ქრისტიანობის ქრონოლოგიური სისტემები: განსხვავება გადახედვებს შორის

'''ქრისტიანობის ქრონოლოგიური სისტემები''' — წელთაღრიცხვის სახეობებისისტემები, რომლებიც განვითარდა და ჩამოყალიბდა ქრისტიანულიქრისტიანულ რელიგიისსამყაროში, მისი არსებობის მანძილზე.

პირველად ადრექრისტიანულმა აპოლოგეტებმა მიმართეს მსოფლიო ქრონოლოგიას, რითაც სურდათრათა ეჩვენებინათ კერპტთაყვანისმცემლლებისთვისკერპთთაყვანისმცემელთათვის რომ მათი რწმენა არ წარმოადგენდა „რელიგიურ სიახლეს“. ამის საშუალებადგანსახორციელებლად იქცასაჭირო ძელბერძნულიგახდა ძველბერძნული ისტორიის — ძველი აღთქმასთან სინქრონულ შესაბამისობაში მოყვანა. ავტორთა შორის, რომლებმაც აღიშნულ სფეროში დადეს თავიანთი წვლილიდაიხარჯნენ, გამოირჩევიანგამოირჩეოდნენ: ტიმოთე (ორფეისა და გედეონის ეპოქების შემრწყობი), იუსტინე მოწამე, თეოფილე ანტიოქიელი, ტატიანე, კლიმენტი ალექსანდრიელი და სხვები. აქვე ჩვენ პირველად ვაწყდებით ბიბლიური ქრონოლოგიის „ადამიდან“ — ცეზარების ეპოქასთანეპოქებთან შეთანხმებას.

ქრონისტთა მოღვაწეობის სხვაალტერნატიულ ასპექტსინტერესს [[ესქატოლოგია]] წარმოადგენდა. მრავლი მცდელობა გამოთვლილიყო [[ბოლო ჟამი]], გამოიღო თავისი ნაყოფი. აღნიშნულის გარდა „ქრისტიანული ქრონოლოგიის მამა“ იული აფრიკანიაფრიკანმა და იპოლიტე რომაელირომაელმა III საუკუნეში ჩამოაყალიბეს 5500 წლიანი წელთაღრიცხვის კონცეფცია: მაცხოვარი მოევლინა ქვეყანას მე-6 ათასწლეულის შუა ხანს, ხოლო მე-7 ათასწლეულში დადგა „წმინდანთა მეფობის“ ჟამი, რომელიც ნახსენები იყო იოანეს „გამოცხადებაში“. ქრისტიანობის სახელმწიფო რელიგიად გამოცხადების შემდეგ, ზუსტმა ექზასტოლოგიამესქატოლოგიამ დაკარგა თავისი ძველი მნიშვნელობააუცილებლობა. ეკლესიამ დაიწყო ქილიზმის წინააღმდეგ ბრძოლა. [[კონსტანტინე დიდისდიდი]]ს, მთავარი საეკლესიო ისტორიკოსი ევსევი კესარიელი თავის მსოფლიო ქრონიკაში («ჟამთა კანონები») უარს ამბობს 5500 წლიანი წელთაღრიცხვიდანწელთაღრიცხვაზე, იყენებსიყენებდა დარა წელტაღრიცხვასწელთაღრიცხვას აბრაამიდან, ხოლო ქრისტიანული პერიოდისათვის მაცხოვრის „განხორციელებას“. ზოგადად ევსევი ძველბერძნული მითების ღმერთებსა და გმირებს ისტორიულ პერსონაჟებად აღიქვამდა, რომლებიც მისი აზრით ცხოვრობდნენ [[მოსე წინასწარმეტყველისწინასწარმეტყველი]]ს შემდეგ. ევსევისა და იერონიმეს (რომელმაც გადათარგმნა და შესთავაზა მისი ქრონიკა) გზას დაადგა დასავლეთევროპული ანალისტიკაანალისტიკაც.

