|
ვლადიმირ ნაბოკოვი 1899 წლის 22 აპრილს (ძველი სტილით 10 აპრილს) დაიბადა [[სანკტ-პეტერბურგი|სანკტ-პეტერბურგში]], რუს არისტოკრატთა მდიდარ, სახელგანთქმულ ოჯახში. მისი გვარის ისტორია მე-14 საუკუნეში დაიწყო, როცა თათარი უფლისწული ნაბოკ მურზა მეფის სამსახურში ჩადგა. <ref>{{cite book| first= Vladimir Vladimirovich |last= Nabokov| title= Speak, Memory: A Memoir| publisher= Gollancz |year= 1951| page= 37| isbn= }}</ref><ref name= RussianYears />{{rp|16}}<ref>{{cite book| first= Barbara |last= Wyllie| title= Vladimir Nabokov| url= https://archive.org/details/vladimirnabokov00barb | url-access= limited | publisher= Reaktion Books |year= 2010| isbn= | page= [https://archive.org/details/vladimirnabokov00barb/page/n8 7]}}</ref> მამა - ვლადიმირ დმიტრის ძე ნაბოკოვი (1870-1922) ლიბერალი სახელმწიფო მოღვაწე, ადვოკატი და ჟურნალისტი იყო, დედა კი - ქალიშვილობაში ელენა ივანეს ასული რუკავიშნიკოვა - ოქროს საბადოს მილიონერი მფლობელის შვილიშვილი და მემკვიდრე. მამა რევოლუციისწინა ლიბერალურ მოძრაობას, კონსტიტუციურ-დემოკრატიულ პარტიას ედგა სათავეში. მას უამრავი წიგნი და სტატია აქვს დაწერილი სისხლის სამართლისა და პოლიტიკის შესახებ. <ref>{{Cite encyclopedia|url=http://www.britannica.com/biography/Vladimir-Nabokov|title=Vladimir Nabokov {{!}} American author| encyclopedia= [[Encyclopædia Britannica]] |access-date=2016-05-03}}</ref> ვლადიმირის ბიძაშვილია კომპოზიტორი ნიკოლაი ნაბოკოვი. ბაბუამისს (მამის მხრიდან), დმიტრი ნაბოკოვს (1827-1904) რუსეთის იუსტიციის მინისტრის თანამდებობა ეკავა ალექსანდრე მეორის მმართველობის დროს. ბებია კი (ასევე მამის მხრიდან) ბალტიელ-გერმანელი ბარონესა მარია ფონ კორფი (1842-1926) იყო. მამის გერმანელ წინაპრებში კომპოზიტორი კარლ ჰაინრიხ გრაუნიცაა (1704-1759). <ref>{{cite book| first= Vincent |last= Giroud| title= Nicolas Nabokov: A Life in Freedom and Music| publisher= Oxford University Press |year= 2015| page= 2| isbn= }}</ref>
ვლადიმირი მშობლების უფროსი, ნებიერა შვილი იყო. ჰყავდა ორი ძმა და ორი და ჰყავდა: სერგეი (1900-45), ოლგა (1903-78), ელენა (1906-2000) და კირილი (1912-64). სერგეი ნაცისტურ საკონცენტრაციო ბანაკში მოკლეს 1945 წელს, ჰიტლერის რეჟიმის საჯაროდ დაგმობის შემდეგგამო. [[აინ რენდი]] იხსენებდა ოლგას (უახლოეს მეგობარს სანკტ-პეტერბურგის მეორე გიმნაზიაშიგიმნაზიიდან) იხსენებდა, როგორც საკონსტიტუციოკონსტიტუციური მონარქიის მხარდამჭერსმიმდევარს, რომელმაც პოლიტიკისადმი ინტერსიინტერესი გაუღვიძა. <ref>{{Citation | last = Sciabarra | first = Chris Matthew | title = Ayn Rand: The Russian Radical | publisher = Penn State Press | year = 2013 | pages = 66, 367–68}}.</ref><ref>{{Citation | last = Gladstein | first = Mimi Reisel | year = 2009 | title = Ayn Rand | series = Major Conservative and Libertarian Thinkers | place = New York | publisher = Continuum | isbn = 978-0-8264-4513-1 | page = 2}}.</ref> ელენამ კი, რომელიცრომელსაც ვლადიმირსვლადიმირთან ყველაზეახლო მეტადურთიერთობა დაუახლოვდაჰქონდა, 1985 წელს მათიმასთან მიმოწერა გამოსცა და დიდი დახმარება გაუწია მწერლის ბიოგრაფებს.
