მეგრელები: განსხვავება გადახედვებს შორის

[შემოწმებული ვერსია][შემოწმებული ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
185.70.53.117-ის რედაქტირებები გაუქმდა; აღდგა Georgiano-ის მიერ რედაქტირებული ვერსია
იარლიყი: სწრაფი გაუქმება
→‎ენა: +განვრცობა
ხაზი 13:
 
==ენა==
[[სამეგრელო|სამეგრელოს]] მოსახლეობის დიდი ნაწილი [[მეგრული ენა|მეგრულ ენაზე]] ლაპარაკობს;. ქრისტეშობამდემეგრული პირველენა ათასწლეულშიახლოს ესდგას [[ლაზური ენა|ლაზურ გამოეყოენასთან]], იმრომელთანაც ერთადაც ის ახ. წ. VII საუკუნის შუა წლებში [[:en:Zan languages|ზანურ ენას]] გამოეყო, რომელიცხოლო შემდგომთურქული თანამედროვეგავლენის შედეგად მეგრული ენა ლაზურს მნიშვნელოვნად 500 წლის წინ დასცილდა. მეგრული ენა მჭიდროდ ენათესავება [[ქართული ენა|ქართულ ენადენასაც]] ჩამოყალიბდა(ძვ.წ. I საუკუნეში, ან უფრო ადრე, ეს ორი ენა საერთო [[:en:Karto-Zan languages|ქართო-ზანურ ენას]] გამოეყო) და ნაკლებად [[სვანური ენა|სვანურ ენას]] (რომელიც, სავარაუდოდ ძვ.წ. II ათასწლეულში გამოეყო [[პროტო-ქართველური ენა|საერთო-ქართველურ ენას]]).
 
1801 წლიდან მოყოლებული, სამი რუსი მეფის – [[პავლე I]] – ის, [[ნიკოლოზ I]] – ისა და [[ალექსანდრე II]] – ის – მმართველობის მანძილზე გაუქმდა ქართული სამეფოები და სამთავროები; აქტიურად ტარდებოდა ქართველი ერის რუსიფიკაციის პოლიტიკა. ასიმილაციის ერთ–ერთ უმნიშვნელოვანეს ნაწილს ქართველთა ენობრივი თვითმყოფადობის დაშლა–დაქუცმაცება წარმოადგენდა. ამგვარად, XIX საუკუნის მეორე ნახევარში სამეგრელოს სკოლებსა და ეკლესიებში ქართული ენის მეგრულით ჩანაცვლება დაიწყეს; რუსებმა აგრეთვე დაიწყეს განსხვავებული დამწერლობისა და შრიფტის შექმნა მეგრული ენისათვის და გამორჩეული მნიშვნელობის კულტურული ძეგლების, როგორებიცაა ბიბლია და XII საუკუნის ქართული პოემა „[[ვეფხისტყაოსანი]]“, მეგრულად თარგმნა სცადეს, მაგრამ ამ მცდელობას წარმატება არ მოჰყოლია. ბოიკოტის ნიშნად მრავალი ადამიანი აღარ ესწრებოდა მეგრულ ენაზე შესრულებულ საეკლესიო მსახურებას და არც თავიანთ შვილებს უშვებდა საჯარო სკოლებში. ამ გეგმას პროტესტით შეხვდა არისტოკრატიაც. ამ ძლიერი წინააღმდეგობის შედეგად რუსებმა უკან დაიხიეს და თავიანთ გეგმაზე უარი განაცხადეს.
მოძიებულია „https://ka.wikipedia.org/wiki/მეგრელები“-დან