ორმეფობა ქართლში: განსხვავება გადახედვებს შორის

[შეუმოწმებელი ვერსია][შეუმოწმებელი ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
No edit summary
ხაზი 1:
'''ორმეფობა ქართლში''', ძველ ქართულ საისტორიო წყაროებში დამოწმებული ვითარება, როდესაც [[იბერია|ქართლის (იბერიის) სამეფო]] თითქოს ირადორად იყო გაყოფილი, მტკვარგაღმა და მტკვარგამოღმა მხარეებად, რომელტაცრომელთაც საკუთარი მეფეები ჰყავდათ (ერთი იჯდა მცხეთაში[[მცხეთა]]ში, მეორე - [[არმაზი|არმაზში]]). ამგვარად, ქართლის მეფეთა სიებში მე-11 მეფის შემდეგ მოხსენიებულია 5 წყვილი, რომლებიც თითქოს ერთდროულად მართავდნენ ქვეყანას. ესენია [[ბრატმანი და ქარძამი|ბარტომი და ქართამი]], [[ფარსმანი]] და [[კაოსი]], [[აზორკი და არმაზელი|აზორკი და არმაზელი]], [[ამაზასპი (II ს.)|ამაზასპი]] და [[დეროკი]], [[ფარსმან ქველი]] და [[მირდატი]].
 
[[ქართლის ცხოვრება|"ქართლის ცხოვრების"]] მიხედვით, ორმეფობა ქართლში ახ. წ. [[57]] დაიწყო, მაგრამ უფრო სწორი უნდა იყოს [[მოქცევაჲ ქართლისაჲ|"მოქცევაჲ ქართლისაჲ"]], რომლის ცნობითაც, მეფეთა პირველი წყვილი ძვ. წ. II საუკუნის 60-იან წლებში განაგებდა ქართლს (მათი მმართველობის დროს, [[ძვ. წ. 169]], ამ ძეგლის მიხედვით, მცხეთაში ებრაული კოლონია გაჩენილა). ამ მოსაზრების სასარგებლოდ ლაპარაკობს ისიც, რომ მეფეთა პირველ წყვილში შემავალი ქართამი, "ქართლის„ქართლის ცხოვრების"ცხოვრების“ თანახმად, ქართლის სამეფოს ფუძემდებლის [[ფარნავაზი]]ს (ძვ. წ. IV - ძვ. წ. III სს. მიჯნა) თანამედროვე ეგრისის[[ეგრისი]]ს მმართველის ქუჯის[[ქუჯი]]ს შვილიშვილის შვილიშვილი იყო (მაშასადამე, ფარნავაზის შემდეგ უნდა ეცხოვრა).
 
ზოგიერთი სპეციალისტი ორმეფობა ქართლში სამეფოს ნამდვილად ორად გაყოფად და ამ პერიოდში მეზობლების მოძალებით სამეფოს დასუსტების დამადასტურებლად მიიჩნიეს. უფრო სწორი უნდა იყოს იმ მკვლევართა მოსაზრება, რომლებიც ორმეფობაში ნამდვილი მეფეების გვერდით "მეფის„მეფის შემდგომ მეორე პირთა"პირთა“ - მთავარსარდლების (სპასპეტები) დასახელებას გულისხმობენ. ჩამოთვლილი წყვილებიდან ნამდვილი მეფეები უნდა იყვნენ ქართამი, ფარსმანი, აზორკი, ამაზასპი და ფარსმანი, დანარჩენები კი - სპასპეტები.
 
ზოგიერთი სპეციალისტი ორმეფობა ქართლში სამეფოს ნამდვილად ორად გაყოფად და ამ პერიოდში მეზობლების მოძალებით სამეფოს დასუსტების დამადასტურებლად მიიჩნიეს. უფრო სწორი უნდა იყოს იმ მკვლევართა მოსაზრება, რომლებიც ორმეფობაში ნამდვილი მეფეების გვერდით "მეფის შემდგომ მეორე პირთა" - მთავარსარდლების (სპასპეტები) დასახელებას გულისხმობენ. ჩამოთვლილი წყვილებიდან ნამდვილი მეფეები უნდა იყვნენ ქართამი, ფარსმანი, აზორკი, ამაზასპი და ფარსმანი, დანარჩენები კი - სპასპეტები.
==ლიტერატურა==
*''ინგოროყვა პ.'', ძველ-ქართული მატიანე "მოქცევაჲ ქართლისაჲ" და ანტიკური ხანის იბერიის მეფეთა სია, თხზულებათა კრებული, ტ., 4, თბ., 1976;
Line 9 ⟶ 10:
*''მელიქიშვილი გ.,'' ქსე, ტ. 7, ვ. 581, თბ., 1984
 
[[კატეგორია:საქართველოსიბერიის ისტორიასამეფო]]