ნაბოკოვმა ბავშვობისა და მოზარდობის წლები [[სანკტ-პეტერბურგი|სანკტ-პეტერბურგსა]] და სოფელ ვირასვირის (Вира) მამულში გაატარა, რომელიც სარკინიგზო სადგურ სივერსკაიასსევერსკაიას სიახლოვეს მდებარეობდა. ბავშვობა, რომელსაც „სრულყოფილსა“ და „კოსმოპოლიტურს“ უწოდებდა, მართლაც განაკუთრებული ჰქონდა. ოჯახში რუსულად, ინგლისურად და ფრანგულად საუბრობდნენ, რის გამოც მცირეწლოვანმა ვლადიმირმა სამივე ენა შესანიშნავად შეისწავლა. მწერალი იხსენებდა, რომ პირველი ინგლისური წიგნი, რომელიც დედამ წაუკითხა, ფლორენს მონტგომერის „როცა ვერ გიგებენ“ (1869) იყო. პატრიოტი მამის გულდასაწყვეტად, მან წერა-კითხვა ინგლისურად უფრო ადრე ისწავლა, ვიდრე რუსულად. თავის მემუარებში „[[ილაპარაკე, მეხსიერებავ]]“ ნაბოკოვი დაწვრილებით იხსენებს პრივილეგიებით გამორჩეულ ბავშვობას. სწორედ წარსულის მოგონებებისმოგონებებმა გაცოცხლების ამ უნარმა გააძლებინაგადაატანინა მუდმივი დევნილობის წლებშიწლები, მანეს მიაწოდამოგონებები თემა,გახდა რომელიცშთაგონების სხვდასხვაგვარადწყარო გაშალადა წიგნებშითემა -რომანებისათვის „მაშენკადან“„მაშენკა“ და „ადამდე“„ადა“. მართლმადიდებელი ქრისტიანები კი ერქვათ, მაგრამქრისტიანი ნაბოკოვები თავგამოდებული მორწმუნეები არ ყოფილან და არც ვლადიმირს აძალებდნენ ეკლესიაში სიარულს, როცა იქაურობისაკენიქ გული აღარ მიუწევდა. 1916 წელს ნაბოკოვმა ბიძისგან, ვასილი ივანოვიჩივანეს ძე რუკავიშნიკოვისგან (მემუარებში - ბიძია რუკა) მემკვიდრეობით მიიღო როჟდესტვენოს მამული ვირასსოფელ ვირის სიახლოვეს, რომელიც ერთიერთ წლის შემდეგწელში, [[ოქტომბრის რევოლუციარევოლუციის|ოქტომბრის რევოლუციის]] შედეგადშემდეგ დაკარგა. ეს ერთადერთი სახლი იყო, რომლის მფლობელიც კი ოდესმე ყოფილა მწერალი.
[[File:Rozhdestveno.JPG|thumb|right|როჟდესტვენოს მამული, რომელიც 16 წლის ვლადიმირ ნაბოკოვმა ბიძისაგან მემკვიდრეოობითმემკვიდრეობით მიიღო და ოქტომბრის რევოლუციის შემდეგ დაკარგა.]]
