რეზა-შაჰ ფეჰლევი: განსხვავება გადახედვებს შორის

[შემოწმებული ვერსია][შემოწმებული ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
No edit summary
No edit summary
ხაზი 43:
სამხედრო კარიერა დაიწყო სპარსეთის კაზაკთა ბრიგადაში რიგითად. წარმატებული სამხედრო კარიერის განმავლობაში მიაღწია გენერლის ჩინს. 1921 წელს მეთაურობდა კაზაკთა ბრიგადას, შემდეგ დივიზიას. 1921 წელს სარგებლობს ქვეყანაში შიდა არეულობით და [[ბოლშევიკები]]ს მხარდაჭერით და იკავებს [[თეირანი|თეირანს]]. სპარსეთის შაჰის, [[აჰმედ შაჰ ყაჯარი]]ს მიერ ინიშნება თეირანის სამხედრო გუბერნატორად და ქვეყნის შეიარაღებული ძალების მტავარსადრლად, 1923 წლიდან კი პრემიერ-მინისტრად. ისარგებლა რა საკუთარი გავლენებითა და თანამდებობით, 1925 წლის 31 ოქტომბერს დაამხო მონარქი. იმავე წლის 12 დეკემბერს დამფუძნებელმა ასამბლეამ ის შაჰად გამოაცხადა.
 
[[1935]] წელს მოითხოვა, რომ უცხო ქვეყნებს ოფიციალურად გამოეყენებინათ სახელმწიფოს თვითდასახელება - "ირანი"„ირანი“, მანამდე გამოყენებული [[სპარსეთი]]ს ნაცვლად. გაიყვანა ტრანსირანული რკინიგზის ხაზი, დააარსა თეირანის უნივერსიტეტი. ქვეყნის ცენტრალიზაციის მიზნით ებრძოდა ფეოდალური ხანების სეპარატიზმს. გაატარა რეფორემბი სასამართლო, სამხედრო და განათლების სფეროში, ცდილობდა პოლიტიკური სუვერენიტეტის და ეკონომიკური დამოუკიდებლობის განნმტკიცებას. [[1941]] წელს [[მეორე მსოფლიო ომი]]ს მსვლელობისას სცადა უარი ეთქვა [[დიდი ბრიტანეთი]]სა და [[სსრკ]]-სთვის მათი ჯარების ქვეყნის ტერიტორიაზე განლაგებაზე, რის გამოც მოკავშირეთა მიერ იძულებული გახდა ტახტზე უარი ეთქვა. გარდაიცვალა [[იოჰანესბურგი|იოჰანესბურგში]]. მისმა მემკვიდრემ [[მუჰამედ რეზა ფეჰლევი]]მ მამის ნეშტი ირანში გადაიტანა და თეირანთან ახლოს, ქალაქ რეიში, სპეციალურად აგებულ დიდებულ მავზოლეუმში დაასვენა, თუმცა [[ირანის რევოლუცია|ისლამური რევოლუციის]] შემდეგ [[აიათოლა]]ს განკარგულებით მავზოლეუმი დაანგრიეს.
 
 
==შვილები==
Line 59 ⟶ 58:
* [[ჰამიდ რეზა ფეჰლევი]] (1932–1992)
 
== ლიტერატურა==
== რესურსები ინტერნეტში ==
{{ქსე|8|337}}
* [http://www.irannotes.com IRANNOTES.com | მაღალი ხარისხის, ირანული ფულის ბანკნოტები მონეტები.]
* [http://www.iranica.com/newsite/index.isc?Article=http://www.iranica.com/newsite/articles/unicode/v8f1/v8f1133ix.html ეკონომიკა ფეჰლევის პერიოდში], ენციკლოპედია "ირანიკა"
* [http://www.4dw.net/royalark/Persia/pahlavi2.htm ფეჰლევის დინასტიის გენეოლოგია]
 
[[კატეგორია:სპარსეთის მონარქები]]