს თითოეული ოლქის მოსახლეობის აღწერის შედეგების გვერდზე<ref>{{cite web|url=http://www.itl.nist.gov/fipspubs/co-codes/id.txt|title=FIPS-ის კოდები აიდაჰოს შტატის ოლქებისთვის|language=en|publisher=[[სტანდარტების და ტექნოლოგიების ეროვნული ინსტიტუტი (აშშ)|NIST]]|accessdate=2010-03-28|archiveurl=https://www.webcitation.org/675MNtax6?url=http://www.itl.nist.gov/fipspubs/co-codes/id.txt|archivedate=2012-04-21}}</ref>. შტატის თითოეულ ოლქს აქვს საკუთარი თავსართი [[საავტომობილო ნომერი|საავტომობილო სანომრე ნიშანზე]], რომელიც შედგება ოლქის [[ინგლისური ენა|ინგლისურენოვანი]] დასახელების პირველი ასოსაგან და ოლქის რიგითი ნომრისაგან, რომელიც შეესაბამება თითოეული ასოსათვის ოლქის სახელწოდების ალფავიტურ მდგომარეობას იმ შემთხვევისათვის, თუ ერთ ასოზე იწყება ოლქის რამდენიმე დასახელება. მაგალითად, [[ტეტონი (ოლქი, აიდაჰო)|ტეტონის]] ({{lang-en|Teton}}) და [[ტუინ-ფოლსი (ოლქი, აიდაჰო)|ტუინ-ფოლსის]] ({{lang-en|Twin-Falls}}) ოლქებში თავსართები შესაბამისად არის 1T და 2T, ხოლო [[ელმორი (ოლქი, აიდაჰო)|ელმორის]] ({{lang-en|Elmore}}) ოლქისთვის, ანუ ერთადერთისათვის, რომელიც ''„E“''-ზე იწყება, თავსართია — E<ref>{{cite web|url=http://www.15q.net/id.html|title=Idaho license plates, 1969-present|language=en|publisher=David Nicholson|accessdate=2010-03-28|archiveurl=https://www.webcitation.org/61AhbkK6F?url=http://www.15q.net/id.html|archivedate=2011-08-24}}</ref>.
 
==რესურსები ინტერნეტში==