ჯერ კიდევ III საუკუნის დასაწყისში იპოლიტემ შეეცადა გაემყარებინა ქრონოლოგიური გამოთვლები პასქალიაზე დაყრდნობით, რომელიც წარმოადგენსწარმოადგენდა უნივერსალურუნივერსალური მზე-მთავრის კალენდარს, რომელლიცრომელიც იძლევაიძლეოდა საშუალებას ნებისმიერი დღისთვის გამოთვლილ იქნასყოფილიყო კვირის დღე და მთვარის ფაზა. ამრიგადამის შემდეგ შესაძლებელი გახდა მოძიებული ყოფილიყომოძიებულიყო ზუსტი თარიღები სამყაროს შექმნისა (ოთხშაბათი, სავსემთვარე, დღეღამტოლობა, პასქალური ციკლის დასაწყისი) და ქრისტეს ვნების დღეები (პარასკევი, პასქალური სავსე მთვარე). თუმცაღა იმ დროისათვის არსებული პასქალური ციკლების არასრულყოფილობა გამოთვლებს არადამაჯერებელიარადამაჯერებელს იყოხდიდა. მხოლოდ 19 წლიანი პასქალიის შექმნისთანავე შესაძლებელი გახდა შექმნილიყო ავტორიტეტული მსოფლიო წელთაღრიცხვა. არაა გამორიცხული რომ ჯერ კიდევ პირველი ქრისტიანული პასქალისტისპასქალისტი ანატოლი ლაოდიკიელის მიერლაოდიკიელმა, რომელიც იყენებდა 19 წლიანი ციკლიანი სისტემას, შეეცადა შეექმნა პირველი მსოფლიო წელთაღრიცხვა. ამ შესაძლებლობით ისარგებლეს რაბინებმა და შექმნეს იუდეური მსოფლიო წელთაღრიცხვა, რომელშიც 4000 წელი იწყება ძვ. წ. 240 წელსწლის შემოდგომაზე. IV–V საუკუნეებში ადგილი ჰქონდა ორ მეტნაკლებად ავტორიტეტული პასქალურიპასქალურ ტრადიციებს შორის პაექრობას — ალექსანდრიული და სირიულკონსტანტინოპოლური, რომლებიც ეყრდნობოდნენ სხვადასხვა ტიპის 19 წლიანი ციკლებს. ორივემ შექმნა საკუთარი მსოფლიო წელთაღრიცხვის ვარიანტი. კონსტანტინოპოლური წელთაღრიცხვა შექმნილი IV საუკუნის შუა ხანებში ანდრია პასქალისტის მიერ შეიქმნა კონსტანტინოპოლური წელთაღრიცხვა, რომელიც თავის მხრივ შეიქმნა სირიული ციკლის რეფორმირების ბაზაზე, რომელიც გამოდის მოსაზრებიდან რომ ადამიდან ქრისტემდე გავიდა ზუსტად 5600 წელი (1 წელი ხორცშესხმიდან = 5601 წელს სამყაროს შექმნიდან = 5/4 г. до н.э.). ალექსანდრიული წელთაღღიცხვისწელთაღრიცხვის ავტორიავტორმა ანიანემ V საუკუნის დასაწყისში ალექსანდრიულ პასქალიაზე დაყრდნობით დაამტკიცა ქრონოლოგიური პრინციპი 5500 წელი ადამიდან ქრისტემდე; მმისმის სისტემაში განსაკუთრებული საღვთისმეტყველო მისტიურობით დაკავშირებულია ერთმანეთთან სამყაროს შექმნის, განხორციელებისა და აღდგომის დღეები, რომლებიც შეესაბამება 25 მარტს. ;აღნიშნულის радиგამო этогоმოგვიანებთ пришлосьგახდა принятьმიღებულიყო оченьისტორიულად позднююშეუძლებელი и исторически невозможную дату Страстей и Воскресенияთარიღი — весна 42 г.წლის н. э.გაზაფხული, рубежროგორც 5533ვნებისა иდა 5534აღდგომის гდღე. мира. В VI в.საუკუნეში наმოკლე короткоеვადით времяჩნდება появляетсяანტიქილიასტური иწელთაღრიცხვა вскоре бесследно исчезает антихилиастическая «эра— 6000 г.»წელი, следыრომლის которойნიშნები можноშეიძლება найтиვიპოვნოთ вიოანე «Хронографии»მალალის Иоанна Малалы„ქრონოგრაფიაში“. Структураაღნიშნული сочиненияსიტემა Малалыიმთავითვე (котороеარამყარი известноდა намარაზუსტი лишьიყო в переработанном виде), вопреки названию, далека от хронографической: отсутствует хронологическая шкала, деление на главы (так называемые «Слова») носит случайный характер. Хроника изобилует неточностями и разнобоем в датировках, что отчасти, несомненно,და вызваноშესაბამისად вмешательствомვერ позднейшихდამკვიდრდა редакторовდიდხანს.