ნაბოკოვის პირველი სერიოზული ლიტერატურული მცდელობები მოზარდობის ხანას უკავშირდება. 1916 წელს მისი პირველი წიგნი - პოეტური კრებული გამოქვეყნდა, რომელშიც რუსულ ენაზე დაწერილი 68 ლექსი შედიოდა. ამ დროს ის სანკტსანქტ-პეტერბურგში, ტენიშევის სკოლაში დადიოდასწავლობდა, სადაც ლიტერატურის მასწავლებლადმასწავლებელი ვლადიმირ ვასილიევიჩვასილის ძე გიპიუსი ჰყავდა, რომელიც ხშირად აკრიტიკებდა მის ლიტერატურულ ნამუშევრებს. წიგნის გამოცემიდან ცოტა ხნის შემდეგ ზინაიდა გიპიუსმა, ცნობილმა პოეტმა და ვლადიმირ გიპიუსის ბიძაშვილმა, ერთ-ერთ თავყრილობაზე ნაბოკოვის მამას უთხრა: თქვენს ვაჟს გადაეცით, რომ მწერალი ვერასდროს გახდებოგახდებაო. <ref>{{cite web|url=http://revel.unice.fr/cycnos/?id=1453| title= Cycnos| publisher=| accessdate= 5 December 2015}}</ref>
===ემიგრაცია===
1917 წლის [[თებერვლის რევოლუცია|თებერვლის რევოლუციის]] შემდეგ ვლადიმირ ნაბოკოვის მამა რუსეთის დროებითი მთავრობის მდივანი გახდა სანკტსანქტ-პეტერბურგში. ოქტომბრის რევოლუციის შემდეგ მთელი ოჯახი იძულებული იყოგახდა, [[ყირიმი|ყირიმში]] გაქცეულიყო - ფიქრობდნენ, რომ მშობლიური ქალაქის დატოვება დიდი ხნით არ მოუხდებოდათ. იქ მეგობრის მამულში ცხოვრობდნენ, 1918 წლის სექტემბერში კი ლივადიაში გადავიდნენ ლივადიაში, რომელიც იმხანად უკრაინის რესპუბლიკას ეკუთვნოდა. ნაბოკოვის მამა ყირიმის სამხარეო მთავრობის იუსტიციის მინისტრი გახდა.
მას შემდეგ, რაც გერმანიის არმიამ საბრძოლო მოქმედებები შეწყვიტა (1918 წლის ნოემბერში) და [[თეთრი არმია]] დამარცხდა (1919 წლის დასაწყისში), ნაბოკოვებმა თავი დასავლეთ ევროპას შეაფარეს. ერთხანს ინგლისში ცხოვრობდნენ და ვლადიმირი კემბრიჯის უნივერსიტეტის ტრინიტისამების კოლეჯში ([[Trinity college, Cambridge]]) სწავლობდა - ჯერ ზოოლოგიას, მერე კი - სლავურ და რომანულ ენებს. ტრადიციული გამოსაშვები გამოცდის (Tripos) პირველი ნაწილი მეორე კურსის ბოლოს ჩააბარა, ბრწყინვალე შედეგით. გამოცდის მეორე ნაწილის ჩაბარება კი მეოთხე კურსზე მოუხდა, ზუსტად მამის სიკვდილის შემდეგ. ეშინოდა, რომ ჩაიჭრებოდა, მაგრამ მისი წერილობითი ნამუშევარი სავსებით დამაკმაყოფილებლად მიიჩნიეს. საბოლოო გამოცდის შედეგიც ასეთივე იყო და 1922 წელს ვლადიმირ ნაბოკოვს ხელოვნების ბაკალავრის ხარისხი მიენიჭა. კემბრიჯში სწავლის გამოცდილება მის ნაწარმოებებშიც აისახა, მათ შორის რომანებში „[[გმირობა]]“ და „[[სებასტიან ნაითის ნამდვილი ცხოვრება]]“.
1920 წელს ნაბოკოვების ოჯახი საცხოვრებლად ბერლინში გადავიდა, სადაც ვლადიმირის მამამ ემიგრანტული გაზეთის გამოცემა დაიწყო. ის მათთან ორი წლის შემდეგ დასახლდა, როდესაც კემბრიჯში სწავლა დაასრულა.
|
