სატურნი: განსხვავება გადახედვებს შორის

[შემოწმებული ვერსია][შეუმოწმებელი ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
77.242.57.236-ის რედაქტირებები გაუქმდა; აღდგა GiorgiXIII-ის მიერ რედაქტირებული ვერსია
იარლიყი: სწრაფი გაუქმება
No edit summary
ხაზი 116:
'''სატურნი''' (ძვ. ქართული სახელწოდება '''კრონოსი''' ან '''ზუალი'''<ref>ვეფხისტყაოსანის ვარსკვლავთმეტყველება / ვ. ნოზაძე. — [[სანტიაგო|სანტიაგო-დე-ჩილე]]: [[ავთანდილ მერაბაშვილი]], [[1957]]. — 262 გვ.</ref>) — სიშორით მეექვსე პლანეტაა [[მზე|მზიდან]]. ეს გაზის გიგანტი სიდიდით მეორე პლანეტაა [[მზის სისტემა]]ში [[იუპიტერი|იუპიტერის]] შემდეგ. პლანეტას რომაული ღმერთი [[სატურნი (ღმერთი)|სატურნის]] სახელი ჰქვია. მისი სიმბოლოა ღმერთის კვერთხის სტილიზებული რეპრეზენტაცია - ♄. ჩინურ, კორეულ, იაპონურ და ვეიტნამურ კულტურებში პლანეტას მიწის ვარსკვლავად მოიხსენიებენ (土星), ხუთი ელემენტის ციკლის მიხედვით. სატურნს ადრე სანამ ტელესკოპს გამოიგონებდნენ ყურებიან პლანეტას ეძახდნენ, რადგან შორიდან მისი რგოლები ყურებს გავდა.
 
სატურნის პირველი ფოტოსურათი [[პიონერ 11]] -მა 1979 წლის სექტემბერში გადაიღო 20 000 კმ-ის მანძილიდან. მაშინ აგრეთვე მისი რამდენიმე თანამგზავრი აღმოაჩინა და სურათები გადაუღო. ნასას 2020 წლის მონაცემებით სატურნს 6282 თანამგზავრი ჰყავს, მათ შორის ყველაზე დიდია [[ტიტანი (თანამგზავრი)|ტიტანი]]. სატურნის ატმოსფეროს 96,3 % [[წყალბადი]]სგან შედგება, 3,25 % [[ჰელიუმი]]სგან, დანარჩენი 0,45 % სხვა აირებია.
 
სატურნი აფელიუმში მზიდან 1 513 325 783 კმ-ზე (10.11595804 ა.ე.) იმყოფება, ხოლო პერიფელიუმში 1 353 572 956 კმ (9.04807635 ა.ე.). მზიდან საშუალო დაშორების მანძილია 1 433 449 370 კმ (9.58201720 ა. ე.). სიდერული ბრუნვის პერიოდია 10 სთ 34 წთ. ორბიტაზე მოძრაობის სიდერული პერიოდია 29 წელი 5 თვე 15 დღე. ორბიტის ექსცენტრისიტეტია 0.055723219. მისი ეკვატორული დიამეტრია 120 540 კმ, ხოლო პოლარული დიამეტრი 108 730 კმ. მზის ირგვლივ ორბიტაზე მოძრაობის სიჩქარეა 9690 მ/წმ. მისი მასა 95 დედამიწის მასის ტოლია. გარე ღრუბლების ფენის მაქსიმალური ტემპერატურაა -139&nbsp;°C (134 °K), მინიმალური -190&nbsp;°C (83 °K).
მოძიებულია „https://ka.wikipedia.org/wiki/სატურნი“-დან