ლორეს პროვინცია: განსხვავება გადახედვებს შორის

[შეუმოწმებელი ვერსია][შემოწმებული ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
176.158.152.167-ის რედაქტირებები გაუქმდა; აღდგა Supétudiant-ის მიერ რედაქტირებული ვერსია
იარლიყი: სწრაფი გაუქმება
No edit summary
იარლიყი: გაუქმება
ხაზი 17:
საიტი = lori.gov.am
}}
'''ლორე''' ({{lang-hy|Լոռի}}) ძირძველი [[საქართველო|ქართული]] მხარე. ამჟამად [[სომხეთი]]ს [[სომხეთის პროვინციააადმინისტრაციული დაყოფა|პროვინცია]] (მარზი). ის ქვეყნის ჩრდილოეთით მდებარეობს და [[საქართველო]]ს ესაზღვრება. მისი დედაქალაქია [[ვანაძორი]], ხოლო [[სტეფანავანი]] სიდიდით მეორე ქალაქი. პროვინციაში მდებარეობს [[იუნესკო]]ს [[მსოფლიო მემკვიდრეობა|მსოფლიო მემკვიდრეობის]] ძეგლები [[ახპატი]] და [[სანაინი]] და კარგად შემონახული [[ახტალის მონასტერი]]. ლორეს ისტორიულ რეგიონს საუკუნეების მანძილზე ხან ქართველი და ხან სომეხი მონარქები აკონტროლებდნენ. ლორე [[1921]] წელს კომუნისტების განკარგულებით საქართველოს ჩამოერთვა და სომხეთს გადაეცა.
 
ძლიერ დაზარალდა [[1988]] წლის [[სპიტაკის მიწისძვრა|სპიტაკის მიწისძვრისგან]].
ხაზი 24:
 
== ისტორია ==
[[ფაილი:Axtala1.jpg|მინიატიურა|250პქ|[[ახტალის მონასტერი]] X საუკუნის ფორტიფიცირებული ქართული მართლმადიდებლური სამონასტრო კომპლექსი ქალაქ ახტალაში, ლორეს პროვინციაში.]]
ლორეს პროვინცია საუკუნეების განმავლობაში ქართული სამეფოების შემადგენლობაში შედიოდა. XIX საუკუნის განმავლობაში ტერიტორია შედიოდა [[თბილისის გუბერნია|თბილისის გუბერნიის]] [[ბორჩალოს მაზრა]]ში. 1918 წელს საქართველოსა და სომხეთის მიერ დამოუკიდებლობის გამოცხადების შემდეგ ის საქართველოს დარჩა, როგორც თბილისის გუბერნიის ნაწილი. პროვინციის მოსახლეობის უმრავლესობას ამ დროს [[სომხები]] შეადგენდნენ. 1918 წელს სომხეთი თავს დაესხა საქართველოს სადავო ტერიტორიების მითვისების მიზნით. [[სომხეთ-საქართველოს ომი]] დასრულდა ლორეს ტერიტორიის ნეიტრალურ ზონად გამოცხადებით. მის ჩრდილოეთ ნაწილში იდგებოდა [[საქართველოს შეარაღებული ძალები|ქართული არმია]], ხოლო სამხრეთ ნაწილში - [[სომხეთის შეარაღებული ძალები|სომხეთის]].
 
მიუხედავად ასეთი შეთანხმებისა, ადგილობრივი მოსახლეობა მაინც ცდილობდა საქართველოსთან შეერთებას და ამ ხელშეკრულებას უკანონოდ მიიჩნევდა. 1919 წელს საქართველოს დამფუძნებელი კრების სახელზე შედგენილ ლორეს რაიონის სოფლის მოსახლეობის მიმართვა:
[[ფაილი:Hnevank Monastery 2011.jpg|მინიატიურა|250პქ|ნევანქი, ქართული ეკლესია სომხეთში, ლორეში. მას ქართულად ძელი ჭეშმარიტისა ეწოდება.]]
{{ციტატის დაწყება}}
უხსოვარ დროს მართლმორწმუნეთა ტაძრები, ძეგლები და სასაფლაონი, რომლებიც ჩვენში აქამდე უვნებლადაა დაცული, უეჭვოდ ამტკიცებს, რომ ლორეს სამუსლიმანო რაიონი მუდამ განუყოფელი ნაწილი იყო საქართველოსი და ამ რაიონის მოსახლენი ბურჯად ედგნენ საქართველოს საზღვრებს სიმტკიცისათვის. საქართველოს მთავრობა ლორეს რაიონს რატომღაც, ვითომდა სადავო ტერიტორიად თვლის საქართველოსა და სომხეთს შორის, რაც ძლიერ დამღუპველ მდგომარეობაში გვაყენებს. ჩვენ ტფილისთან ვართ დაკავშირებული ეკონომიკურად, პოლიტიკურად, სულიერად და ყოველმხრივ. ამიტომ მისგან ჩამოშორება არ შეგვიძლიან, ვთხოვთ საქართველოს მთავრობას, ყოველგვარი ზომები მიიღოს ჩვენს დაუყოვნებლივ საქართველოს ტერიტორიისთვის მისაერთებლად<ref name="PAK"/>'
Line 44 ⟶ 45:
ამ კომისიის პირველი სხდომა გაიმართა 1921 წლის 25-27 ივნისს, [[თბილისი|თბილისში]]. ჩვენამდე მოაღწია ამ მეტად საინტერესო სხდომის ოქმმა, რომელიც სომხეთის საბჭოთა სოციალისტური რესპუბლიკის წარმომადგენლის, მურადიანის მიერაა შედგენილი. სადემარკაციო კომისიის 25 ივნისის სხდომაზე სიტყვით გამოვიდა [[სომხეთის სსრ]] წარმომადგენელი „ამხ. ბეკზადიანი”. <ref name="PAK"/>
 
სხდომის ოქმში ვკითხულობთ:
{{ციტატის დაწყება}}
სიტყვა ეკუთვნის ამხ. ბეკზადიანს, რომელმაც განაცხადა: სომხეთის მდგომარეობა განსაკუთრებით მძიმე მდგომარეობად უნდა მივიჩნიოთ, რადგან მან თავისი ტერიტორიის თითქმის ნახევარი დაკარგა ეკონომიკურ რესურსებიანად. ამხ. ბეკზადიანს უაღრესად საჭიროდ მიაჩნია, რომ მეზობელ აზერბაიჯანსა და საქართველოს რესპუბლიკებს ჩამოეჭრათ ტერიტორია სომხეთის სასარგებლოდ. როცა მოსკოვში ამხ. მიასნიკოვმა და ბეკზადიანმა ამხ. სტალინი ინახულეს, ამ უკანასკნელმა ეს თვალსაზრისი სავსებით გაიზიარა.